سوغاتی دادن یکی از آداب دل‌نشین سفر است که از دیرباز در بین ایرانیان رایج بوده و ریشه در فرهنگ غنی ایرانی دارد. سوغاتی خریدن و داشتن یادگاری از مقصد سفر باعث می‌شود که خاطرات خوش سفر به یادماندنی‌تر شود. جرقویه یکی از شهرستان‌های تاریخی و دیدنی ایران است که ویژگی‌های بکر و منحصربه فردی دارد و از ناب‌ترین چشم‌اندازها در ایران برخوردار است. این شهرستان با داشتن جاذبه‌های گردشگری متنوع، قلعه‌های تاریخی، عمارت‌های باشکوه به جای مانده از گذشته، چشمه‌هایی که از دل کویر می‌جوشند، کوه‌های سر به فلک کشیده و روستاهای زیبایش همواره پذیرای گردشگران و مسافران بسیاری از سراسر دنیاست. گذشته از جاذبه‌های گردشگری این شهر در زمینه سوغاتی و صنایع دستی نیز با دست پر به استقبال مسافران می‌رود. سوغاتی‌های جرقویه که شامل خوراکی‌های خوشمزه و صنایع دستی هستند به اندازه‌ای متنوع‌اند که انتخاب را برای گردشگران پیچیده کرده‌اند؛ به همین دلیل در این مقاله از مجله گردشگری اتاقک قصد داریم شما را با سوغاتی و صنایع دستی جرقویه آشنا کنیم، با ما تا آخر این مقاله همراه باشید.
درباره جرقویه
شهرستان جرقویه یکی از شهرستان‌های زیبا و تاریخی ایران است که در ۵۲ کیلومتری جنوب شرقی استان پهناور اصفهان واقع شده. این شهرستان آب‌وهوای گرم و خشکی دارد و به سبب موقعیت جغرافیایی و واقع شدن در یک در منطقه کویری، تابستان‌های گرم و سوزان و زمستان‌های سرد و خشک را تجربه می‌کند؛ بنابراین بهترین زمان سفر به این شهر فصل بهار و پاییز است که آب‌وهوا در معتدل‌ترین حالت خود قرار دارند.
این شهرستان که مرکز آن شهر نیک آباد است، از سمت غرب به شهرستان شهرضا، از شمال به شهرستان‌های ورزنه و هرند، از شرق به شهرستان‌های اردکان و میبد و از جنوب به شهرستان آباده استان فارس منتهی می‌شود. مردم این شهرستان به گویش بومی گرگویه صحبت می‌کنند و توسعه اقتصادی آنان نیز عمدتاً مبتنی بر کشاورزی، دامداری، قالی‌بافی و کار کردن در معدن سنگ نمک و معدن سنگ ساختمانی است.
برای آشنایی بیشتر مقاله جرقویه کجاست؟ را مطالعه کنید
معرفی معروف‌ترین سوغات و صنایع دستی جرقویه
جرقویه سرزمینی وسیع است و سوغات و صنایع دستی خارق‌العاده‌ای دارد که همگی با مهارت و خلاقیت زیاد به وجود آمده‌اند و فرهنگ پربار ایرانی را نمایان می‌سازند. سوغاتی‌های جرقویه نیز همانند دیگر مناطق ایران بیشتر شامل خوراکی‌ها، محصولات رایج منطقه و صنایع دستی زیبا و منحصربه‌فردی هستند که هر گردشگر خوش‌ذوقی را مجذوب خود می‌کنند. در ادامه به معرفی هر یک از این سوغاتی‌ها خواهیم پرداخت تا در سفر به این منطقه نمادی از این خطه برای خودتان به یادگار داشته باشید.
صنایع دستی جرقویه
صنایع دستی جرقویه هنری از مردمان سرزمین کهن ایران هستند و روحیه خلاق و اصالت فرهنگی مردمان این شهرستان را نشان می‌دهند. این شهرستان نیز همانند دیگر شهرهای ایران، دارای صنایع دستی و مصنوعات زیبا و متنوعی است که به زیبایی هرچه تمام و به دست مردمان هنرمند این سرزمین کهن ساخته شده‌اند و بسیار مورد توجه مسافران و گردشگران قرار گرفته‌اند. در ادامه به معرفی برخی از صنایع‌دستی جرقویه پرداخته‌ایم.
