آیا شما هم از رفتن به سفرهای تکراری خسته شده‌اید؟ تقریبا بیشتر مکان‌های دیدنی ایران را دیده‌اید و می‌خواهید این بار تعطیلات را در یک مکان تازه بگذرانید و دیدنی‌های بیشتری از ایران را کشف کنید؟ ایران زیبای ما علاوه بر طبیعت‌های بکر فراوانی که دارد، مملو از مکان‌های تاریخی با قدمت طولانی نیز هست. شهر تاریخی اراک که در استان مرکزی ایران قرار دارد یکی از شهرهای تاریخی کشورمان به حساب می‌آید. شهر اراک با جاذبه‌های تاریخی و مردم مهمان نوازش، شما را وادار می‌کند تا حداقل یکبار هم که شده به این شهر سفر کنید. اگر به مکان‌های تاریخی علاقه دارید با ما همراه باشید تا شما را بیشتر با دیدنی‌ها، آداب و رسوم و آب و هوای این شهر آشنا کنیم.
اراک کجاست؟
اراک مساحتی حدود ۱۰۰ کیلومتر مربع دارد. جمعیت این شهر حدود ۵۲۰۰۰۰ نفر است. اراک مرکز استان مرکزی است و بزرگترین شهر این استان به حساب می‌آید. شهر اراک از شمال با تفرش، از غرب با همدان و ملایر، از شرق با محلات و از جنوب با خمین و سربند همسایه است. اراک از شمال شرق نیز به استان تهران وصل می‌شود. اگر نگاهی به نقشه ایران بیاندازید، شهر اراک را در مرکز و کمی متمایل به غرب کشور می‌بینید.
تاریخچه شهر اراک
اراک به معنی تخت شاهی، پایتخت، باغستان و یا نخلستان است. نام شهر اراک تا قبل از سال ۱۳۱۷ شمسی، سلطان آباد و عراق بود و بخشی از ایالت عراق عجم به حساب می‌آمد. سپهدار عراق، یوسف خان گرجی نیز بانی شهر بود. طبق روایت‌ها قبل از ساخت شهر اراک در آن مکان هشت یا ده قلعه وجود داشته که مردمان آن همیشه با یکدیگر در حال جنگ بودند به همین دلیل این قلعه‌ها به دستور فتحعلی شاه قاجار ویران شده و شهر جدیدی در آن مکان ساخته شد که امروز آن را با نام اراک می‌شناسیم. پس نتیجه می‌گیریم قدمت شهر اراک به دوران قاجار برمی‌گردد. یوسف خان گرجی قبل از ساخت این شهر، شهرهای گرجستان و قفقاز را دیده بود، به همین دلیل سعی کرد این شهر را همانند آن‌ها منظم بنا کند، به طوری که کوچه‌ها فاصله یکسانی با یکدیگر داشته و بازار در مرکز شهر در دسترس عموم باشد. این شهر حالا به دلیل داشتن کارخانه‌ها و صنایع مختلف، قلب صنعتی کشور به حساب می‌آید.
فرهنگ و آداب و رسوم شهر اراک
باورهای مذهبی مانند نذر و نیاز برای امامزادگان و عقیقه کردن کودک جزو فرهنگ‌های اصلی مردم شهر اراک است. در گذشته ازدواج فامیلی در شهر اراک زیاد بوده و به همین دلیل بیشتر مردم روستایی هم‌خون هستند، اما امروزه به دلیل رواج زندگی شهری، همسرگزینی محدود به فامیل نمی‌شود. پیش از بنای شهر اراک مردم به گویش‌های مختلفی مانند تاتی صحبت می‌کردند، اما امروزه مردم با زبان کتابی و یا تهرانی صحبت می‌کنند. حالا می‌خواهیم شما را با برخی از آداب و رسوم شهر اراک که خیلی هم جالب هستند آشنا کنیم.
