بویین میاندشت یکی از شهرهای استان اصفهان است. این شهرستان که اغلب مردم آن گرجی هستند، اقلیم کوهستانی دارد و در روزهای گرم تابستان مقصد مناسبی برای مردم شهرهای اطراف به حساب می‌آید.
اگر در بهار و تابستان به دنبال شهری سرسبز با هوای خنک می‌گردید، به شهر بویین میاندشت بیایید. این شهر در غرب اصفهان قرار دارد و سالانه میزبان هزاران گردشگری است که از گرمای سوزان هوا به آن پناه می‌آورند. آبوهوای کوهستانی، بارش پراکنده باران، وجود آبشار و چشمه و دریاچه، بویین میاندشت را به جای ایده‌آلی برای سفر تبدیل کرده است.
در این شهر تاریخ و هنر نیز حرف‌های زیادی برای گفتن به شما دارند، از حمام‌های تاریخی تا کلیسا و مسجدهای باستانی را در جای جای بویین میاندشت می‌توانید ببینید و از آن‌ها بازدید کنید. امروز می‌خواهیم سفری مجازی به این شهر داشته باشیم و با هر چیزی که برای سفر به بویین میاندشت لازم است، آشنا شویم. با ما همراه باشید
بویین میاندشت کجاست؟
شهر بویین میاندشت در فاصله ۱۷۰ کیلومتری مرکز استان اصفهان جای گرفته است. این شهر گرجی‌نشین از محله‌های بویین، میاندشت و ششجوان تشکیل می‌شود. بویین میاندشت در راستای سلسله جبال زاگرس با ارتفاع ۲۴۳۰ متر از سطح دریا به عنوان دومین منطقه مرتفع کشور به حساب می‌آید. جمعیت این شهر گرجی‌نشین بیش از ۳۰ هزار نفر است.
بویین میاندشت از طرف شمال به شهرستان خوانسار و روستای ازناوله، از طرف غرب به استان لرستان و شهر افوس، از طرف جنوب به شهرستان فریدونشهر و روستای داشکسن و همچنین از طرف شرق به شهرستان فریدن و روستای معصوم‌آباد منتهی می‌شود. مساحت تقریبی شهر بوئین میاندشت ۱۰۳۰ کیلومتر مربع تخمین زده شده است. همچنین این شهر گرجی شامل دو شهر و پنج دهستان از پنج قوم ترک، لر، فارس، ارمنی و گرج است. شهرستان بویین میاندشت ۱۰۰۰ کیلومترمربع وسعت دارد و بیش از ۲۴ هزار نفر در این شهر زندگی می‌کنند.
تاریخچه شهر بویین میاندشت
براساس یافته‌های باستان‌شناسان، حدود ۴ هزار سال است که در بویین میاندشت زندگی انسان جریان داشته است. بقایای تاریخی کشف شده از تپه‌های باستانی و وجود سفالینه‌های بسیار قدیمی گواه این مطلب هستند که این شهر قدمتی هزاران ساله دارد.
همچنین باستان‌شناسان توانسته‌اند نیزه، تیغه، چاقو و ابزارهای سنگی برای جدا کردن گندم از خوشه را هم پیدا کنند که نشان می‌دهد شغل اولیه مردم بومی بویین میاندشت، کشاورزی بوده است. البته هنوز هم به واسطه نزدیکی به رودخانه بسیاری از مردم این دیار کشاورز هستند و به کاشت و برداشت گندم و جو مشغولند!
این شهرستان چندین بنای تاریخی از دوران مختلف مثل قاجاریه و صفویه نیز دارد. خوب است بدانید که بویین میاندشت از دو نام بویین به معنی مکانی وسیع و میاندشت به معنی قرار گرفتن در وسط دشت، گرفته شده است. البته در زمان‌های گذشته نام محله میاندشت تورل بود که در زبان گرجی، معنی ماه می‌دهد.
در زمان شاه عباس اول، گرجی‌های تبعید شده را از گرجستان به ایران و سپس به بویین و میاندشت فرستاده بودند. در آن زمان بویین و میاندشت دو روستای جداگانه بودند. اما با گذشت زمان برای رشد و توسعه بیشتر مردمان محلی از مرزها گذشت کردند و حالا محله آن‌ها به جایی آباد و باصفا به نام شهرستان بویین و میاندشت تغییر کرده است.
