مناطق گردشگری مختلفی در سرتاسر ایران وجود دارند که هرکدام به دلیل خاصی میان مردم شهرت پیدا کرده‌اند. روستای زیبای ابیانه به دلیل داشتن معماری خاص و قدیمی، ساختمان‌های سرخ رنگ، آثار باستانی و پوشش رنگارنگ و سنتی اهالی آن شهرت دارد. اگر دوست دارید به مکانی سفر کنید که از شهر، اینترنت، دنیای مجازی و دغدغه‌های شهر به دور است، ابیانه می‌تواند بهترین مقصد باشد. روستای ابیانه منطقه‌ای است که عشق، زندگی و سادگی در آن جریان دارد. تماشای شب‌های پرستاره و قدم زدن در کوچه پس کوچه‌های ابیانه، سفری لبریز از آرامش و لذت را برایتان رقم خواهد زد. برای اینکه بدانید ابیانه کجاست و با مکان‌های دیدنی، غذاهای محلی و فرهنگ مردم آن آشنا شوید، ادامه این مقاله را از دست ندهید.
ابیانه کجاست؟
روستای تاریخی ابیانه از توابع کاشان است که در 35 کیلومتری شمال غرب نطنز و در دل کوه‌های کرکس قرار دارد. ارتفاع این روستا 2222 متر از سطح دریاست و به همین دلیل یکی از مرتفع‌ترین محل‌های سکونت مردم ایران به شمار می‌رود. طبیعت بکر این روستای زیبا تلفیقی از کویر و کوهستان بوده و همچنین خانه‌های ابیانه با استفاده از خاک سرخ ساخته شده‌اند که آن را از سایر نقاط ایران متمایز می‌کنند. پوشش سنتی و رنگارنگ مردم ابیانه و همچنین خاک سرخ آن، سالانه بیش از چهل هزار توریست را به خود جذب می‌کند. فاصله ابیانه تا کاشان فقط 86 کیلومتر است، بنابراین اگر به کاشان سفر کردید می‌توانید به راحتی از این روستای سرخ نیز دیدن کنید. فاصله ابیانه تا اصفهان نیز 182 کیلومتر است.
تاریخچه ابیانه
نام روستای ابیانه در گذشته ویونا، به معنی بیدستان بوده و امروزه به نام ابیانه تغییر کرده است. با سفر به ابیانه می‌توانید به دوران‌های مختلف تاریخ، از دوره ساسانی گرفته تا دوره قاجار سفر کنید. زبان مردم ابیانه به دوره هخامنشی برمی‌گردد که البته دستخوش تغییراتی هم شده و فقط تعداد کمی از واژه‌های پهلوی را در برمی‌گیرد. مردان این روستا شبیه به مردان بختیاری لباس می‌پوشند و لباس زنان شکل و شمایل صفوی دارد. درباره قدمت ابیانه هیچ سند و مدرک مشخصی وجود ندارد اما باستان شناسان قدمت این روستا را حدود 1500 سال تخمین زده‌اند و در واقع می‌گویند این مکان از قدیمی‌ترین زیستگاه‌های انسان در دشت کویر بوده است. با نگاه کردن به خانه‌های ابیانه و آثار تاریخی آن، متوجه تاریخی بودن این روستای سرخ خواهید شد. بناهایی از دوران ساسانیان، سلجوقیان، صفویان و قاجاریه را می‌توان در این روستا مشاهده کرد.
فرهنگ و آداب و رسوم مردم ابیانه
چیزی که باعث شده مردم از نقاط مختلف کشور و حتی جهان به ابیانه سفر کنند، حفظ فرهنگ و آداب و رسوم، سبک زندگی، لهجه و پوشش سنتی مردم ابیانه است. این روستا از شهر فاصله زیادی داشته و مردم با شهرهای اطراف ارتباط کمی دارند، به همین دلیل فرهنگ اهالی آن بکر و دست نخورده باقی مانده است. فرهنگ دیرینه و غنی، حفظ سنت‌ها و زندگی ساده مردم برای مسافران و گردشگران جذابیت زیادی دارد. مردم ابیانه برای بقای زندگی سنتی خود تلاش زیادی می‌کنند که در نوع خود بی نظیر و ستودنی است. یکی دیگر از سنت‌هایی که در این روستا توسط مردم حفظ شده، پوشش محلی آن‌هاست. لباس محلی مردم ابیانه برای زنان شامل چارقدهای گل‌گلی بلند تا کمر و دامن‌های پر چین دو لایه است. لایه زیرین دامن مشکی و بالایی رنگارنگ است. مردان ابیانه نیز بلوزهای بلند با شلوارهای گشاد می‌پوشند.