- مراسم بیل گردانی
این مراسم از جشن‌های باستانی و پهلوانی به حساب می‌آید و بیشتر بین کشاورزان رایج است. پس از عملیات لایروبی که یک ماه طول می‌کشد، هنگامی که آب نهر به اولین انشعاب خود برسد، مردم محله این جشن را برگذار می‌کنند. این جشن نماد کار و تلاش بوده و پهلوانان بیل‌هایی را با مهارت و قدرت در دو سوی مخالف به صورت ضربدری بالای سر خود می‌چرخانند. - مراسم کوسه ناقالی (ناقالدی): این جشن چوپانان برای شکرگزاری به حساب می‌آید. می‌گویند حضرت موسی (ع) در چهلمین روز از زمستان به گوسفندان خود سر زده و با حیرت می‌بیند که تمامی آن‌ها دو قلو زاییده‌اند. سپس به مکانی رفته و با رقص و پایکوبی شکر خدا را به جا می‌آورد. بعدها رسم شد که چوپانان پس از ۴۰ روز از زمستان گروهی به نام کوسه تشکیل می‌دادند و به میمنت شکستن کمر سرما جشن کوسه ناقالی را برگزار می‌کردند.
- جشن سده: این جشن ۵۰ روز مانده به عید برگزار می‌شود. این جشن تقریبا شبیه به چهارشنبه‌سوری است. ابتدا ۳ کپه آتش روشن می‌کنند و از روی آن می‌پرند و آتش‌ها را با چوب به پشت بام پرت کرده و می‌خوانند: سده، سده ما قوچای رنگی تو، گله ما.
اقتصاد و صنعت شهر اراک
شهر اراک به دلیل داشتن بزرگترین کارخانه‌ها و صنایع مختلف، به عنوان پایتخت صنعتی ایران شناخته می‌شود. از مهم‌ترین صنایع شهر اراک می‌توان به ماشین‌سازی، آلومینیوم‌سازی، آذرآب، هپکو، کمباین‌سازی و واگن‌پارس اشاره کرد، همچنین بزرگترین تولیدکننده بنزین و مدرن‌ترین پالایشگاه نفت کشور در این شهر قراردارد. تولیدات این صنایع به کشورهای خارجی هم صادر می‌شود. حالا با درنظر گرفتن این صنایع در شهر اراک احتمالا می‌توانید وضعیت اقتصادی این شهر را هم حدس بزنید.
آب و هوای شهر اراک چگونه است؟
شهر اراک زمستان‌های سرد و تابستان‌های نسبتا گرم و خشک دارد. به طور کلی این شهر جزو شهرهای نیمه خشک و سرد است، پس هنگام سفر به شهر اراک در فصل زمستان، لباس‌های گرم خود را فراموش نکنید. در تابستان لباس‌های نخی و خنک با رنگ روشن بپوشید تا بیشترین لذت را از آب‌وهوای این منطقه ببرید. همانطور که گفتیم صنایع بسیار زیادی در این شهر قرار دارد و متاسفانه باعث شده آب و هوای این شهر آلوده شود.
بهترین زمان سفر به شهر اراک
اگر میانه خوبی با هوای گرم ندارید و گرما اعصابتان را به هم می‌ریزد، به شما پیشنهاد می‌کنیم در فصل تابستان به این شهر سفر کنید! اراک از آن شهرهایی است که تابستان‌های خوش آب‌وهوایی دارد؛ اما اگر می‌خواهید مدت طولانی در بیرون بمانید و نگران هستید که گرما اذیتتان کند، شربت‌های سکنجبین و خاکشیر همراه خود داشته باشید تا با نوشیدنشان جانی تازه کنید. همانطور که گفتیم این شهر زمستان‌های سردی دارد، پس ممکن است در فصل زمستان نتوانید از تمام جاذبه‌های گردشگری این شهر دیدن کنید، به خصوص اگر هوا بارانی باشد. بهترین زمان سفر به شهر اراک فصل‌های پاییز و بهار است. ممکن است فصل پاییز شهر اراک کمی سرد باشد، اما فراموش نکنید که زیبایی‌های این شهر در فصل پاییز چندبرابر خواهد بود. اگر علاقه زیادی به پاییز و سرما ندارید، کوله بار خود را در فصل بهار برای سفر به این شهر ببندید و از هوای بهاری آن لذت ببرید.
برای رزرو اقامتگاه در اراک کلیک کنید.