آداب و رسوم مردم بویین میاندشت
مردم بویین میاندشت از ۵ قوم ترک، لر، فارس، ارمنی و گرجی تشکیل می‌شوند که با وجود اختلافات فرهنگی، با هم بسیار گرم و صمیمی هستند. هر کدام از این اقوام آداب و رسوم مختص خود را دارند. مثلا پیش از شروع ماه رمضان، رسم دارند که دسته‌جمعی از مساجد غبارروبی کنند. موقع افطار نیز انواع حلواها را می‌پزند و توزیع می‌کنند. همچنین برخی از اهالی که صدای بلند و رسایی دارند، موقع سحری به بام مساجد یا منازل خود می‌روند و با خواندن مناجات، مردم را برای سحر بیدار می‌کنند.
اقتصاد شهر بویین میاندشت
اغلب ساکنین شهرستان بویین و میاندشت از طریق کشاورزی و دامپروری امرارمعاش می‌کنند. کشاورزان محصولاتی همچون گندم، جو و سیب‌زمینی کشت می‌کنند و دامداران نیز از طریق فروش محصولات لبنی مثل کشک، ماست، پنیر و دوغ به اقتصاد خانواده کمک می‌کنند. گوشت و روغن حیوانی هم از دیگر محصولات مهمی است که درآمد دامداران را بیشتر می‌کند. علاوه بر این، زنان و مردان بومی با هنر خود فرش‌های دست‌باف، جاجیم، گلیم، ظروف میناکاری شده و… را به عنوان سوغات بویین میاندشت عرضه می‌کنند و از این طریق نیز به اقتصاد خانواده کمک می‌رسانند.
بخش‌های مختلف بویین میاندشت
شهر بویین میاندشت از ۲ بخش مرکزی و کرچمبو تشکیل شده است و ۵ دهستان به نام‌های ییلاق، سردسیر، گرجی، کرچمبو شمالی و کرچمبو جنوبی دارد. شهر بویین میاندشت در بخش مرکزی واقع شده است و نوغان نیز در بخش کرچمبو قرار دارد.
آب و هوای بویین میاندشت
این شهرستان از آب و هوای کوهستانی برخوردار است و میانگین بارش سالانه در شهر حدود ۴۰۰ میلیمتر به صورت برف و باران می‌باشد. حداقل و حداکثر دما بر طبق داده‌های هواشناسی به ترتیب ۳۴- و ۳۴+ درجه سانتیگراد است. تنوع فصول و همچنین آبوهوای کوهستانی بویین میاندشت باعث شده، در میان مقاصد مهم گردشگری مردم شهرهای اطراف قرار بگیرد. بهار و تابستانی خنک دارد و در پاییز و زمستان هم بارش به صورت برف و باران در این منطقه دیده می‌شود. پس اگر در فصل سرد سال هوای سفر به این شهر به سرتان زد، حتما وضعیت جاده‌ها را پیش از حرکت بررسی کنید!
بهترین زمان سفر به بویین میاندشت
تمامی فصل‌ها در بویین میاندشت زیبا هستند.در فصل بهار طبیعت نقاشی شده شهرستان بویین میاندشت به استقبال مسافران می‌رود. در فصل تابستان نیز آبوهوای کوهستانی این شهرستان، مکان مناسبی برای فرار از گرمای شهرها فراهم می‌کند. اما باور کنید که شما در پاییز بویین میاندشت عاشق خواهید شد. در پاییز این شهرستان باران و رقص برگ‌های زرد شده، به تنهایی یک اثر خارق‌العاده را تشکیل می‌دهند تا نفس مخاطبین خود را بند آورند. زمستان در این شهرستان هرچند با سرمای کوهستان همراه است؛ اما تصویر سفیدپوش این شهرستان به سادگی از خاطر هیچ بیننده‌ای نخواهد رفت. پس بیراه نیست اگر بگوییم که فصل‌ها نیز از دیدنی‌های بویین میاندشت به شمار می‌روند.
جاهای دیدنی بویین میاندشت
بر اساس تحقیقات باستان‌شناسان بویین میاندشت قدمتی ۴۰۰۰ هزار ساله دارد. همین امر باعث شده تا در سراسر این شهرستان، بقایای آثار تاریخی دیده شود. تپه‌های باستانی و سفال‌های عتیقه در این شهرستان همگی گواه بر این موضوع هستند که این شهرستان از دیر باز سکونتگاه بشر بوده است.
