دیلمان از توابع شهرستان سیاهکل است و در استان گیلان واقع شده است. دیلمان به عنوان یکی از معروفترین ییلاقهای گیلان در شش ماه ابتدایی سال، تعداد کثیری از گردشگران را به سوی خود جذب مینماید. البته زمان رویش گلهای زیبا در دشتهای گلهای شقایق و سوسن چلچراغ بهترین زمان سفر به این منطقه میباشد. دیلمان نیز همانند سایر شهرهای شمالی دارای صنایعدستی فراوانی است. در این مقاله به بیان سوغات دیلمان میپردازیم.
آشنایی با صنایع دستی شهرستان دیلمان
مردم به ویژه بانوان این شهرستان قادر به تولید محصولات فراوانی از قبیل سفال، دستبافتههای پشمی مانند جوراب پشمی، حصیربافی، عروسکبافی، صنایع چوبی و گلیمبافی میباشند. از غذاها و خوراکیهای این منطقه نیز میتوان به نوعی کباب چنجه، میرزاقاسمی، باقلاقاتق، فندق و گیاهان دارویی اشاره داشت. بنابراین گردشگران جهت خرید سوغاتی با گزینههای بسیاری روبهرو میشوند. در ادامه توضیح مختصری در خصوص هر یک از صنایع دستی دیلمان ارائه میکنیم.
سفال
سفالگری به عنوان هنر چند هزار ساله در مناطق جغرافیایی مختلفی وجود دارد. مردم دیلمان نیز از هنر سفالگری در ساخت انواع وسایل و ظروف غذا و همچنین در معماری منازل استفاده میکنند. گمج از جمله معروفترین و پرکاربردترین ظروف سفالی در استان گیلان به شمار میرود. گمج دارای تزئینات به رنگ سبز، آبی و لعاب بوده و در پخت غذاهای سنتی به کار میرود.
دست بافتههای پشمی
به طور معمول پشم با کیفیت مناسب در مناطق دارای شغل دامداری وجود دارد. از نخ تولیدشده از پشم در بافت جوراب، دستکش، بلوز و موارد دیگر استفاده میشود. جورابهای پشمی ساق کوتاه دارای رنگهای شاد و نقشهای باستانی هستند. چنین محصولاتی به علت بهرهمندی از ضخامتی قابل توجه، گرمای مناسبی را برای پاهای افراد در فصل زمستان به ارمغان میآورند؛ بنابراین یکی از گزینههای سوغاتی دیلمان محسوب میشود.
حصیربافی
از صنایعدستی رایج بین مردم دیلمان، حصیربافی است. این هنر به عنوان یک شغل جایگزین برای کشاورزان در فصلهای عدم رونق کشاورزی شناخته میشود. مادهی اولیهی بافت محصولات حصیری مانند سبد، زیرانداز و… یعنی لی و یاسوف به شکل خودرو در حوالی مردابها و آبگیرهای کوچک امکان رشد دارند.
عروسک بافی
عروسکهای سنتی به وسیلهی کاموا و قلاب بافته میشوند. چنین عروسکهایی نشاندهنده پوشش سنتی مردان و زنان این مناطق است. هنر عروسکبافی در زمرهی زیباترین صنایع دستی دیلمان قرار دارد.
گلیم بافی
هنر بافت گلیم در سراسر ایران و بر اساس نوع فرهنگ هر منطقه در طرحها و نقشهای مختلف انجام میپذیرد. گلیم در نقش زیرانداز در زندگی مردم دیلمان کاربرد بسیاری دارد. عمدتا گلیمهای این منطقه از جنس پشم و نخ بوده و بافت آنها توسط بانوان صورت میپذیرد.
میرزاقاسمی
میرزاقاسمی از غذاهای سنتی استان گیلان و همچنین شهر دیلمان به حساب میآید. در پخت این غذای لذیذ از بادمجان کبابی و یا پخته، تخممرغ، سیر سرخشده، گوجهفرنگی، روغن، پودر میخک و سایر ادویهها استفاده میشود. امکان صرف میرزاقاسمی هم با برنج و هم با نان وجود دارد. هفت بیجار، زیتون، ترب و برگ ترب نیز همراه این غذا سرو میشوند. غذای محلی میرزاقاسمی به عنوان یک سوغات دیلمان شمرده میشود.
فندق
علاوه بر گردو و عسل، فندق از محصولات اصلی باغهای استان گیلان و شهر دیلمان به شمار میرود. به شکلی که قادر به تأمین ۸۵ درصد از نیاز سالانهی کشور ایران میباشد؛ بنابراین این استان به عنوان اصلیترین مرکز تولید فندق ایران شناخته میشود. همچنین این منطقه دارای رتبهی چهارم در جهان در زمینهی تولید فندق پس از کشورهای ترکیه، ایتالیا و آمریکا است.
فندق در انواع مختلفی تولید میشود. اما در ایران کشت گونههای زرآبادی، بادامی، سیاهبومی و سفیدبومی صورت میگیرد. فندق در گیلان و شهر دیلمان از ابتدا تا انتهای ماه شهریور برداشت میشود. به این ترتیب از جمله سوغاتی دیلمان میتوان به فندق اشاره کرد.
گیاهان دارویی
بارشهای فراوان و بهرهمندی از خاک مناسب و حاصل خیز منجر به رشد گیاهان دارویی مختلفی در دیلمان شدهاست. گل گاوزبان، گزنه، آویشن، بومادران، گل بنفشه و یا ختمی از جمله گیاهان دارویی با قابلیت رشد در این منطقه هستند. این گیاهان در زمینهی آرامش اعصاب، بیماریهای عفونی، پوستی و گوارشی کاربرد فراوان دارند. این مسئله قابل ذکر است که برخی از این گیاهان همانند گل گاوزبان علیرغم برخورداری از قابلیت رشد به صورت خودکار در چنین منطقهای، به وسیلهی افراد بومی نیز کاشته میشوند.
گل گاوزبان از معروفترین گیاهان دارویی دیلمان محسوب میشود. این گیاه دارای طبیعت گرم و تر بوده و خاصیت نشاطآوری و آرامبخشی دارد. از دمنوش این گیاه دارویی مفید به منظور درمان افسردگی و اضطراب، بهبودبخشی کیفیت خواب، رقیقکننده خون، درمان گرفتگی عروق و کاهش درجه تب استفاده میشود. درمان سرفههای ناشی از سرماخوردگی و آلرژیهای فصلی از دیگر خواص گل گاوزبان است؛ بنابراین این گیاه دارویی را میتوان یک سوغات دیلمان در نظر گرفت.
گیاه گزنه و یا به زبان محلی گرزنه از دیگر گیاهان دارویی دیلمان به حساب میآید. گزنه به مقدار فراوان در حالتهای خودرو و وحشی در این منطقه وجود دارد. گیاه گزنه هم برای بیماران دیابتی و هم افراد دارای کمخونی مناسب و مؤثر است.
صنایع دستی دیلمان یک یادگاری مناسب
همانطور که در این مقاله بیان شد، شهر دیلمان از صنایعدستی اصیل و فراوانی بهره میبرد. با سفر به این منطقه امکان خرید محصولات و یادگاریهای مختلف و متناسب با نیاز و سلیقهی خود و اقوام خویش را دارید. با توجه به کاربرد فراوان گیاهان دارویی برای درمان انواع بیماریها، تهیه چنین محصولاتی نیز یک سوغاتی مناسب از شهر دیلمان به حساب میآید.در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در مورد اقامت در شهر دیلمان با مجموعه اتدر ارتباط باشید.