اقتصاد روستای ابیانه
مردم ابیانه با روش‌های سنتی روزگار خود را می‌گذرانند و بیشتر به گیوه بافی، قالیبافی، کشاورزی، باغداری و دامداری مشغول هستند. آب مورد نیاز کشاورزی از قنات و چشمه‌ها تامین می‌شود و محصولاتی مانند جو، سیب زمینی، گندم، گردو، بادام، سیب و آلو جزو اصلی‌ترین محصولات کشاورزی روستای ابیانه به شمار می‌روند. دامداری در این روستا شامل نگهداری گاو و میش است. زنان روستای ابیانه علاوه بر خانه داری، در امور اقتصادی نیز نقش مهمی دارند. آن‌ها به تولید صنایع دستی، قالیبافی و گیوه بافی مشغول‌اند. قالی بافی اخیرا در ابیانه گسترش زیادی پیدا کرده، به همین دلیل نزدیک به 30 کارگاه قالیبافی در این روستا دایر شده است. این روزها که تعداد گردشگران و مسافران در این روستا بیشتر از قبل شده، مشاغل مربوط به گردشگری نیز کمک زیادی به درآمد مردم ابیانه می‌کند. فروش صنایع دستی و خوراکی‌های محلی به مسافران، اسکان اقامتگاه به آن‌ها، ارائه تورهای گردشگری و ارائه خدمات مانند اجاره دوچرخه از درآمدهای مربوط به گردشگری برای مردم ابیانه به حساب می‌آیند.
آب و هوای ابیانه
موقعیت جغرافیایی ابیانه باعث شده این روستا از آب و هوای معتدل و مدیترانه‌ای برخوردار باشد، بنابراین مسافران در هر فصلی به این روستای زیبا سفر می‌کنند. گرم‌ترین ماه سال در ابیانه تیر و سردترین ماه دی است. ابیانه در زمستان با بارش برف همراه است که این برف‌ها تا رسیدن فصل بهار بر روی دامنه مرتفع کوهستان‌های این روستا باقی مانده و منظره‌ای سفید پوش و چشم نواز ایجاد می‌کنند. ریزش برگ‌های نارنجی و قرمز در کنار ساختمان‌های سرخ رنگ، باعث زیبایی بیشتر روستای ابیانه در پاییز می‌شود. در فصل تابستان هوای ابیانه گرم بوده و هیچ بارشی در آن دیده نمی‌شود.
بهترین زمان سفر به ابیانه
به دلیل آب و هوای معتدل روستای ابیانه، به جرات می‌توان گفت که در هر فصلی از سال می‌توانید به این روستای سرخ سفر کنید، البته طبیعت خیره کننده و جشنواره گلاب‌گیری باعث شده سفر به ابیانه در فصل بهار افزایش پیدا کند. فصل بهار در ابیانه با شکوفه‌های بهاری و چهره‌ای دلبرانه از طبیعت همراه است. با اینکه ابیانه روستایی در دل کویر است، اما گرمای آن خیلی هم آزاردهنده نبوده و در کنار گرمای وجود مردم ابیانه دلپذیر است. ابیانه در پاییز با ترکیب جادویی و چشم نوازی از رنگ‌ها مسحورتان کرده و دل کندن از آن را برایتان سخت می‌کند. نشستن برف زمستانی سفید بر روی خانه‌های ابیانه و ترکیب رنگ سفید در کنار سرخی این روستا یک تضاد جذاب، عجیب و دلنشین برای ابیانه در زمستان می‌سازند. روستای ابیانه، منطقه‌ای چهار فصل است که در هر فصل، تابلویی متفاوت از زیبایی‌های خود به نمایش می‌گذارد.
