در سال‌های گذشته تعداد سفرهای خارجی از ایران رشد بسیار زیادی داشته است که این موضوع می‌تواند دلایل بسیاری داشته باشد. در این مطلب از اتاقک سعی شده به دلایل سفر ایرانیان به خارج اشاره کنیم و همچنین مهم‌ترین مقاصد گردشگری ایرانیان در خارج از کشور را معرفی نماییم.
سفر خارجی ایرانیان
ایرانیان از دیرباز اهل تفریح و خوش‌گذرانی بوده‌اند. با شروع صنعت گردشگری در ایران، ایرانیان نیز به سرعت وارد این ترند شدند. در ابتدا با گردشگری داخلی و با رشد اقتصادی به گردشگری برون‌مرزی روی آوردند. گردشگری برون‌مرزی همواره موضوع جذاب و جالبی برای ایرانیان بوده است. با گذر از انقلاب و جنگ و ایجاد ثبات سیاسی، سفرهای خارجی ایرانیان بار دیگر شروع شد.
چرا ایرانیان سفر خارجی را ترجیح می‌دهند؟
کشور ایران به دلیل طبیعت چهار فصل و همچنین تنوع و تعدد اقوام و فرهنگ‌ها مقصد محبوبی برای اغلب گردشگران به حساب می‌آید. گردشگران در ایران با سفر به شمال می‌توانند علاوه بر فرهنگ ترکمن، گیلک و مازندرانی، از طبیعت بی‌نظیر نیز لذت ببرند. همچنین با سفر به جنوب در کنار فرهنگ متفاوت، طبیعت متفاوت‌تری را شاهد باشند. گردشگران با سفر به غرب ایران طبیعت رشته کوه‌های زاگرس و البته فرهنگ مردمان کرد و لر را می‌توانند شاهد باشید. شرق ایران با طبیعت و فرهنگ کاملا متفاوت، سعی در جذب گردشگران دارد. سیستان و بلوچستان در شرق ایران به تنهایی می‌تواند یک جاذبه مهم گردشگری ایرانیان به حساب بیاید.
اما با وجود منابع و جاذبه‌های مهم گردشگری در ایران، گردشگری داخلی رونق چندانی نسبت به گردشگری خارجی ندارد. به ویژه مردم ایران ترجیح می‌دهند به جای دیدن طبیعت بی‌نظیر شمال یا شمال غرب ایران به کشورهای همسایه شمالی و کوچک ایران سفر کنند. آمار و ارقام نشان می‌دهد، ترکیه سالانه بخش زیادی از گردشگران ایرانی را جذب می‌کند. علت این موضوع می‌تواند موارد متعددی باشد. در زیر به برخی از آنها اشاره شده است.
فضای آرام و رفاه اجتماعی
یکی از مهم‌ترین دلایل ایرانیان برای سفر به کشورهای خارجی، داشتن یک فضای آرام در طول سفر است. گردشگران ایرانی با سفر به کشورهای اطراف سعی دارند از رفاه اجتماعی و البته فضای بدون تنش این کشورها به منظور دریافت انرژی مضاعف استفاده کنند.
نامناسب بودن زیرساخت‌های گردشگری
شاید مهم‌ترین دلیل سفرهای خارجی ایرانیان، نامناسب بودن زیرساخت‌های گردشگری در داخل ایران است. جاده‌ها، سیستم آب و فاضلاب، برق، دسترسی به اینترنت وغیره در بسیاری از مقاصد نامناسب یا در دسترس نمی‌باشد. برای رفتن به برخی از روستاهای هدف گردشگری، گردشگران باید مسیری را در جاده‌های خاکی بدون نور مناسب طی کنند.
نبود جاده امن تنها معطوف به روستاهای ایران نیست و در برخی استان‌ها مانند استان سیستان و بلوچستان مردم به جاده‌های مناسب دسترسی ندارند. در بسیاری از شهرها معضل آب آشامیدنی وجود دارد. برای مثال جزیره هرمز به عنوان مهم‌ترین مقصد گردشگری پاییزی گردشگران ایرانی، مشکل آب آشامیدنی دارد.
نامناسب بودن وسایل نقلیه
یکی دیگر از دلایلی که گردشگران ایرانی تمایلی به سفر داخلی ندارند، نامناسب بودن وسایل حمل و نقل است. دسترسی به بسیاری از مقاصد به وسیله مسیر هوایی امکان‌پذیر نیست. در برخی مسیرها نیز هواپیماهای قدیمی برای حمل و نقل مسافران استفاده می‌شود که باعث ایجاد نگرانی مسافران می‌گردد.
حمل ونقل زمینی به نسبت توسعه بیشتری داشته اما هنوز مسیر ریلی در تمام مقاصد وجود ندارد. همچنین تعداد قطارها به نسبت تقاضا کم می‌باشد.
نامناسب بودن امکانات اقامتی
یکی از بخش‌های مهم سفر، اقامت است. بخشی زیادی از هزینه سفر به اقامت مربوط می‌شود. به همین دلیل مسافران به این موضوع اهمیت بسیاری می‌دهند. تقریبا تمامی مقاصد گردشگری ایران با مشکل اقامتگاه درجه یک مواجه هستند. به همین دلیل میزبان‌های در شهرها و روستاها، مبادرت به اجاره ویلا یا سوئیت خود به گردشگران برآمدند.
هزینه بالای سفرهای داخلی
سفرهای داخلی به ویژه سفرهای که با هواپیما انجام می‌شود، به نسبت سفرهای خارجی گران‌تر هستند. در زمانی از سال قیمت تور کیش با تور استانبول برابری می‌کند. در این شرایط گردشگران ایران ترجیح می‌دهند به سفر خارجی فکر کنند.
سهم کشورهای مختلف از گردشگران ایرانی
چند کشور هستند که بیشترین سهم از سفر خارجی ایرانی‌ها در سال‌های گذشته بخصوص در سال گذشته را داشته‌اند. اگر به هشت کشور این فهرست نگاه کنیم با چهار کشور از این لیست مرز مشترک داریم. با یکی از آنها راه آبی مشترک، با دو کشور همسایه مشترک و فقط یکی از کشورها است که در منطقه نیست و فاصله زیادی را با کشور ما دارد. این موضوع می‌تواند دلایل زیادی مثل تفاوت در فرهنگ‌ها و یا جذابیت‌های گردشگری و یا هزینه پایین سفر به این کشورها داشته باشد.
جذابیت‌های گردشگری و دلایل اصلی سفر
حالا بهتر است این کشورها را از نظر جذابیت‌های گردشگری بررسی کنیم. دو کشور عراق و عربستان بیشتر با هدف زیارت به آنها سفر می‌شود که با توجه به راحتی سفر به کشور عراق همچنین ارادت ما ایرانی‌ها به شهدای کربلا، این کشور در رده دوم قرار گرفته است. باقی کشورهای این لیست بجز آلمان به نظر می‌رسد بیشتر با هدف تفریح، مقصد سفر ایرانیان است.
البته کشورهایی مثل ترکیه و امارات جز تفریح، بسیاری از سفرها با هدف تجارت و یا کاری و یا خرید انجام می‌شود که برای ما ایرانیان همیشه جذاب است. اما در آخر کشور آلمان می‌ماند که از اهداف سفر به این کشور می‌شود به دیدار با اقوام و بستگان (با توجه به تعداد بالای مهاجران ایرانی در کشور آلمان)، تحصیل و تجارت و نام برد.