در حال حاضر آثار تاریخی کشف شده در شهرستان بویین میاندشت به ۲۰۰ اثر می‌رسد. همچنین در بویین میاندشت ابزارهای سنگی مانند نیزه، تیغه، چاقو ابزاری برای جدا کردن گندم یافت شده که حاکی از قدمت کشاورزی در این شهرستان است.
از دیدنی های بویین میاندشت میتوان به ۶ حمام تاریخی از زمان قاجاریه، ۴ مسجد تاریخی، ۵ خانه تاریخی، یک کلیسا، یک قلعه و دو پل قدیمی اشاره کرد. از میان این آثار تاریخی تا به امروز تنها ۵ اثر تاریخی به ثبت ملی رسیده‌اند.
در شهر بویین میاندشت تا دلتان بخواهد جاهای بکر و طبیعی وجود دارد. از کوه و دشت گرفته تا آبشار و چشمه را می‌توانید در این شهر ببینید. برای گشت‌و‌گذار در بویین میاندشت آماده‌اید؟ در ادامه با چند جاذبه دیدنی این شهر آشنا می‌شویم.
حسینیه تاریخی بویین
این مکان زیبا حدودا ۲۵۰ سال قدمت دارد. حسینیه بویین یکی از مهم‌ترین مکان‌های تاریخی شهر به شمار می‌رود که به خوبی حفظ شده است. یکی از زیباترین نکات قابل توجه در حسینیه، دست نوشته‌های موجود در آن است. هنوز هم در این حسینیه، تعزیه به شکل سنتی اجرا می‌شود، همین امر باعث شده تا این حسینیه سالانه میزبان هزاران زائر و نمازگزار به خصوص در ایام محرم از سراسر کشور باشد.
حمام قدیمی بویین میاندشت
این حمام قدیمی در محله میاندشت قرار دارد. در آن زمان همه خانه‌ها حمام نداشتند و مردم شهر از حمام‌های عمومی استفاده می‌کردند. حمام قدیمی بویین میاندشت از معماری خاصی پیروی می‌کند و به نظر می‌رسد برای استفاده عموم بوده است. در حال حاضر این حمام با شکل و ظاهری تازه میزبان گردشگرانی از سراسر ایران است که به تاریخ این شهرستان علاقمند هستند.
خانه رئیسی در روستای ماربر
یکی از خانه‌های تاریخی شهرستان بویین میاندشت، خانه رئیسی است. خانه رئیسی در روستای ماربر قرار دارد. روستای ماربر یکی از روستاهای تاریخی شهرستان بویین میاندشت به حساب می‌آید. خانه رئیسی که مردم روستا به آن قالا می‌گویند، متعلق به یکی از خان‌های روستا به نام آقای قهرمانی بوده است. بعد از اصلاحات ارضی و از بین رفتن حکومت خان‌ها، خانه به فردی به نام رئیسی می‌رسد. خانه رئیسی مساحتی حدود ۸۰۰ متر مربع دارد و یکی از خانه‌های تاریخی با باغ میوه روستا به حساب می‌آید.
قلعه تاریخی هژبرپور
یکی از روستاهای بسیار قدیمی و زیبای بویین میاندشت، روستای تخماقلو است که بافتی پلکانی دارد. قدمت این روستا به هزاران سال پیش می‌رسد و آثار کشف‌شده از آن، صحت این گفته را تایید می‌کنند. در روستای تخماقلو، قلعه‌ای باستانی به نام هژبرپور وجود دارد که روزگاری به عنوان محلی نظامی کاربرد داشته است. در اطراف این قلعه چهارگوش، هنوز هم میتوان بقایای برج‌های دیده‌بانی و تیراندازی را دید. قلعه ۲۰ اتاق دارد که هر کدام از آن‌ها برای کار خاصی ساخته شده‌اند. قدمت قلعه هژبرپور به عصر صفویه می‌رسد و در فهرست آثار ملی کشور نیز به ثبت رسیده است.