گیوه دوزی
گیوه نوعی پاپوش سنتی است که قدمتی طولانی دارد و توسط هنرمندان شهرستان جرقویه به صورت کاملا دستی و با استفاده از نخ ابریشم و نخ قالی ساخته می‌شود. این پاپوش بسیار سبک و بادوام است و از مشهورترین صنایع‌دستی جرقویه به شمار می‌رود و رونق فراوانی در این منطقه دارد. گیوه انواع مختلفی دارد و معمولاً از پارچه، چرم و پلاستیک ساخته می‌شود و برای پیاده‌روی‌های طولانی مناسب است.
- ۵۰ هزار تومان تخفیف
- مخصوص کاربران بلاگ
- کد : OTGBLG50
همین الان رزرو کن!
قالی بافی
هنر قالی بافی یکی از هنرهای اصیل ایرانی و از صنایع‌دستی مشهور جرقویه است. قالی‌های شهرستان جرقویه از دیرباز در این منطقه رونق فراوانی داشته‌اند و به دوام و ظرافت شهرت دارند. این قالی‌ها در اندازه‌های متفاوت بافته می‌شوند و نقش‌ونگار به کار رفته در بافت آن‌ها بسیار زیبا و جذاب است. معمولاً از رنگ‌ها و طرح‌های مختلفی ازجمله طرح‌های نائینی، ترنجی، بوته‌ای، لچکی، افشان و نجف آبادی در بافت آن‌ها استفاده می‌شود. قطعاً در سفرتان به جرقویه خرید این هنر زیبا و پرجلوه به عنوان سوغات و هدیه نفیس، یکی از بهترین انتخاب‌ها خواهد بود.
گلیم بافی
گلیم نوعی زیرانداز دستبافت است که به دست هنرمندان این منطقه و با استفاده از پنبه و پشم طبیعی مرغوب بافته می‌شود. گلیم برعکس فرش بدون پرز است و طرح و رنگ ساده‌ای دارد اما به همان اندازه زیبا و دیدنی است. گلیم بافی از دیرباز در بین مردمان شهرستان جرقویه رایج است و نمونه‌هایی از طرح‌های خوش رنگ‌ونگار آن را می‌توانید در جای‌جای این شهر و در بازارهای آن پیدا کنید. طرح و نقش به کار رفته در بافت آن‌ها بسیار متنوع و خوش‌رنگ و برگرفته از طرح‌های گل، کاج، سرو و طبیعت است. اگر در سفر به جرقویه به دنبال خرید یک سوغاتی زیبا و در عین حال کم‌هزینه هستید، گلیم‌های این شهر گزینه مناسبی هستند.
چادر بافی
چادر بافی، دست بافته‌ای ساده است که بیشتر در بین روستاییان و عشایری‌ها رواج دارد. چادر بافی جزء صنایع‌دستی اصیل شهرستان جرقویه محسوب می‌شود و معمولاً از موی بز بافته می‌شود و بسیار در برابر باد و باران مقاوم است.
مینا کاری
مینا کاری یکی از باشکوه‌ترین و زیباترین هنرهای اصیل ایرانی است که توانسته چشم هر مسافر و گردشگری را به خود خیره کند. این هنر زیبا و بی‌بدیل قدمتی چند هزار ساله دارد و از دیرباز در کشور ما رواج داشته است. مینا کاری روی زمینه‌های مختلفی ازجمله طلا، نقره و مس انجام می‌شود. طرح و رنگ به‌کاررفته در ساخت این هنر زیبا، بسیار متنوع است و عموماً از رنگ فیروزه‌ای استفاده می‌شود. از این هنر اصیل و زیبای ایرانی در تزئینات قاب عکس، گلدان، بشقاب، قاب جواهر، اشیای تزئینی، روی در مساجد و منبرها استفاده می‌شود.
قلم زنی
از دیگر صنایع دستی جرقویه می‌توان به هنر زیبا و اصیل قلم زنی اشاره کرد. در این هنر زیبا هنرمندان با دقت و ظرافت تمام به تزیین و کندن اشیای مختلف ازجمله طلا، نقره و مس بر اساس طرحی مشخص می‌پردازند و طرح‌های زیبایی را بر این اشیا به وجود می‌آورند. این هنر زیبا از قرن‌ها پیش در کشورمان رایج بوده است. جام طلایی کشف شده در سال ۱۳۳۶ در حسن‌لو که نقوش برجسته‌ای دارد، نشان‌دهنده قدمت طولانی این هنر اصیل است. در هنگام بازدید از بازارهای جرقویه حتماً وسایل و ظروف تزئینی مانند گلابدان، شکلات خوری، سینی، قندان و غیره که طرح‌های زیبای قلم‌زنی روی آن‌ها نقش بسته به چشمتان خواهد خورد.
