قدم زدن در بعضی از خیابان‌های قدیمی تهران مثل باز کردن آلبوم عکس‌های قدیمی خانه مادربزرگ است. ما بیشتر آدم‌های داخل عکس را نمی‌شناسیم یا با برخی از آن‌ها اصلاً خاطره‌ای نداریم؛ اما وقتی مادربزرگ در مورد آن‌ها حرف می‌زند انگار این آدم‌ها (که بیشترشان امروز زنده نیستند) زنده می‌شوند و فکر می‌کنیم که ما هم در خاطرات آن‌ها حضور داریم.
خیابان منوچهری تهران هم مثل یک آلبوم عکس قدیمی است که برخی از عکس‌های آن گم شده و پازل خاطرات آن ناقص است؛ ولی بازماندگان این خاطرات آن‌قدر قدرت دارند که وقتی به دیوارشان دست می‌کشید، روزگار پر رونق آن‌ها پیش چشمتان زنده می‌شود و نیازی نیست که مادربزرگی باشد که خاطرات آن روزها را برایتان تعریف کند.
این ساختمان‌ها که خاطرات ۱۵۰ ساله تهران را به دوش می‌کشند ارزش حداقل یک‌بار بازدید را دارند و بازدید از آن‌ها هم فال است و هم تماشا؛ چون خیابان منوچهری بورس عتیقه‌جات، لوازم آرایشی، کیف و چرم هم هست و حین غوطه‌ور شدن در تاریخ تهران می‌توانید مایحتاجتان از این ۳ دسته کالا را هم تأمین کنید.
اگر می‌خواهید این خیابان را بهتر بشناسید و بدانید ربط خیابان منوچهری به هالیوود و خاطرات مادربزرگ چیست، این مقاله را تا انتها بخوانید.
خیابان منوچهری تهران کجاست؟
خیابان منوچهری تهران یا ظهیرالدوله سابق، یکی از جاهای دیدنی تهران است که در منطقه ۱۲ (مرکز شهر) تهران قرار دارد؛ یعنی جایی که قلب تاریخ تهران قدیم است و بسیاری از خیابان‌ها و بناهای قدیمی این شهر در آن قرار دارد. این خیابان از خیابان فردوسی (روبروی سفارت بریتانیا) آغاز و به خیابان سعدی ختم می‌شود. در این مسیر، خیابان منوچهری با خیابان‌های نوستالژیک دیگر مثل لالهزار و ارباب جمشید تقاطع دارد.
در حال حاضر این خیابان بورس ۳ نوع کالا است:
- از خیابان فردوسی تا خیابان ارباب جمشید: بورس عتیقه‌جات و وسایل آنتیک
- از خیابان ارباب جمشید تا تقاطع لالهزار: بورس لوازم آرایشی و لوازم برقی مرتبط
- از تقاطع لالهزار تا تقاطع سعدی: بورس کیف، چمدان و چرم
البته این دسته‌بندی قطعی نیست و ممکن است از هر کدام این بورس‌ها یکی دو مغازه به بورس‌های دیگر نفوذ کرده باشند.
تاریخچه خیابان منوچهری؛ از محله‌ای اعیان‌نشین تا هالیوود ایران
وقتی از تقاطع این خیابان با خیابان فردوسی عبور می‌کنید، شاهد نفوذ بورس صرافی‌های تهران هستید که مغازه‌های نبش این خیابان را هم اشغال کرده‌اند. دور آب‌نمای سر خیابان، هیاهوی دست‌فروش‌ها که سر قیمت روز دلار با مشتری چانه می‌زنند و پیرمردهایی که صدای تاس ریختنشان برای تخته‌نرد به گوش می‌رسد، توجهتان را جلب می‌کند. اگر اهل کشف و شهود و کنجکاو باشید، به سمت این هیاهو می‌روید و اینجاست که جادوی این خیابان دستتان را می‌گیرد و به داخل خود می‌کشد.
برای این که دلیل سحرآمیز بودن این خیابان را بدانید، بیایید تاریخچه خیابان منوچهری تهران را به‌صورت خلاصه با یکدیگر مرور کنیم:
- حدود ۱۵۰ سال پیش و پس از دستور ناصرالدین‌شاه مبنی بر مدرن سازی ساختار شهری تهران و افزایش وسعت آن، خیابان منوچهری در شمالی‌ترین نقطه آن زمان پایتخت متولد شد.