سد و سرچشمه افوس
سد و سرچشمه افوس با همت شهرداری شهر افوس و اداره میراث فرهنگی استان اصفهان ساخته شده است. در این مکان امکاناتی مانند سرویس بهداشتی، پارکینگ و سکوهای مسقف دیده می‌شود. جریان آب که در این محوطه دیده می‌شود از سرچشمه است. سرچشمه افسوس در ضلع جنوب‌غربی شهرستان و در ارتفاعات رشته کوه زاگرس قرار دارد.
پیست اسکی افوس
یکی ویژگی‌های بویین میاندشت، زمستان‌های پربرف آن است. به همین دلیل بسیاری از گردشگران برای ورزش‌های زمستانی به این شهرستان سفر می‌کنند. یکی از پیست‌های اسکی شهرستان در شهر افوس قرار دارد. این پیست اسکی در سال ۱۳۹۳ در کنار سرچشمه افوس افتتاح شد و در فصل زمستان و اواخر پاییز میزبان میهمانان و ورزشکاران از سراسر ایران است.
آبشار نوغان
آبشار نوغان یکی دیگر از جاهای دیدنی شهرستان بویین میاندشت به حساب می‌آید. آبشار در امتداد رودخانه دائمی قمرود قرار دارد. ارتفاع این آبشار بیش از ۱۰ متر است. پایین دست آبشار و در کنار درختان بید و صنوبر میتوان آرامشی خاصی را تجربه کرد.
دشت لالههای واژگون در روستای ماهورستان
یکی از دیدنی‌ترین و زیباترین جاهای طبیعی بویین میاندشت، دشت لالههای واژگون روستای ماهورستان است. این مکان در بخش غربی شهرستان قرار دارد. دشت لالههای واژگون در ارتفاعات و با وسعتی بیش از ۱۰۰۰ هکتار دیده می‌شود و فصل اردیبهشت بهترین زمان برای دیدن لاله‌ها است.
بیشه‌زار پیلستون
در ۱۵ کیلومتری بویین میاندشت، روستایی به نام آغچه جا خوش کرده که طبیعت وصف‌ناپذیری را در دل خود جای داده است. جایی که درختان و گلوگیاهان فراوانی دارد و در امتداد رودی است که از ارتفاعات زاگرس به این روستا می‌ریزد. این بیشه‌زار محل زندگی جانوران و بسیاری از پرندگان بویین میاندشت محسوب می‌شود.
سد و سرچشمه آغچه
در روستای آغچه، سد و سرچشمه‌ای پرآب قرار دارد که هوا را بیش از پیش خنک نگه می‌دارد. حتی در وسط تابستان هم خنکای این روستا، گونه‌های‌تان را نوازش خواهند کرد. روستای آغچه برای اقامت چند روزه و لذت بردن از طبیعت بکر، حرف ندارد!
برای آشنایی بیشتر مقاله جاهای دیدنی بویین میاندشت را مطالعه کنید.
سوغات یا صنایع دستی بویین میاندشت
اگر می‌خواهید لذت سفرتان ابدی شود، یک یادگاری از شهر بویین میاندشت با خود به خانه ببرید. چیزی که شما را به یاد روزهای هیجان‌انگیز سفر بیندازد و حال و هوای آن زمان را برای‌تان تداعی کند. صنایع دستی بی‌نظیر این شهر می‌تواند یک یادگاری جذاب از سفر باشد.
دست‌بافته‌هایی مثل گلیم و جاجیم خوش نقش و نگار، تابلوفرش‌های نفیس، جعبه‌های چوبی، تابلوهای معرق‌کاری، ظروف میناکاری شده و هزاران دست‌سازه دیگری که برای خود و عزیزان‌تان می‌توانید از این شهر اصفهانی خریداری کنید.
علاوه بر این، شهر بویین میاندشت برای شکموها هم چیزهایی برای گفتن دارد. از ماست و شیر گرفته تا کشک و دوغ محلی این شهر را تهیه کنید تا طعم واقعی لبنیات محلی را بچشید. از طرفی در کوهپایه زاگرس گلوگیاهان بسیاری رشد می‌کنند که اغلب دارویی هستند و خواص فراوانی دارند. بابا آدم، گل گندم، شیرین بیان، گل گاو زبان، کنگر و… را می‌توانید به شکل تروتازه بچینید و با خود به خانه ببرید. عسل و روغن حیوانی هم از دیگر سوغاتی‌های اصیل این شهر هستند.