[button color=”primary” size=”big” link=”https://www.otaghak.com/city/abyaneh” icon=”” target=”true” nofollow=”true”]برای رزرو اقامتگاه در ابیانه کلیک کنید.[/button]
جاهای دیدنی ابیانه
فقط فرهنگ غنی و دیرینه ابیانه نیست که آن را به یک جاذبه گردشگری تبدیل کرده است، بلکه این روستای سرخ به دلیل ساختمان‌ها، آثار باستانی، مساجد و آتشکده‌های خود شهرت جهانی دارد. ابیانه‌گردی و قدم زدن در کوچه پس‌کوچه‌های آن می‌تواند تجربه‌ای به یاد ماندنی برایتان رقم بزند. اگر به معماری خاص و تاریخی، مساجد مزین شده با رنگ‌های متنوع و طبیعتی بکر در کنار چشمه‌های آب علاقه دارید، بازدید از روستای ابیانه می‌تواند سفری شگفت انگیز برایتان فراهم کند. در این قسمت از مقاله به معرفی جاهای دیدنی ابیانه پرداختیم تا از آن‌ها بازدید کنید و سفری لذت بخش داشته باشید.
خانه های ابیانه
شاید باورتان نشود اما خانه‌های ابیانه می‌تواند یک جاذبه دیدنی در این روستای سرخ به شمار آید. این خانه‌ها به صورت پلکانی در بالای یکدیگر قرار گرفته و هر طبقه آن به یک خانواده از اهالی این روستا تعلق دارد. خانه‌های ابیانه با خاک سرخ معادن این روستا پوشیده شدند که هرچه آب و باران به آن بخورد محکم‌تر می‌شوند!
آب انبارها
آب انبارها منبعی برای ذخیره و تامین آب مورد نیاز اهالی روستاها بودند، به خصوص روستاهایی که در مناطق کویری قرار داشتند. در زمان‌های قدیم ابیانه چهار آب انبار داشت که امروزه قابل استفاده نیستند و فقط به عنوان یک اثر باستانی مورد بازدید گردشگران قرار می‌گیرند. آب انبار میان ده، قدیمی‌ترین آب انبار روستای ابیانه است که قدمتی 100 ساله دارد.
خانقاه‌ها
یکی از جاذبه‌های دیدنی روستای ابیانه، خانقاهی است که در محله «پَس خانقاه» قرار داشته و قدمت آن به دوره شاه عباس صفوی برمی‌گردد. خانقاه دیگری به نام اشرفه نیز در این روستا قرار دارد. خانقاه‌ها در گذشته محلی برای گردهمایی درویشان و صوفیان بوده‌اند که بعدها به محل استراحت شاهان تبدیل شدند.
آتشکده ابیانه
آتشکده‌ها معبدی زرتشتی در مناطق کوهستانی بوده‌اند. اگر می‌خواهید سری به کهن‌ترین اثر تاریخی روستای ابیانه بزنید، آتشکده هارپاک که در گذرگاه اصلی محله بنا شده را از دست ندهید. ابیانه در زمان‌های دور آتشکده‌های زیادی داشته، اما امروزه از میان آن‌ها فقط آتشکده هارپاک باقی مانده است.
موزه مردم شناسی ابیانه
اگر علاقه دارید با گوشه‌ای از فرهنگ و آداب و روسم مردم ابیانه و اشیای مورد استفاده آن‌ها در زمان‌های گذشته بیشتر آشنا شوید، می‌توانید از موزه مردم شناسی ابیانه بازدید کنید. لوازمی مانند ظروف پخت و پز، پوشاک سنتی، وسایل کشاورزی و قرآن‌های نسخ قدیمی را می‌توانید در این موزه از نزدیک مشاهده کنید.
حمام‌های ابیانه
دو حمام عمومی که یکی در محله بالا و دیگری در محله پایین قرار دارند، جزو آثار تاریخی روستای ابیانه حساب می‌شوند. البته امروزه فقط حمام محله بالا مورد استفاده مردم قرار می‌گیرد. حمام‌های ابیانه نشان دهنده حال و هوای تاریخی این روستا در زمان‌های گذشته هستند.
چشمه‌های ابیانه
چشمه‌هایی در ابیانه وجود دارند که به اعتقاد مردم روستا نوشیدن آب آن‌ها طول عمر را افزایش می‌دهد. البته این فقط یک اعتقاد یا خرافات نیست، بلکه وجود انواع املاح معدنی در این آب‌ها برای بدن مفید بوده و واقعا باعث سلامتی و افزایش طول عمر می‌شود. آب آشامیدنی اهالی روستا از همین چشمه‌ها تامین می‌شود. اگر سری به چشمه‌های ابیانه زدید، حتما مقداری از آب شفاف و زلال آن‌ها را بنوشید.