- این خیابان در ابتدا هم‌نام یکی از بانفوذترین رجال سیاسی قاجار یعنی ظهیرالدوله بود، فردی که از ریاست تشریفات دربار در زمان محمدشاه به وزارت عدلیه و حکومت خراسان در زمان ناصرالدین‌شاه رسید.
- تا پایان دوران قاجار باغ‌های ظهیرالدوله در شمال این خیابان قرار داشت و این باغ‌ها محل سکونت دولتمردان و اعیان قاجاری بود.
- در عهد ناصری تقاطع این خیابان با لالهزار چهارراه کُنت نام گرفت؛ چون محل سکونت «کنت آنتوان دمونت فُرت» در نزدیکی این چهارراه قرار داشت.
- دمونت فُرت نخستین رئیس پلیس شهر تهران بود، یک مستشار نظامی باتجربه که بنا به درخواست ناصرالدین‌شاه از امپراتور اتریش، به ایران اعزام شد.
- در زمان حکومت پهلوی اول بخش بزرگی از باغات شمال این خیابان از بین رفت و تبدیل به خانه‌های مسکونی شد.
- تا پیش از تخریب کامل باغ‌ها، نام این خیابان به افتخار منوچهری دامغانی که شاعر طبیعت بود، به خیابان منوچهری تغییر کرد.
- در دوران پهلوی اول و دوم مدرن شدن خیابان‌های اطراف مثل فردوسی و لالهزار و تبدیل شدن آن‌ها به مراکز فرهنگی تهران، روی خیابان منوچهری تهران هم تأثیر گذاشت.
- به دلیل این تأثیرات، مدارس، هتل، رستوران و کافه‌های شیک و به‌روز متعددی در این خیابان منوچهری تهران تأسیس شد.
- نزدیکی این خیابان به قطب سینما و تئاتر ایران یعنی لالهزار باعث شد که در یکی از خیابان‌های فرعی آن یعنی خیابان ارباب جمشید، چندین استودیوی فیلم‌سازی تأسیس شود.
- تأسیس این استودیو ها خیابان ارباب جمشید را به هالیوود ایران تبدیل کرد و از بسیاری از خیابان‌ها و ساختمان‌های آن به عنوان لوکیشن فیلم‌فارسی‌ها استفاده شد.
- از اوایل دهه پنجاه، سروکله عتیقه‌فروشی‌ها و پس از آن فروشگاه‌های لوازم آرایشی و کیف و چمدان در این خیابان پیدا شد.
- ۵۰ هزار تومان تخفیف
- مخصوص کاربران بلاگ
- کد : OTGBLG50
همین الان رزرو کن!
دسترسی به خیابان منوچهری تهران با مترو، تاکسی، خودروی شخصی و اتوبوس
خیابان منوچهری تهران در مرکز شهر قرار دارد و به همین دلیل دسترسی به آن بسیار راحت است. برای رفتن به این خیابان می‌توانید از خودروی شخصی، مترو، تاکسی و اتوبوس استفاده کنید.
دسترسی با خودروی شخصی
خیابان منوچهری تهران در محدوده طرح ترافیک و کنترل آلودگی هوا (زوج و فرد سابق) قرار دارد. اگر پلاک خودروی شما متعلق به شهر تهران است، می‌توانید بدون پرداخت جریمه ۲۰ روز (غیرتعطیل) در هر فصل وارد محدوده این طرح‌ها شوید و یکی از این روزها را به بازدید از خیابان منوچهری تهران اختصاص دهید.
از نظر جغرافیایی و تاریخی ابتدای منوچهری از خیابان فردوسی شروع می‌شود؛ اما ورود با خودروی شخصی به این خیابان یک‌طرفه، تنها از سمت خیابان سعدی امکان‌پذیر است.
برای رفتن به این خیابان در روزهای تعطیل، حواستان به شلوغی صبح تا عصر آن باشد.
دسترسی با مترو
خیابان منوچهری تهران دسترسی خوبی به چندین ایستگاه متروی تهران دارد. ایستگاه‌های سعدی (خط ۱) و فردوسی (خط ۴) نزدیک‌ترین ایستگاه‌های مترو به این خیابان هستند که از هر کدام آن‌ها تا خیابان منوچهری، پیاده ۱۰ دقیقه راه است.
دسترسی با تاکسی
برای دسترسی با تاکسی ۲ راه دارید؛ یکی این که از هر جای خیابان انقلاب به یکی از تاکسی‌های عبوری بگویید مستقیم و بعد میدان فردوسی پیاده شوید. بعد از پیاده شدن، خیابان فردوسی را به سمت جنوب ادامه دهید تا به منوچهری برسید.