برای آشنایی بیشتر مقاله صنایع دستی و سوغات بویین میاندشت را مطالعه کنید.
غذاهای محلی بویین میاندشت
هنوز هم مردم این شهرستان از سنت‌های قدیمی خود دست نکشیده‌اند. اقوام مختلف لر، عرب، گرجی و فارس بویین میاندشت با توجه به فرهنگ خود دارای غذاهای متنوعی هستند که می‌توانند شما را مجذوب خود کنند. بیراه نیست اگر بگوییم که غذاهای متنوع این شهرستان بخشی ار دیدنی‌های آن به شمار می‌رود.
در شهر بویین میاندشت، بریونی‌های اصفهانی را حتما امتحان کنید. طعم این غذای خوش‌طعم و پرطرفدار به کله‌پاچه نزدیک است و از گوشت و دنبه گوسفندی تهیه می‌شود. برای چشیدن این غذا به یکی از غذاخوری‌های سنتی شهر سر بزنید و دلی از عزا دربیاورید.
پس از آن می‌توانید سایر غذاهای محلی اقوام مختلفی را که در این شهر زندگی می‌کنند، امتحان کنید. غذاهایی مثل حلیم بادمجان، شله بریان زیره، باقلوا با دوغ، آش اوماج، کباب مشتی قیمه ریزه و… نیز بسیار خوشمزه هستند.
رستورانهای بویین میاندشت
سفر بدون خوردن غذاهای خوشمزه تکمیل نمی‌شود. در شهر بویین میاندشت رستورانهای مختلفی وجود دارد که می‌توانید غذاهای محلی و سنتی را سفارش دهید.
رستوران آسمان
یکی از بهترین رستورانهای بویین میاندشت، رستوران آسمان است که در خیابان ولیعصر این شهر قرار دارد. غذاهای سنتی و کبابی در این رستوران سرو می‌شود.
رستوران شبنشین
در بلوار امام حسین بویین میاندشت، رستوران شبنشین را پیدا خواهید کرد. این رستوران نیز فضایی سنتی دارد و انواع جوجه‌کباب و کباب‌های خوش‌طعم را سرو می‌کند.
حلیم گندم
اگر می‌خواهید طعم واقعی حلیم با گندم محلی بویین میاندشت را امتحان کنید، به حلیم گندم در حوالی میدان فرهنگ بروید!
مراکز خرید بویین میاندشت
در گذشته مردم بویین میاندشت برای خرید و تهیه مایحتاج خود به شهرستان‌های اطراف سفر می‌کردند. یک بازار قدیمی در شهرستان وجود داشت که نیاز مردم را برآورده نمی‌کرد. امروزه اما در این شهرستان، مراکز خرید در حال ساخت هستند و به مهم‌ترین مراکز خرید بویین میاندشت تبدیل شده‌اند. بازار قدیمی بویین میاندشت همچنان پابرجاست و به یکی از جاذبه‌های گردشگری شهرستان تبدیل شده است.
اقامت در بویین میاندشت
برای اقامت دربویین میاندشت آماده‌اید؟ این شهرستان در فصل بهار و دو ماه اول تابستان میزبان گردشگران طبیعت‌گرد از سراسر ایران است که خواهان دیدن دشت‌های وسیع و تپه‌های بکر طبیعی هستند. البته ورزشکاران نیز از اواسط پاییز به این شهرستان می‌آیند تا از انجام ورزش‌های زمستانه لذت ببرند.
حالا به اصلی‌ترین بخش سفر رسیدیم، کجا بمانیم؟ برای اجاره روزانه خانه، سوئیت و اقامتگاه بومگردی در بویین و میاندشت پیش از سفر به سایت اتاقک بروید. تصاویر انواع و اقسام اقامتگاه‌‌های بوبین میاندشت را ببینید، قیمت‌ها را بررسی کنید و ویژگی‌های هر کدام را مورد بررسی قرار دهید. سپس اقامتگاهی که با بودجه و سلیقه شما جور است، انتخاب و رزرو کنید. به این ترتیب پیش از شروع سفر خیالتان از بابت جا و مکان راحت خواهد بود و فقط کافی است در هنگام رسیدن به مقصد، کلید را تحویل بگیرید و برای تجدیدقوا به اقامتگاه خود بروید.