زیارتگاه شاهزاده یحیی و شاهزاده عیسی
شاهزاده یحیی و عیسی از فرزندان امام موسی بن جعفر هستند و بقعه آن‌ها در شرق روستای ابیانه قرار گرفته است. سازه معماری این زیارتگاه بر خلاف دیگر خانه‌های ابیانه، ساده‌تر بوده و پس از سال‌ها اصالت خود را حفظ کرده است. در حیاط این زیارتگاه یک آب‌نما وجود دارد که در کنار کاشی‌کاری‌های فیروزه‌ای گنبد، بر زیبایی این زیارتگاه افزوده است.
زیارتگاه هینزا
این زیارتگاه متعلق به دختر امام موسی بن جعفر، بی بی زبیده خاتون بوده و در دل صخره‌های منطقه قرار گرفته است. به اعتقاد اهالی ابیانه، این بانوی بزرگوار در زمان‌های گذشته برای فرار از دست دشمنان خود که او را تعقیب می‌کردند، به کمک مردم ابیانه به این مکان پناه می‌برد و سپس به روستای هنجن می‌رود. این مکان محل دفن بی بی زبیده خاتون نیست و فقط گذرگاه او بوده است.
مسجد جامع ابیانه
مسجد جامع ابیانه پرقدمت‌ترین مسجد در این منطقه است. این مسجد با نقوش گل و بوته و همچنین سوره یاسین مزین شده است و به همین دلیل چشم بسیاری از مسافران و گردشگران را به خود جلب می‌کند. این مسجد دو شبستان دارد که هر کدام سالن‌های بزرگی داشته و با استفاده از قاب‌بندی‌های خاص و کنده‌کاری‌های سرستون تزئین شده است.
مسجد حاجتگاه
این مسجد در کنار قبرستان قدیمی روستای ابیانه قرار گرفته و قدمتی 400 ساله دارد. پنجره‌های هلالی شکل در کنار نمای آجری مسجد حاجتگاه چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. در زمان‌های گذشته اموات اربابان به طور موقت در طبقه بالای این مسجد دفن می‌شدند. مردم ابیانه به قصد عبادت و برآورده شدن حاجات خود به این مکان می‌روند.
مسجد پرزله
مسجد پرزله در دوره ایلخانی ساخته شده و شبستان طبقه همکف آن به یک راهرو می‌رسد. این راهرو از یک طرف به طبقه بالای مسجد و از طرف دیگر به کوچه ختم می‌شود. در طبقه دوم مسجد پرزله سالن بزرگی قرار دارد که ساخته دوره صفوی بوده و یک ایوان کوچک در آن قرار دارد که در دوره قاجار ساخته شده است.
برای آشنایی بیشتر مقاله جاهای دیدنی ابیانه را مطالعه کنید.
سوغات و صنایع دستی ابیانه
احتمالا هنگام ابیانه گردی و قدم زدن در کوچه‌های آن با زن‌ها و مردان روستایی مواجه خواهید شد که در حال فروش خوراکی‌ها و صنایع دستی محلی خودشان هستند. یکی از لذت‌های سفر به ابیانه می‌تواند خرید از این افراد محلی باشد. از جمله سوغات ابیانه می‌توان به سیب، آلو، گردو و بادام اشاره کرد، البته خرید سیب و آلو به عنوان سوغاتی ممکن است کمی سخت باشد. اگر از مکان دوری به این روستای سرخ سفر می‌کنید، توصیه می‌کنیم سیب و آلو را به عنوان سوغات با خود نبرید، زیرا حمل و نقل آن سخت بوده و بین راه خراب می‌شوند. یکی از سوغاتی‌های خوشمزه ابیانه که بین کودکان و جوانان طرفدار خیلی زیادی دارد، لواشک ابیانه است که به دست افراد محلی درست می‌شود، لواشکی سالم و خوشمزه. لبنیات محلی نیز از دیگر سوغاتی‌های ابیانه به شمار می‌رود. از مهم‌ترین سوغاتی‌های ابیانه می‌توان به زیورآلاتی مانند گردنبند و دستبند اشاره کرد. این زیورآلات نیز هنر دست اهالی خوش سلیقه روستا بوده و می‌توانید با استفاده از آن‌ها، یاد و خاطره سفرتان را تا همیشه با خود حمل کنید. قالیبافی و گلیم بافی نیز اخیرا در روستای ابیانه رونق زیادی پیدا کرده است. در گذشته زنان در این روستا به گیوه بافی مشغول بودند، اما این هنر کم کم به فراموشی سپرده شده است.