جاذبه‌ها و مکان‌های دیدنی شهر اراک
دیدنی‌های شهر اراک تقریبا از چشم بسیاری از گردشگران دور مانده است. معمولا اطلاعات زیادی از این شهر در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های گردشگری وجودندارد، به همین دلیل کمتر به عنوان مقصد سفر گردشگران انتخاب می‌شود. دیدنی‌های شهر اراک برای کسانی که می‌خواهند یک سفر تفریحی جذاب و هیجان انگیز را تجربه کنند، مناسب است. کوه‌ها، دشت‌ها، چشمه‌ها و روستاهای این شهر بسیار زیبا بوده و خبر خوش اینکه بازدید از اکثر آن‌ها رایگان است. این شهر علاوه بر دیدنی‌ها و مکان‌های گردشگری تاریخی فراوان، طبیعت بکر زیبایی هم دارد، این باعث می‌شود سفر به شهر اراک برای شما خسته کننده نشود. اجازه دهید در ادامه دیدنی‌های شهر اراک را به شما معرفی کنیم تا با اطمینان بیشتری برای سفر به آن برنامه‌ریزی کنید.
سرخ کوه
یکی از مناطق کوهستانی شهر اراک که مکانی مناسب برای کوهنوردی، دوچرخه‌سواری، پیاده‌روی و اردو است. پس اگر به ورزش در طبیعت علاقه دارید حتما سری به سرخ کوه شهر اراک بزنید. خانواده‌های زیادی آخر هفته خود را در این مکان می‌گذرانند و از رودخانه، پیست و هوای تمیز آن لذت می‌برند. زمین‌های صافی در سرخ کوه وجود دارد که می‌توانید با کودکان یا دوستان خود والیبال، وسطی و بدمینتون بازی کنید. هر ساله مسابقات محلی در این مکان برگزار می‌شود.
باغ وحش و پارک جنگلی
در حاشیه شهر اراک، باغ وحش و پارک جنگلی شهید باهنر وجود دارد که بسیار بزرگ بوده و حدود ۴۵ گونه جانوری در آن دیده می‌شود. حیواناتی مانند شیر، خرس، اردک، کفتار، درنا، خرگوش و طاووس در این باغ وحش وجوددارند که می‌توانید از آن‌ها دیدن کنید. وجود فضای سبز در این باغ وحش مکان مناسبی برای گذراندن اوقات فراغت کودکانتان است.
دره گردو
اگر به جاهای بکر و عکاسی در طبیعت علاقه دارید، دره گردو اراک را از دست ندهید. درختان گردوی زیادی در این مکان و روستاهای اطراف آن وجوددارد. پوشش گیاهی مختلف، رودخانه و آبشار، زیبایی چشمگیری به این مکان بخشیده که آن را به یک مکان مناسب عکاسی تبدیل می‌کند. کوه‌هایی در اطراف این دره وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها بالا بروید، نگران نباشید ارتفاع این کوه‌ها کم است و به آسانی می‌توانید روی آن‌ها قدم بزنید.
حمام چهارفصل یا موزه مردم‌شناسی
در زمان قاجار به دستور احمد شاه قاجار بزرگترین حمام ایران که ۴ بخش مختلف داشت در شهر اراک ساخته شد. تابلوهای کاشی‌کاری که نمایان‌گر فصول مختلف سال هستند، زیبایی دوچندانی به این حمام بخشیده‌اند. حمام چهار فصل مساحتی حدود ۶۰۰/۱ متر مربع دارد. بخش‌های مختلفی در این حمام وجود دارد که شامل بخش زنانه، مردانه، حمام‌های ویژه اقلیت‌های دینی و حمام‌های خصوصی است. آب مورد نیاز این حمام از قنات تشکیل می‌شود. حمام چهار فصل شهر اراک یکی از جذاب‌ترین مناطق تاریخی خواهد بود که تا به حال دیده‌اید.
غار سفید خانی
غار سفید خانی در جنوب شهر اراک قرار دارد. این غار در کوه سفیدخانی قرارداشته و اطراف آن را چند چشمه و روستایی به نام سفیدخانی تشکیل داده‌اند. یک نکته جالب اینکه این کوه حتی در تابستان پوشیده از برف است، به همین دلیل نام آن را سفید خانی گذاشته‌اند. اگر به ماجراجویی علاقه دارید حتما سری به درون این غار زیبا بزنید و از سنگ‌های زیبا و رنگارنگ که به دلیل برف زیاد و املاح آب به وجودآمده‌اند لذت ببرید.