خورجین بافی
خورجین بافی، بافته‌ای است زیبا که بیشتر به دست هنرمندان مناطق روستایی و عشایری تولید می‌شود. خورجین‌ها با توجه به کاربردشان از جنس‌های متنوعی تولید می‌شوند. در قدیم برای بافت خورجین‌ها از پشم میش، موی بز و نخ پنبه استفاده می‌کردند. امروزه برای بافت خورجین‌ها از نخ ضخیم با جنس پلی‌استر استفاده می‌شود. این هنر زیبا در طرح‌ها و رنگ‌های متنوع در اندازه‌های مختلف بافته می‌شوند و می‌توانید در بازارهای این شهر نمونه‌هایی از آن را ببینید و برای خودتان یادگاری از این شهر داشته باشید. از خورجین‌ها معمولاً برای حمل کالاها استفاده می‌کنند.
سوغات جرقویه
سوغاتی‌های جرقویه فقط به صنایع دستی متنوع آن خلاصه نمی‌شوند، سوغاتی‌های خوراکی و خوشمزه این شهر نیز در کنار صنایع‌دستی، زبانزد عام و خاص است. انواع خوراکی‌ها ازجمله حلوا سوهانی و شیرینی سنتی مالَک که به ثبت جهانی نیز رسیده‌اند و دارای طعم و مزه خوشمزه‌ای هستند را می‌توان از معروف‌ترین سوغاتی‌های این شهر برشمرد. علاوه بر این شیرینی‌ها، محصولات کشاورزی متنوع ازجمله انگور، انار، گندم، جو، ذرت بو داده که به علت وجود چشمه‌ها و قنات‌ها و همچنین داشتن شرایط آب‌وهوایی مناسب در این منطقه تولید می‌شوند نیز از دیگر سوغاتی‌های خوراکی جرقویه به‌حساب می‌آیند.
شیرینی سنتی مالک
شیرینی سنتی مالک یکی از سوغاتی‌های خوشمزه و خوراکی‌های بومی شهرستان جرقویه است. این خوراکی خوشمزه بسیار مقوی و سرشار از مواد مغذی است و از ترکیب موادی همچون آرد، شکر، زعفران، تخم مرغ و روغن حیوانی تهیه می‌شود. این شیرینی سنتی طعم بسیار لذیذی دارد و از زمان‌های گذشته تا به امروز در بسیاری از مجالس تزیین‌گر سفره‌های مردم است.
حلوا سوهانی
حلوا سوهانی یکی از خوشمزه‌ترین و سنتی‌ترین سوغاتی‌های خوراکی شهرستان جرقویه است. این شیرینی خوشمزه از ترکیب مواد مختلفی ازجمله آرد، شکر، جوانه گندم، زعفران، روغن حیوانی و گلاب درست می‌شود. حلوای سوهانی طعم خوشمزه‌ای دارد و مردم این منطقه برای پذیرایی از میهمانان و گرمابخش محافل خود از این شیرینی در کنار سینی چای استفاده می‌کنند.
غذاهای محلی شهرستان جرقویه
شهرستان جرقویه از لحاظ گردشگری یکی از دیدنی‌ترین و متنوع‌ترین شهرهای ایران است. این شهرستان با تکیه بر قدمت و دور و دراز و فرهنگ پربارش، از فرهنگ غذایی متنوع و تنوع غذایی بسیار غنی نیز برخوردار است. غذاهای محلی که عطر و طعم دلپذیرشان زبانزد و عام و خاص هستند و آوازه‌شان در جهان پیچیده است. کافی است در سفرتان به این شهرستان فقط یک‌بار طعم غذاهای محلی آن که از مقوی‌ترین مواد ساخته شده‌اند را بچشید تا عطر و طعم آن‌ها برای همیشه در خاطرتان باقی بماند.