راه دوم هم از خیابان جمهوری می‌گذرد؛ اما این خیابان یک‌طرفه است و حتماً باید از سمت جمهوری به بهارستان سوار تاکسی شوید و تقاطع فردوسی و جمهوری (چهارراه استانبول) پیاده شوید. پس از پیاده شدن، کمی خیابان فردوسی را به سمت شمال بروید تا خیابان منوچهری را پیدا کنید.
دسترسی با اتوبوس
برای دسترسی با اتوبوس می‌توانید خطی‌های میدان جمهوری- میدان بهارستان که در خط ویژه خیابان جمهوری تردد می‌کنند را سوار و ایستگاه چهارراه استانبول پیاده شوید. راه دیگر هم خط بی‌آرتی میدان آزادی-تهران پارس است که باید در ایستگاه میدان فردوسی این خط پیاده شوید. مسیر پیاده‌روی این روش هم مشابه روش تاکسی است.
برای دسترسی بهتر به خیابان منوچهری، می‌توانید به سایت اتاقک و صفحه اجاره روزانه خانه در تهران مراجعه کنید و یکی از اقامتگاه‌های مرکز شهر تهران را در این صفحه رزرو کنید.
جاهای دیدنی نزدیک خیابان منوچهری
به جز ساختمان‌های قدیمی و پر از خاطره‌ای که در این خیابان و خیابان‌های فرعی آن قرار دارند و سوژه‌های ایدئالی برای عکاسی هستند، در اطراف این خیابان دیدنی‌های متعددی وجود دارد که در ادامه به معرفی چند مورد از آن‌ها بسنده می‌کنیم:
خانه و کوچه ارباب جمشید
خیابان یا کوچه ارباب جمشید یکی از فرعی‌های خیابان منوچهری است که اگر از سمت فردوسی وارد این خیابان شوید، آن را در سمت چپ خود پیدا می‌کنید. متأسفانه هالیوود ایران دیگر شباهت چندانی به روزگار اوج خود ندارد و بیشتر خانه‌ها و بناهای قدیمی آن تخریب شده‌اند؛ اما خانه ارباب جمشید و ساختمان روبروی آن که روزگاری متعلق به حسین‌خان معتضدی (از تجار قدیم و مشهور بازار تهران) بوده هنوز سر جای خود هستند.
هر ۲ خانه به سبک معماری زمان پهلوی اول ساخته شده‌اند و نماد دوران گذار از خانه‌های دارای حیات مرکزی به خانه‌های مدرن محسوب می‌شوند. ارباب جمشید یا جمشید جمشیدیان یکی از مشهورترین تجار ایرانی دوران قاجار و پهلوی اول بود که از موسسان بانک ملی ایران هم به شمار می‌رود.
ساختمان روبرویی خانه ارباب جمشید در حال حاضر متعلق به اتحادیه صنف خیاطان تهران است. ۶ ستون زیبای چدنی در یکی از اضلاع این ساختمان خودنمایی می‌کنند که ۱۵۰ سال پیش در فرانسه ساخته شدند. این خانه روزگاری استودیوی فیلم‌سازی هم بوده است.
خانه ارباب جمشید در حال حاضر در اختیار ورثه او قرار دارد. متأسفانه بازدید از این خانه و ساختمان روبرویی در حال حاضر امکان‌پذیر نیست؛ پس باید به عکس گرفتن از نمای بیرون آن‌ها بسنده کنید.
پاساژ چهل‌ستون
پاساژ چهل‌ستون یکی از بزرگ‌ترین پاساژهای خیابان منوچهری تهران است که در مجاورت خیابان ارباب جمشید قرار دارد. این پاساژ در ۶۰ سال پیش و به تقلید از معماری چهل‌ستون تهران ساخته شد و هنوز هم شکوه و زیبایی خود را تا حد زیادی حفظ کرده است. حوض وسط پاساژ و لوستر ویکتوریایی و مجلل بالای آن، شما را یاد معماری خانه‌های قدیمی ایرانی در فیلم‌ها و سریال‌ها می‌اندازد.
تعدادی از مشهورترین عتیقه‌فروشی‌های منوچهری در این پاساژ قرار دارند و علاوه بر ایرانی‌ها، گردشگران خارجی زیادی هم در میان مشتریان آن دیده می‌شوند. قدم زدن روی فرش‌های قرمز وسط پاساژ و زل زدن به اشیایی که تاریخ و خاطره در دل خود دارند، می‌تواند هر کسی را جادو کند؛ پس وقتی به این پاساژ رفتید مراقب حساب بانکی‌تان باشید!