غذاهای محلی ابیانه
ممکن است نام غذاهای محلی ابیانه کمی عجیب غریب به نظر برسند، اما این غذاها بسیار سالم و خوشمزه هستند. شباهت غذاهای محلی این منطقه با دیگر مناطق کویری ایران را نمی‌توان نادیده گرفت. از اصلی‌ترین غذاهای محلی ابیانه می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- آردینه: این غذا با استفاده از سبزی‌های تازه محلی و دوغ درست شده و بین اهالی ابیانه بسیار محبوب است.
- کاروانی: کشک سابیده شده، نعنا و پیاز داغ مواد اولیه اصلی این غذا هستند. کاروانی شباهت زیادی با کله جوش دارد.
- جوبن: جوبن غذای لذیذ و خوشمزه‌ای است که با استفاده از جوی ترش پخته می‌شود.
- گپا: مهم‌ترین غذاهای محلی ابیانه گپا، نوعی قرمه با استفاده از گوشت گوسفند است.
موارد زیر نیز از دیگر غذاهای محلی ابیانه هستند:
- حلیم جو
- برستوک
- کاچی
- اوماچ
- اشکنه
- قل‌قله دوشاب
- حلیم برگ مو
- آش سیرابی
- دلمه برگ مو
- قلیه
- آش کشک
- حلوای دوشاب
- پلوی جو
- پوره سیب‌زمینی
- کابجوش
احتمالا پس معرفی غذاهای محلی ابیانه این سوال برایتان پیش می‌آید که “در ابیانه کجا غذا بخوریم”. برای پاسخ به این سوال ادامه مقاله را دنبال کنید.
رستوران‌های ابیانه
قبل از سفر به ابیانه ممکن است تصور کنید در این روستای سرخ کوچک رستوران خوبی وجود نداشته و از خود بپرسید در ابیانه کجا غذا بخوریم؟ سوالی که ذهن بسیاری از گردشگران را قبل از سفر درگیر می‌کند! در این قسمت از مقاله به معرفی رستوران‌های ابیانه پرداخته‌ایم تا بتوانید انواع غذاهای محلی خوشمزه که توسط افراد محلی پخته می‌شوند را نوش جان کنید.
سفره خانه سنتی دومیلون
رستوران سنتی دومیلون در فضایی زیبا و آزاد قرار گرفته است که غذا خوردن در آلاچیق‌های آن می‌تواند حس و حال با صفایی برای مسافران رقم بزند. تزئینات سنتی مانند گلدان‌های سفالی، طبیعت زیبا، وجود درختان و حوضچه آب در این سفره خانه سنتی صفای آن را چند برابر می‌کند. در این رستوران می‌توانید علاوه بر انواع غذاهای محلی، از نوشیدن یک لیوان چای در فضایی آزاد و سنتی لذت ببرید. این رستوران با صفا نزدیک موزه مردم شناسی ابیانه قرار گرفته و می‌توانید پس از نوش جان کردن غذای خود، سری به موزه ابیانه هم بزنید.
آدرس: استان اصفهان، شهرستان نطنز و خیابان ابیانه – نطنز
رستوران دیدار
یکی از غذاخوری‌های خوب منطقه ابیانه، رستوران دیدار است که بسیاری از مسافران غذاهای خوشمزه آن را مورد تعریف و تمجید قرار می‌دهند.
آدرس: استان اصفهان، شهرستان نطنز و خیابان ابیانه – نطنز
رستوران هتل ویونا
هتل ویونا هتلی پلکانی با معماری خاص در روستای ابیانه است که بسیاری از مسافران و گردشگران برای اقامت در ابیانه، این هتل را انتخاب می‌کنند. همه خدمات این هتل، به خصوص غذاهای ارائه شده در رستوران آن از کیفیت بسیار بالایی برخوردار هستند. رستوران هتل ویونا در یکی از طبقات هتل قرار گرفته و می‌توانید انواع غذاهای سنتی و ایرانی را در آن نوش جان کنید. در کنار غذاهای خوشمزه، می‌توانید از فضای زیبای این رستوران نیز لذت ببرید. دکوراسیون این رستوران با استفاده از طرح‌ها و وسایل سنتی چیده شده و چشم بسیاری از مسافران را به خود جلب می‌کند.