مدرسه سپهداری یا امام خمینی
این مدرسه اولین مکان علوم دینی شهر اراک است و به سبک معماری دوران صفویه ساخته شده. اگر به معماری تاریخی علاقه دارید حتما از این جاذبه گردشگری دیدن کنید. بافت‌های قدیمی زیادی از دوران صفویه روی دیوارهای این مدرسه وجوددارد که حس و حال تاریخی عجیبی را در شما زنده می‌کند. جالب اینجاست که آیت الله خمینی، نورالدین عراقی و آیت الله گلپایگانی در این حوزه علمیه تحصیل کرده‌اند.
تالاب میقان یا نمکزار فراهان
به پرندگان علاقه دارید؟ پس بازدید از تالاب میقان اراک را فراموش نکنید. بومی‌ها این تالاب را به عنوان نمکزار فراهان می‌شناسند. این تالاب بسیار بزرگ است و وسعتی حدود ۲۵ هزار هکتار دارد. اگر دوست دارید درناهای زیبایی که در کودکی با کاغذ درست می‌کردید را از نزدیک ببینید، حتما در فصل پاییز به این تالاب سر بزنید. آب و هوای این مکان نیز در این فصل متعادل است به همین دلیل پرندگان زیادی به آن کوچ می‌کنند. اگر عکاس ماهری هستید، می‌توانید عکس‌های فوق‌العاده‌ای از پرندگان بگیرید.
روستای هزاوه
روستای هزاوه یک روستای خوش آب و هوا در شهر اراک است. روستای هزاوه اراک در دامنه کوه قرارداشته و به همین دلیل بیشتر اوقات هوای معتدل و خنکی دارد. باغ‌های انگور، دشت‌های شقایق قرمز و چشمه‌های پرآب این مکان را به مکانی رویایی تبدیل کرده که گشت و گذار در آن بسیار لذت بخش است. روستای هزاوه پیشینه‌ای تاریخی نیز دارد، پس اگر می‌خواهید از طبیعت و تاریخ یک‌جا بازدید کنید و با یک تیر دو نشان بزنید، حتما از این روستای زیبا دیدن کنید.
قلعه حاج وکیل یا عمارت کلاه فرنگی
در اواخر دوره قاجاریه، یک شرکت تجاری انگلیسی بنایی ساخت که بعد شخصی اراکی به نام محمد حسین وکیل آن را خرید و پس از آن به قلعه حاج وکیل معروف شد. نمای بیرونی این بنا با کاشی‌های لعابدار تزئین شده. پنجره‌های چوبی این قلعه بر زیبایی آن افزوده است.
کلیسای مسروپ مقدس
یکی از آثار ملی ایران که در سال ۱۹۱۴ میلادی توسط ارامنه شهر اراک ساخته شد. این کلیسا شامل مدرسه ارامنه، تالار اجتماعات، اقامتگاه سرایدار و منزل کشیش بود. این کلیسا دو ورودی دارد که ناقوس کلیسا در جلوی ورودی غربی برج قراردارد. اگر به مکان‌های تاریخی علاقه دارید، می‌توانید از این کلیسا دیدن کنید.
مجموعه تاریخی بازار اراک
یکی از مراکز مهم و پررونق شهر اراک که جزو زیباترین دیدنی‌های این شهر محسوب می‌شود. بازار اراک یک بازار سرپوشیده است که راه‌های ورود و خروج زیادی دارد تا در مواقع حادثه مردم بتوانند به سرعت از آن خارج شوند. در این بازار علاوه بر خرید کردن می‌توانید سری به مسجد، سقاخانه، سرای کاشانی با معماری منحصر به فرد و موزه‌ها بزنید و از آثار هنری خوش نویسان و تابلوهای نقاشی قهوه‌خانه‌ای لذت ببرید.
شهر اراک دیدنی‌های زیادی دارد که بسیاری از آن‌ها را به شما معرفی کردیم. اگر قصد دارید همه دیدنی‌های شهر اراک را بشناسید و وقت زیادی برای بازدید از آن‌ها دارید، پیشنهاد می‌کنیم به مکان‌های زیر هم سر بزنید:
- بقعه پیرمرادآباد
- کلیسا امانوئیل
- مقبره آقا نورالدین عراقی
- کاروانسرای شاه عباسی
- شهر بازی لاله اراک
- کلیسای مسروپ مقدس
- برج شیشه یا ارگ حکومتی اراک
برای آشنایی بیشتر مقاله جاهای دیدنی اراک را مطالعه کنید.
