در تأثیر سفر روی زندگی همین بس که اگر سفر نبود، اصولاً علم جغرافیا وجود نداشت و بخش بزرگی از تاریخ بشر هم پاک می‌شد. تصور کنید اگر اجداد آریایی ما قصد سفر نمی‌کردند و این سرزمین کشف نمی‌شد، الان شاید ما یا ساکن همان هند بودیم یا اصلاً وجود نداشتیم و ایران هم یک سرزمین بکر و حاصلخیز بود که خالی مانده بود.
درست است که در سال‌های اخیر سفر تبدیل به یک فعالیت لاکچری شده، اما حقیقت این است که سفر همیشه محصول نیاز است. اجداد ما به منابع بیشتر و محل زندگی بهتر نیاز داشتند و به همین دلیل قصد سفر کردند. در حال حاضر هم سفر بیشتر محصول نیاز ما به ایجاد تفاوت در زندگی‌مان (هر چند موقت و کوچک) و سلامت روح و روانمان است.
در این مقاله به بررسی اثرات سفر روی زندگی پرداخته‌ایم، یعنی همان آثاری که به آن نیاز داریم و به خاطر آن‌ها از خانه که معمولاً سرپناه امن ما است بیرون می‌زنیم و گاهی اوقات سختی راه را به جان می‌خریم.
بسیار سفر باید تا پخته شود خامی!
در فرهنگ و ادبیات ما در مورد سفر ضرب‌المثل‌های متعددی مثل ضرب‌المثل کلیشه‌ای زیر وجود دارد:
- مرد دنیادیده! (کنایه از کسب تجربه زیاد در سفر)
- سفر قندهار رفته است (کنایه از طولانی شدن بی مورد یک کار)
همه این ضرب‌المثل‌ها و کنایه‌ها برای این ساخته شده بود که سختی سفر و تأثیر آن روی روح و روان آدمی را نشان دهد. این فلسفه در حرفهای فیلسوفی مثل نیچه هم دیده می‌شود و او هم اعتقاد دارد که سختی برای روح انسان مفید است و آن را می‌سازد. اگر سریال روزگار قریب و سفر دکتر قریب با پدرش به کربلا را یادتان باشد، متوجه می‌شوید که چرا قدیمی‌ها به سفر این‌گونه نگاه می‌کردند.
البته پیشرفت تکنولوژی، سریع شدن وسایل حمل‌ونقل و تنوع بالای اقامتگاه‌های مختلف با انواع امکانات باعث نشده که این خصلت سفر از بین برود؛ چون هر چقدر هم که سفر شما برنامه‌ریزی‌شده و دقیق باشد، بازهم احتمال دارد که اتفاقی خلاف میل و اراده شما رخ دهد و همین موضوع می‌تواند به عنوان یکی از سختی‌های سفر قلمداد شود.
مثلاً نگارنده همین مقاله، برخلاف میلش و به دلیل خراب شدن هواپیما، نزدیک به یک نصفه‌روز در فرودگاه شیراز سرگردان بود و به جای پرواز ساعت ۲ ظهر، با پرواز ساعت ۱۲ شب به خانه برگشت!
در مورد این تأثیر سفر روی زندگی بیشتر از این نمی‌توانیم حرف بزنیم، چون معمولاً در هر خانه‌ای یک گلستان سعدی وجود دارد و خواندن آن می‌تواند این موضوع را با وضوح بالایی روشن کند. هنوز هم هستند کسانی که مثل سعدی سفر سبک زندگی آن‌ها است و اگر با خواندن ادبیات کلاسیک مشکل دارید، می‌توانید همتایان معاصر و ون سوار سعدی را در یوتیوب و اینستاگرام به‌راحتی پیدا کنید.
ماهی که شیرینی عسلش شرطی است!
یکی دیگر از باورهای قدیمی رایج در مورد سفر، شناخت آدم‌های اطراف و دوستانمان در سفر است و می‌گویند عیار آدم‌ها در سفر مشخص می‌شود. اگر یک مثال معاصر می‌خواهید، فیلم «فورس ماژور» را حتماً ببینید؛ چون به‌خوبی نشان می‌دهد که شخصیت آدم‌ها در سفر ممکن است چقدر متفاوت باشد و حتی یک واکنش آن‌ها ممکن است شما را به فکر فرو ببرد و بخواهید در رابطه‌تان با او تجدیدنظر کنید.