آش ماست
آش ماست یکی از غذاهای محلی خوشمزه و معروف نه تنها شهرستان جرقویه بلکه کل استان اصفهان است. این غذای سنتی سرشار از ویتامین و پروتئین و بسیار مقوی و خوشمزه است. برای تهیه این آش از برنج نیم دانه، لوبیا قرمز، عدس، بلغور گندم، ماست، پیاز، زردچوبه و سبزی که عمدتاً ریحان خشک شده، تره کوهی، پونه و نعنا خشک شده است، استفاده می‌شود. این آش خوشمزه با مواد مشابه اما به شیوه‌های متفاوتی در مناطق مختلف طبخ می‌شود. در جرقویه نیز طرز تهیه آن به این صورت است که ابتدا ماست را کیسه انداخته سپس درون قابلمه‌ای لوبیا، عدس و نخود را که از قبل خیس شدند را می‌ریزند و بعد از اینکه پخته شد، برنج نیم دانه را نیز به مواد اضافه می‌کنند و اجازه می‌دهند تا بپزد. در آخر سبزی آش و آب ماست را نیز به آش اضافه کرده و اجازه می‌دهند تا آش جا بیافتد و در نهایت با پیاز داغ و نعنا تزیین می‌کنند.
آش ترشی
آش ترشی نیز یکی دیگر از غذاهای محلی شهرستان جرقویه به‌شمار می‌رود که از دیرباز در بین اهالی این منطقه رایج بوده است. این آش بیشتر در روز آخر ماه مبارک رمضان طبخ می‌شود و در روز عید فطر مردم اهالی به خانه بزرگ‌ترها جمع می‌شوند و دورهم نوش‌جان می‌کنند. در تهیه این آش از سبزی آش، حبوبات، سیرابی، پیازداغ و نعنا استفاده می‌شود. طرز تهیه آن نیز به این صورت است که ابتدا سیرابی را با پیاز تفت داده و بعد عدس، نخود، لوبیا و جو پرک شده را همراه با مقداری آب به سیرابی اضافه می‌کنند. بعد از اینکه مواد نیم‌پز شد، سبزی آش را نیز به مواد اضافه کرده و حدود هفت ساعت اجازه می‌دهند تا آش جا بیفتد و در آخر نیز آش را با پیازداغ و نعنا تزئین می‌کنند. این آش به دلیل استفاده از سیرابی، سرشار از ویتامین و پروتئین است و مزه دل‌نشینی دارد.
گندم پلو
گندم پلو از غذاهای معروف و سنتی شهرستان جرقویه است و در تمام شهرها و روستاهای این شهرستان به‌ویژه در شهر نیک آباد طبخ می‌شود. این غذای سنتی یکی از انواع پلوها است که به ثبت ملی نیز رسیده و بسیار مقوی و خوشمزه است. دستور پخت آن به این صورت است که ابتدا پیاز را تفت داده و گوجه‌فرنگی‌ها را رنده می‌کنند و همراه با بلغور گندم، زردچوبه، نمک و آب به پیاز اضافه می‌کنند. بعد از به جوش آمدن زیر شعله را کم می‌کنند و اجازه می‌دهند تا گندم‌ها بپزد. بعد از پخته شدن گندم، برنج را آبکش می‌کنند و بعد داخل قابلمه‌ای دیگر یک لایه برنج و یک لایه گندم پخته شده را می‌ریزند و بعد از تمام شدن مواد اجازه می‌دهند تا گندم پلو دم بکشد. در مرحله بعدی بادمجان‌ها را سرخ کرده و همراه با گندم پلو میل می‌کنند.
نان کپ چی
نان کپ چی یکی از انواع نان‌های سنتی ایرانی است که عطر و طعم دل‌نشینی دارد. پخت این نان در شهرستان جرقویه و به‌ویژه در روستای پیکان از دیرباز رایج بوده و به‌عنوان غذای محلی و سوغات معروف این شهر شناخته می‌شود.
سخن آخر
شهرستان جرقویه با داشتن جاذبه‌های دیدنی فراوانی که در دل خود جای داده است به یکی از مکان‌های زیبا و پرگردشگر ایران تبدیل شده است. گذشته از جاذبه‌های دیدنی، سوغاتی‌های این شهرستان نیز به‌قدری متنوع و منحصربه‌فرد هستند که بسیاری به هوای همین سوغاتی‌ها قصد سفر به جرقویه را می‌کنند. در این مقاله با سوغاتی‌های خوراکی، صنایع‌دستی و غذاهای محلی جرقویه آشنا شدیم، خرید هر یک از این سوغاتی‌ها و داشتن یادگاری از این شهرستان باعث می‌شود خاطرات خوش سفر برایتان تداعی شود. اگر قصد سفر به شهرستان جرقویه را دارید خیالتان از بابت اقامت نیز راحت باشد، برای این کار می‌توانید با مراجعه به سایت اتاقک انواع اقامتگاه‌های این شهر را مشاهده کنید و اقامتگاه مورد نظرتان را بسته به بودجه و نیازتان رزرو کنید.