صنایع دستی و سوغات شهر اراک
ادب ایجاب می‌کند که پس از بازگشت از سفر خود برای دوستان و آشنایان نزدیک خود سوغاتی ببرید. پیشنهاد می‌کنم خرید لباس و کیف را فراموش کنید، زیرا آن‌ها را می‌توان از جای دیگری هم خرید. خرید شیره انگور سیاه و یا انگور سفید که حاصل دسترنج روستائیان هزاوه است، می‌تواند یک سوغاتی خوشمزه باشد. فتیر و کسمه هم سوغاتی‌های اراک هستند که هرکسی دوست دارد حداقل یک بار آن‌ها را امتحان کند، پس این محبت را از دوستان خود دریغ نکنید. صنایع دستی اراک مانند گیوه سنجان، تفرشی دوزی، مسگری، سفال ساوه و فرش دستباف اراک نیز یادگاری‌های بسیار خوبی به حساب می‌آیند.
غذاهای محلی شهر اراک
طعم و مزه غذاهای سنتی استان مرکزی، به خصوص اراک، بسیار خاص و زبان‌زد است. اراکی‌ها از انواع مواد مغذی در پخت و پز غذاهای خود استفاده می‌کنند، پس پیشنهاد می‌کنم اگر به اراک سفر کردید به جای غذاهای تکراری، غذاهای محلی شهر اراک را امتحان کنید، مطمعن باشید از این کار پشیمان نخواهید شد. از معروف‌ترین و خوشمزه‌ترین غذاهای اراک می‌توان حلیم اراکی، آش اشکنه‌ی اراک (او گرمه)، آش شیر، آش انار، کله جوش، آبگوشت دودار و گوشتابه اراک را نام برد.
رستوران‌های شهر اراک
حتی اگر قصد سفر به اراک را نداشته باشید، بهتر است با رستوران‌های معروف آن آشنا باشید، زیرا اراک بین مسیر تهران به جنوب قرارداشته و مسافران زیادی از آن می‌گذرند. اگر قصد سفر به این شهر را دارید که چه بهتر، بیایید شما را با بهترین رستوران‌های شهر اراک آشنا کنیم.
رستوران گلباران
رستوران گلباران یک رستوران با چشم انداز و چیدمان خاص است. منوی این رستوران تنوع زیادی داشته و می‌توانید انواع غذاهای دریایی و فرنگی را نوش جان کنید. همچنین انواع پیش‌غذا برایتان آماده شده که خیالتان از گرسنگی قبل از سرو غذا راحت باشد.
رستوران کوهستان
اگر می‌خواهید مزه خوب غذا در کنار چشم‌انداز زیبای رستوران تا مدت‌ها در یادتان بماند، غذای خود را از منوی رستوران کوهستان انتخاب کنید. انواع غذاهای فرنگی و ایرانی در منوی این رستوران وجود دارند. خبر خوش اینجاست که برخی ساعت‌ها می‌توانید اجرای زنده موسیقی پاپ یا سنتی را هم در این رستوران تماشا کنید. از زیبایی چیدمان این رستوران هرچه بگوییم کم گفتیم.
ایزی دیزی
احتمال اینکه ایرانی باشید و دیزی دوست نداشته باشید زیر ۲۰ درصد است. این رستوران علاوه بر انواع دیزی، خوراکی‌های سنتی را در اختیارتان قرار می‌دهد تا از آن در کنار چیدمان سنتی و چشم نواز رستوران لذت ببرید. برخورد کارکنان ایزی دیزی واقعا دل‌نشین است.
کافه رستوران پیانو
اگر در شهر اراک هستید و هوس فست فود کردید، یک راست به سمت کافه رستوران پیانو بروید. انواع فست فود را می‌توانید در این رستوران نوش جان کنید و پس از آن برای نوشیدن یک نوشیدنی خنک یا گرم به قسمت کافه بروید. البته این را هم به شما بگوییم که مشتریان پیانو رستوران‌ش را به کافه آن ترجیح می‌دهند.
برای آشنایی بیشتر مقاله سوغات و صنایع دستی اراک را مطالعه کنید.