در مورد شناخت نزدیک‌ترین آدم‌ها مثل شریک زندگی در سفر هم یک تئوری توطئه وجود دارد که می‌گوید اصولاً هدف از رفتن به ماه‌عسل، شناخت تأثیر سفر روی زندگی و شناختن شخصیت واقعی شریک زندگی است.
البته رفتن به ماه‌عسل تنها شرط لازم برای کسب این شناخت نیست و ممکن است زندگی مشترکی که با یک ماه‌عسل رؤیایی شروع شده، به‌خوبی تمامی نشود. گاهی اوقات هم بعضی از ماه‌عسل‌ها تبدیل به یک فاجعه می‌شوند؛ اما جلوی شیرین‌شدن ادامه زندگی را نمی‌گیرند.
یکی از مهم‌ترین تأثیرات سفر بر زندگی انسان‌ها، همین جدایی‌ها و محکم شدن روابط است. اگر فرد موردنظرتان را در سفر به‌خوبی شناخته‌اید و برای لذت بردن از سفر فقط به حضور او نیاز دارید، می‌توانید با کمک اتاقک یک سفر رؤیایی به یک کلبه چوبی در دل جنگل داشته باشید تا به گنجینه خاطراتتان افزوده شود.
بهبود سلامتی؛ بدیهی‌ترین تأثیر سفر روی زندگی
دیگر کمتر کسی را می‌توانید پیدا کنید که ارتباط سلامت جسم و روان را انکار کند. بدیهی‌ترین تأثیر سفر روی زندگی، بهبود سلامت جسم است. اگر ساکن تهران باشید و سری به همین دربند و درکه بزنید، در حقیقت یک سفر یک‌روزه درون‌شهری داشته‌اید و این سفر باعث می‌شود چربی‌های اضافه بسوزند، کمی هوای تمیز تنفس کنید و عضلاتتان تقویت شوند؛ حتی اگر کوهنورد حرفهای نباشید و بعد از صرف غذا در رستوران‌های این مناطق به شهر برگردید.
تأثیر سفر روی جسم فقط به موارد بالا محدود نمی‌شود. ثابت شده که سفر روی سلامت قلب و عروق، تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش هوش هم تأثیر دارد.
همچنین تأثیر ورزش روی سلامتی باعث می‌شود احساس خوبی نسبت به خودتان داشته باشید و روانتان هم سالم‌تر شود. عکس این موضوع هم ثابت است. یعنی حتی اگر سفر شما شامل فعالیت فیزیکی چندانی نشود و وسیله سفر هواپیما، قطار و … باشد، برهم‌زدن روتین زندگی و فاصله گرفتن از کار و گرفتاری باعث می‌شود تا دوپامین در بدن شما بیشتر ترشح شود و حس مثبت‌اندیشی بیشتری داشته باشید.
بهبود سلامت روان از ایجاد مشکلات سلامتی ناشی از آن جلوگیری می‌کند؛ چون چه بخواهید یا نه سلامت روان روی بیماری‌های جسمی تأثیر زیادی دارد.
این تأثیر سفر روی زندگی در اولین توقف برای صرف غذا یا میان‌وعده به‌خوبی خودش را نشان می‌دهد؛ چون یک‌دفعه به خودتان می‌آیید و می‌بینید دارید ۲ برابر حد معمول غذا می‌خورید و جلودار اشتهایتان نیستید. وقتی هم که به مقصد می‌رسید، از گشت و گذارها خیلی دیر خسته می‌شوید.
افزایش خلاقیت، شیرین‌ترین تأثیر سفر روی زندگی
شواهد فراوانی برای افزایش خلاقیت در سفر وجود دارد؛ به عنوان مثال همینگوی بهترین داستان‌های خود را در سفر طولانی‌مدتش به فرانسه نوشت و بسیاری از نویسندگان مشهور مثل او اصولاً سفر می‌کردند که خلاقیت لازم برای نوشتن را به دست بیاورند. این موضوع از نظر علمی هم ثابت شده و دانشمندان می‌گویند دیدن جاهای جدید، استشمام بوهای متفاوت، خوردن غذاهای خوشمزه برای اولین بار و … باعث می‌شود که ارتباط بین اعصاب مغز تقویت شود.
سفر خستگی روحی و فکری شما را از بین می‌برد و باعث می‌شود که ایده‌های جدید در ذهن شما مجدداً شکوفه بزند و بتوانید کارها را با روش‌های متفاوت و جدید انجام بدهید.
زندگی وزین‌تر با سفر!