خانه مشیرالدوله
خانه مشیرالدوله یکی از خانه‌های قدیمی و تاریخی تهران است که فاصله خیلی کمی تا خیابان منوچهری دارد. برای بازدید از این خانه، باید از خیابان منوچهری وارد خیابان سعدی (به سمت جنوب) شوید و کمی پایین‌تر وارد کوچه پیرنیای دوم در سمت راست شوید.
این عمارت متعلق به مشیرالدوله پیرنیا، نویسنده نخستین کتاب تاریخ ایران باستان و حقوق بین‌الملل به زبان فارسی است و علاوه بر این، محل نگارش فرمان مشروطیت و لوکیشن سریال هزاردستان هم بوده است.
قدمت این بنای قاجاری به میانه قرن نوزده میلادی می‌رسد و در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسیده است.
عمارت مشیرالدوله فعلاً در حال بازسازی است و تنها از کافه ایوان که در همان کوچه پیرنیا دوم واقع شده، می‌توانید بخشی‌هایی از آن را از دور ببینید.
مدرسه و کلیسای ژاندارک
مدرسه و کلیسای ژاندارک در انتهای کوچه‌ای با همین نام در خیابان منوچهری تهران قرار دارد. این کلیسا و مدرسه را فرانسوی‌ها در سال ۱۳۲۴ ساختند و در حال حاضر به عنوان پیش‌دانشگاهی و دبیرستان شهید صدر فعالیت می‌کند. این مدرسه در ابتدا به دختران ارمنی اختصاص داشت؛ اما به مرور زمان امکان ثبت نام دختران مسلمان نیز در آن فراهم شد.
این مدرسه و کلیسا در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است و فرخ رو پارسا و فرح پهلوی از مشهورترین افرادی هستند که در مدرسه ژاندارک تحصیل کرده‌اند.
پاساژ کویتی‌های استانبول
بازار کویتی‌های استانبول یکی دیگر از یادگاری‌هایی تهران قدیم است که در مجاورت پاساژ پلاسکو قرار دارد و برای دسترسی به آن باید از خیابان منوچهری تهران وارد خیابان فردوسی به سمت جنوب شوید و پس از رسیدن به چهارراه استانبول، به سمت چپ بپیچید. این پاساژ بورس لباس‌های مردانه باکیفیت است و روزگاری در آن فقط اجناس برند پیدا می‌شد.
زیرزمین این پاساژ هم بورس کفش‌های مردانه و زنانه خارجی و ایرانی است که به دلیل برند بودن، قیمت آن‌ها از نمونه‌های مشابه در مراکز خرید دیگر بیشتر است.
بعد از فروریختن ساختمان پلاسکو، نگرانی‌ها در مورد ایمنی ساختمان‌های مجاور افزایش پیدا کرد و به همین دلیل پاساژ کویتی‌های استانبول طی سال‌های اخیر بازسازی شده است. این پاساژ تنها مرکز خرید بزرگ این منطقه نیست و اگر بعد از بازدید از خیابان منوچهری فرصت گشت‌وگذار داشتید، توصیه می‌کنیم سری به پاساژ پلاسکو، مرکز خرید فردوسی، پاساژ پروانه و … هم بزنید که همگی در اطراف چهارراه استانبول قرار دارند.
کافه ایوان
کافه ایوان در حقیقت یکی از ساختمان‌های قدیمی تهران است که تبدیل به کافه شده و دقیقاً روبروی عمارت مشیرالدوله قرار دارد. نمای داخل و بیرون این کافه خشتی است و در سه بخش حیات، فضای داخلی و ایوان از مهمانان خود پذیرایی می‌کند.
ایوان این کافه چشم‌انداز زیبایی به عمارت مشیرالدوله دارد و با سفارش چای یا عرقیجات سنتی این کافه، می‌توانید حسابی در نوستالژی تهران قدیم غرق شوید. قیمت غذاهای ایرانی و فرنگی کافه ایوان نسبتاً بالا است.
قهوه ریو
قهوه ریو یکی از قدیمی‌ترین قهوه‌فروشی‌های تهران است که نزدیک به یک قرن قدمت دارد. برای دسترسی به قهوه ریو، باید از خیابان منوچهری تهران به سمت چهارراه استانبول بیایید و در ضلع جنوب غربی این کافه، این قهوه‌فروشی مشهور را پیدا می‌کنید.