راه‌های دسترسی به بویین میاندشت
فاصله اصفهان تا بویین میاندشت چیزی حدود ۱۷۹ کیلومتر است که ۲ ساعت‌و‌نیم زمان می‌برد. از تهران تا بویین میاندشت نیز بیش از ۴۰۰ کیلومتر راه است که حدود ۵ ساعت‌و‌نیم در راه خواهید بود.
اگر با خودروی شخصی سفر می‌کنید و مبدا سفرتان پایتخت است، باید به سمت جنوب تهران و جاده قم حرکت کنید. سپس با عبور از قم به اصفهان برسید. پس از آن از طریق کمربندی شمالی، وارد بزرگراه نجفآباد به تیران شده و در کمربندی تیران مسیرتان را ادامه دهید. سپس به بزرگراه تیران به داران خواهید رسید، در این جاده حرکت کنید تا به بزرگراه داران به الیگودرز برسید. حال، تابلوهای راهنما شما را پیش از رسیدن به الیگودرز، به سمت بویین میاندشت راهنمایی خواهند کرد. اگر بدون خودروی شخصی سفر می‌کنید، از اصفهان با اتوبوس و تاکسی هم می‌توانید این مسیر را طی کنید.
نکات ضروری سفر به بویین میاندشت
- لباس گرم همراه خود داشته باشید.
- پیش از سفر، وضعیت آب‌و‌هوا را بررسی کنید.
- هنگام باران جاده لغزنده می‌شود، با احتیاط رانندگی کنید.
- در هوای کوهستانی هم به ضدآفتاب و عینک‌دودی نیاز دارید.
- در آخر، اگر می‌خوهید این طبیعت سرسبز را باز هم ببینید، حسابی مراقب آن باشید.
سوالات متداول درباره بویین میاندشت
بویین میاندشت کجاست؟
در ۱۷۹ کیلومتری غرب شهر اصفهان و در ابتدای جاده منتهی به الیگودرز، بویین میاندشت را پیدا خواهید کرد.
بهترین زمان سفر به بویین میاندشت چه زمانی است؟
بهار و تابستان
معروفترین جاهای دیدنی بویین میاندشت کداماند؟
آبشار نوغان، تفرجگاه دره حوض، سد و سرچشمه افوس و آغچه، دشت لالههای واژگون
معروفترین رستورانهای بویین میاندشت کداماند؟
رستوران آسمان، رستوران شبنشین، حلیم گندم
چطور به بویین میاندشت برویم؟
در اصفهان از طریق کمربندی شمالی، وارد بزرگراه نجفآباد به تیران شده و در کمربندی تیران مسیرتان را ادامه دهید. سپس به بزرگراه تیران به داران خواهید رسید، در این جاده حرکت کنید تا به بزرگراه داران به الیگودرز برسید. حال تابلوی راهنما شما را پیش از رسیدن به الیگودرز، به سمت بویین میاندشت راهنمایی خواهند کرد.
باسلام . توفصولی که بارندگی نباشه واسه مسافرایی که از تهران میاند کوتاهترین مسیر عبور از شهرهای گلپایگان و خوانسار و عبور از گردنه میان دو شهر خوانسار و بوئین هستش. تو این مسیر میشه از جاذبه های دیدنی دوشهر گلپایگان و خوانسار و مسیر منتهی به بوئین هم دیدن کرد.
در این شهرستان چرا نامی از مردم غیور دهستان بلطاق که در بیشتر زمینه ها زبانزد هستند برده نشده چرا نگفتند آبشار نوغان از کجا سرچشمه می‌گیرد
سلام واقعا گل گفتی
سپاس از شما، این مقاله آپدیت شد و موارد تکمیلی به آن اضافه شد.
سلام معصومه جان
نام ابتدایی این شهر بویین کرج یا کره نبوده و از دیرباز بنام تُرلی یا تُوَلِلی شناخته میشده ََدر ضمن قبل ظهور گرجیان و مهاجرتشان به این ناحیه مردمان بومی دیگری که احتمالا از اقوام لُر بوده آمد می‌زیسته اند که به علت سیل یا زلزله یا یکی از بلایای طبیعی ای که بر سرشان آمده مجبور به ترک این منطقه شده اند که میتوان بقایای آن را در قسمت هایی از این شهر مشاهده کرد.