آدرس: روستای ابیانه (70 کیلومتری جنوب شرقی کاشان)
رستوران ویونج
محیط تمیز، تنوع غذایی بالا، برخورد مناسب پرسنل و کیفیت بالای غذاها از مهم‌ترین ویژگی‌های این رستوران هستند. رنگ آمیزی و نورپردازی آرامش بخش این رستوران باعث می‌شود از غذای خود بیشتر لذت ببرید.
آدرس: اصفهان، ابیانه- قسمت ورودی روستای ابیانه
اقامت در ابیانه
روستای سرخ ابیانه یک مکان توریستی و پر گردشگر به شمار می‌رود و به همین دلیل انواع اقامتگاه‌های بومگردی، هتل‌های سنتی، خانه‌های روستایی و آپارتمان‌های مبله برای اقامت گردشگران فراهم است. فرقی نمی‌کند قصد اقامت در هتل‌های لوکس را داشته باشید یا با اقامت در یک خانه روستایی کوچک بخواهید حس و حال اهالی روستا را تجربه کنید، در هر صورت اتاقک اینجاست تا بهترین محل اقامت را برای شما فراهم کند.
راه‌های دسترسی به ابیانه
فاصله تهران تا ابیانه حدود 330 کیلومتر است، پس اگر قصد دارید از تهران به این روستای سرخ سفر کنید، با ماشین می‌توانید کمتر از 4 ساعت به آن برسید. ابیانه خود فرودگاه یا ایستگاه قطار ندارد، پس اگر قصد دارید مسیر ریلی یا هوایی را برای سفر خود انتخاب کنید باید اول خود را به اصفهان رسانده و از آن جا با ماشین یا اتوبوس راهی ابیانه شوید. می‌توانید از هر جای ایران نیز با اتوبوس به ابیانه سفر کرده و به سادگی و با هزینه کم به این روستای زیبا برسید.
نکاتی که در سفر به ابیانه لازم است بدانید
هنگام سفر به ابیانه فراموش نکنید که هنگام قدم زدن در کوچه پس‌کوچه‌های آن و ابیانه گردی، به تک تک جزئیات ساختمان‌ها، پوشش محلی و لهجه شیرین اهالی آن دقت کنید و از آن لذت ببرید. بهتر است هنگامی که به خانه‌های روستایی نزدیک هستید، سر و صدا نکنید تا باعث به هم خوردن خواب آرام اهالی آن نشوید، زیرا بیشتر اهالی روستا را افراد سالخورده تشکیل می‌دهند. عکاسی از ابیانه می‌تواند تا مدت‌ها خاطرات شیرین سفرتان را در ذهن‌تان نگه دارد، اما به هیچ وجه فراموش نکنید که هنگام عکاسی از اهالی محله حتما از آن‌ها اجازه بگیرید. و نکته آخر اینکه ساکنان ابیانه سعی و تلاش بسیاری در پاکیزه نگه داشتن این روستای زیبای خود دارند، بنابراین زباله‌ها را هرچند کوچک در بیرون رها نکنید.
سخن آخر
ابیانه مقصدی است که مسافران و گردشگران در هر فصلی از سال می‌توانند به آن سفر کرده و از زیبایی‌های منحصر به فرد آن لذت ببرند. افرادی که علاقه به آثار باستانی، جاذبه‌های تاریخی و فرهنگ و پوشش قدیمی مردم ایران هستند، حتما برای یکبار هم که شده باید به روستای ابیانه سفر کنند. ابیانه مکانی است که فرهنگ اهالی و همچنین بافت قدیمی روستایی آن بکر و دست نخورده باقی مانده و به هیچ وجه درگیر دغدغه‌های شهری نشده است. زندگی ساده ساکنین این روستا و همچنین تلاش آن‌ها برای گذراندن زندگی با استفاده از هنرهای صنایع دستی، حال و هوای زیبایی به مسافران ابیانه می‌بخشد.