این قهوه‌فروشی نوستالژیک در سال ۱۳۱۱ توسط یک بانوی ارمنی تأسیس شده و بوی قهوه آن آن‌قدر قدرتمند است که می‌توانید از آن به عنوان علامت پیاده شدن در ایستگاه اتوبوس چهارراه استانبول استفاده کنید.
در این فروشگاه انواع دان قهوه، قهوه آسیاب شده و لوازم دم‌آوری قهوه فروخته می‌شود. اگر به دنبال خرید قهوه باکیفیت از یک فروشگاه اصیل هستید، توصیه می‌کنیم که حتماً سری به قهوه ریو بزنید.
خیابان لالهزار
خیابان سعدی یکی دیگر از نوستالژیک‌ترین خیابان‌های تهران است و همان‌طور که گفتیم، با خیابان منوچهری تهران تقاطع دارد. از سینماها و تئاترهای مشهور این خیابان دیگر چیز زیادی باقی نمانده و اکثر فروشگاه‌ها و ساختمان‌های قدیمی آن به فروشگاه‌ها و مراکز فروش لوستر و لامپ تبدیل شده‌اند.
با این حال این خیابان هنوز جاذبه‌های توریستی زیبا و متعددی مثل کارخانه آرگو، خانه صادق هدایت، موزه علی‌اکبر صنعتی، عمارت شقاقی و … دارد.
خیابان نوفل‌لوشاتو
ورودی این خیابان نوستالژیک، در خیابان فردوسی و کمی بالاتر از خیابان منوچهری تهران قرار دارد.
در این خیابان می‌توانید پیتزا داوود (اولین پیتزافروشی تهران)، بورس کت‌وشلوار و لباس مردانه، سفارت ایتالیا و فرانسه، چندین پردیس تئاتر و البته ساختمان‌های قدیمی متعدد پیدا کنید. مثل تمامی خیابان‌های قدیمی تهران، قدم زدن و عکاسی در این خیابان هم لذت‌بخش و خاطره‌انگیز است.
نکاتی که باید پیش از رفتن به خیابان منوچهری تهران بدانید
- حتی در روزهای تعطیل جای پارک در این خیابان و اطراف آن به‌سختی پیدا می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌کنیم که برای رفتن به خیابان منوچهری تهران از خودروی شخصی استفاده نکنید.
- بیشتر رستوران‌ها و کافه‌ها در کوچه‌های فرعی این خیابان قرار دارند و برای پیدا کردن آن‌ها باید کمی جستجوگر باشید.
- اگر نمی‌خواهید برای غذا زیاد هزینه کنید، می‌توانید سری به اغذیه‌فروشی‌های اطراف چهارراه استانبول بزنید.
- چمدان و کوله‌پشتی‌های برندی که در این خیابان پیدا می‌شوند قیمت بالایی دارند. این قاعده در مورد لوازم آرایشی هم صدق می‌کند.
- برای خرید عتیقه‌جات و کالاهای آنتیک، حتماً فردی که در این زمینه تجربه و اطلاعات دارد را همراه خود ببرید.
- عتیقه‌فروشی‌های خیابان منوچهری معمولاً از صبح تا عصر فعالیت می‌کنند.
سخن آخر
در این مقاله به خیابان منوچهری تهران، تاریخچه، نحوه دسترسی و جاهای دیدنی اطراف آن پرداختیم. در انتها توصیه می‌کنیم که در این خیابان و سایر امکان نوستالژیک تهران، حتماً سربالا حرکت کنید تا بناهای قدیمی زیبا را از دست ندهید و هرازگاهی هم به جای دوربین، از دریچه چشم خودتان به اطراف نگاه کنید و برخی از لحظات را در ذهنتان ثبت کنید.
برای اجاره ویلا و سوئیت در تهران و دسترسی بهتر به خیابان منوچهری و اطراف، مثل همیشه می‌توانید روی اتاقک حساب کنید.
سؤالات متداول در مورد خیابان منوچهری تهران
این خیابان در منطقه ۱۲ تهران و خیابان فردوسی قرار دارد. بورس چمدان تهران در خیابان منوچهری و بین تقاطع لالهزار و سعدی قرار دارد. بیشتر چمدانهای عرضه شده در این خیابان خارجی است و به همین دلیل قیمت بالایی دارند.خیابان منوچهری تهران کجاست؟
بازار چمدان تهران کجاست؟
قیمت چمدان در منوچهری چقدر است؟