باور کنید که اگر سعدی سفر نمی‌رفت و نمی‌توانست از پخته شدنش در سفر بگوید و خاطرات سفرهایش را تعریف کند، سعدی نمی‌شد و شاید خیلی‌ها آن‌قدر که باید او را تحویل نمی‌گرفتند. البته شاید در مقابل سعدی حافظ را مثال بزنید که سفر چندانی نرفت و مشهور شد که در جواب باید بگویم تسلط حافظ بر غزل و خلاقیتش باعث شد که نسبت به سفر بی‌نیاز شود.
یکی از مشهورترین نویسندگان معاصر یعنی رومن گاری هم شهرتش به‌شدت مدیون سفر است؛ چون اگر سفر نمی‌رفت نمی‌توانست داستان‌هایش را با چیزهایی که در سفر دیده بود پیوند بزند. معمولاً آدم‌هایی که اهل سفر هستند تبدیل به شمع محفل می‌شوند و چون خاطرات جذاب زیادی دارند همه پای حرفهای آن‌ها می‌نشینند. این تأثیر سفر روی زندگی، به بهبود عزت نفس کمک زیادی می‌کند و برای درون‌گراها بسیار مفید است.
شاید بگویید در این دوره زمانه که مخارج بالا رفته است، باید عطای وزین کردن زندگی با سفر را به لقایش ببخشیم که در جواب باید گفت بسیاری این تهدید را به فرصت تبدیل کرده‌اند و در حقیقت روی سفر سرمایه‌گذاری می‌کنند؛ یعنی سفر زیاد می‌روند که بعداً بتوانند به عنوان راهنمای تور فعالیت کنند، ملزومات سفر بفروشند یا با به اشتراک گذاشتن تجربیاتشان از سفر در یوتیوب، کسب درآمد کنند.
تغییر نگرش؛ کاربردی‌ترین تأثیر سفر روی زندگی
سفر باعث می‌شود با فرهنگ‌های جدید و متفاوت آشنا شوید و به این نتیجه برسید که دیدگاه شما، اطرافیان و حتی هم‌وطنانتان نسبت به زندگی تنها دیدگاه موجود در جهان نیست و می‌توان به زندگی طور دیگری هم نگاه کرد و با باز کردن درهای ذهن، درک بهتری از جهان داشت و کمتر غمگین شد.
شاید مفهوم Culture Shock بار معنایی منفی داشته باشد؛ اما دیدن راهبان بودایی که با دمپایی چوبی از کوه بالا می‌روند و ریاضت می‌کشند، نتیجه مثبتی دارد و باعث می‌شود به این درک برسید که سختی‌های زندگی آن‌قدر ترسناک نیستند و می‌توان بدون دل‌بستن به ظواهر زندگی شاد بود. یا ممکن است پس از رفتن به فستیوال‌های راک و گوتیک در کشورهایی مثل آلمان به این نتیجه برسید که بخش تاریک هستی هم می‌تواند جذاب باشد و دل‌بستن به آن شما را شاد می‌کند.
البته برای شوک فرهنگی لازم نیست راه دوری بروید، کافی است به بخشی از شهر محل زندگی خود که در آن یک قومیت یا عقیده خاص دست بالا را دارد سر بزنید.
سخن آخر
اگر تا اینجای مقاله آمده باشید، احتمالاً تمامی مزایا و تأثیر سفر روی زندگی ذهن شما را مشغول کرده و برای نزدیک‌ترین اوقات فراغت خود برنامه سفر چیده‌اید.
یکی از مهم‌ترین بخش‌های برنامه‌ریزی برای سفر، اجاره اقامتگاه است که اگر درست انجام نشود و تجربه خوبی از آن نداشته باشید، ممکن است مزایای سفر برای شما به حداقل برسد. برای اجاره ویلا و سوئیت مطابق با بودجه و سلیقه خود می‌توانید از اتاقک کمک بگیرید. تعداد و تنوع اقامتگاه‌های اتاقک در شهرهای مختلف زیاد است و باعث می‌شود که دست شما در انتخاب مقصد سفر و بستن بودجه برای آن کاملاً باز باشد.
سؤالات متداول تأثیر سفر روی زندگی
بهبود سلامت جسم و روان، افزایش خلاقیت، شناخت بهتر خود و اطرافیان بهبود سلامت قلب و عروق، ماهیچهها و تقویت سیستم ایمنی بدن افزایش هوش، خلاقیت بیشتر، افزایش ترشح دوپامین و بالا بردن عزتنفستأثیر سفر کردن روی زندگی چیست؟
سفر چه تأثیری روی سلامت جسم دارد؟
تأثیر سفر روی سلامت روان چیست؟