مراکز خرید شهر اراک
به جز بازار اراک که بزرگترین و معروف‌ترین مرکز خرید شهر اراک به حساب می‌آید، مراکز خرید دیگری هستند که می‌توانید از آن‌ها خرید کنید، اما ممکن است تنوع محصولات بازار اراک را نداشته باشند. مجتمع تجاری آسمان، مرکز خرید پاسارگاد، پاساژ اسلامی اراک، مجتمع تجاری گلستان و مرکز خرید خاتم از دیگر بازارهای اراک هستند.
اقامت در اراک
شهر اراک به عنوان چهارراهی شما را به سمت شمال، جنوب، شرق یا غرب کشور هدایت می‌کند، پس اگر قصد سفر به قسمت‌های مختلف کشور را دارید، بهتر است با اقامت در شهر اراک یک شب به خودتان استراحت بدهید. اگر می‌خواهید اقامت در اراک برایتان کم‌هزینه‌تر باشد می‌توانید با اجاره اقامتگاه بوم گردی، خانه سنتی و یا خانه‌های روستایی تمیز کمتر خرج کنید و بیشتر از محیط لذت ببرید. سایت اتاقک انواع اقامتگاه بومگردی، خانه‌های سنتی و معمولی را در اختیار شما قرارداده تا دغدغه یافتن یک اقامتگاه خوب را از دوشتان برداشته و یک شب آرامش بخش را در این شهر بگذرانید.
راه‌های دسترسی به شهر اراک
اراک که در مرکز کشورمان قراردارد، از شهرهای اصفهان، تهران، قم و همدان به راحتی قابل دسترسی است. ساده‌ترین و نزدیک‌ترین مسیر از شهر تهران، آزادراه تهران، ساوه و سلفچگان و سپس جاده سلفچگان به اراک است. اگر می‌خواهید سری به شهر قم بزنید، باید از مسیر قم به اراک حرکت کنید که کمی مسیرتان دورتر می‌شود. اراک به دلیل داشتن فرودگاه و ایستگاه قطار یک شهر قابل دسترسی است که می‌توانید از همه شهرهای ایران به سادگی به آن سفر کنید.
نکاتی که در سفر به اراک لازم است بدانید
فراموش نکنید که اراک، زمستان‌های بسیار سردی دارد، پس اگر در زمستان به آن سفر می‌کنید حتما گرم‌ترین لباس‌هایتان را با خود ببرید. اگر در شهر سردی زندگی می‌کنید، تابستان‌های اراک ممکن است برایتان طاقت فرسا باشد، پس یا سفر در تابستان را فراموش کنید، یا زمان سفر خود را به زمان دیگری موکول کنید. آثار باستانی و تاریخی شهر اراک سرمایه بسیار مهمی برای همه ماست، پس لطفا در حفظ و نگهداری آن کوشا باشید.
سلام.بسیار سپاسگزارم از زحمات دوستان.دست مریزاد.به عنوان یک شهروند اراکی بسیار لذت بردم از توصیف زیبا وبجای شما از شهرعزیزمان پایتخت صنعتی کشور اراک.
ممنون حسین عزیز. خوشحالیم که این مقاله برای شما مفید بوده.
سلام.بسیار سپاسگزارم از زحمات دوستان.دست مریزاد.به عنوان یک شهروند اراکی بسیار لذت بردم از توصیف زیبای وبجای شما از شهرعزیزمان پایتخت صنعتی کشور اراک.
سلام.بسیار سپاسگزارم از زحمات دوستان.دست مریزاد.به عنوان یک شهروند اراکی بسیار لذت بردم از توصیف زیبای وبجای شما از شهرعزیزمان پایتخت صنعتی کشور اراک.
اینکه میگی تابستون بسیار گرم و خشک داره غلطه
جاهای دیگه نرفتی که تجربه
تابستونای اراک خیلی هم خنکه فقط اوج گرمایش نیمه دوم مرداد همین
سپاس از اطلاعات شما
ممنون برای حذف فتحعلیشاه
😂👏👏👏👏
مگه خنده داره؟ ؟؟
احداث یک بزرگراه مستقیم از اراک به محلات .دلیجان ،اردهال و کاشان به منطور اتصال غرب کشور و اراک به این چند شهر و خروج کاشان از بن بست غربی بسیار ضروری است امید است نمایندگان محترم .مسولان ذیربط و وزارت راه و شهرسازی به این ضرورت اهمیت دهند .
این مت بسیار زیبا خواندنی بود درباره شهر های دیگر هم بنویسید