جلفا کجاست | شهری مملو از شگفتی‌های طبیعی و تاریخی

در میان شهرهای شمال غربی ایران، جلفا یکی از زیباترین شهرهای استان آذربایجان شرقی است. شهر مرزی جلفا که در حاشیه جنوبی رود ارس و در مرز ارمنستان و جمهوری آذربایجان واقع شده، مملو است از جاذبه‌های گردشگری و منحصربه‌فرد که گردشگران بسیاری را در تمام فصل‌های سال مجذوب خودش می‌کند.

شهر جلفا مجموعه‌ای از شگفتی‌های طبیعی و تاریخی است. جلفا را باید در طبیعت منحصربه‌فردش دید، در میان درختان سر به فلک کشیده جنگل‌های سرسبز ارسبارانش قدم زد، بعد از دیدن اماکن باستانی و کلیساهای تاریخی‌اش به دیدن آبشارهای دیدنی و فراوانش رفت و در آخر به کنار رود ارس رفته و علاوه بر رفع خستگی به تماشای گذر آب پرداخت. اگر قصد سفر به شهر زیبا و دیدنی جلفا را دارید ما در این مقاله از مجله گردشگری اتاقک قصد داریم هر آنچه درباره این شهر لازم است و شرایط اجاره ویلا در این شهر را برایتان بیان کنیم. ما را در این سفر به جلفا همراهی کنید.

شهر جلفا کجاست؟

شهر جلفا در شمال غربی استان آذربایجان شرقی قرار گرفته است و از شرق به شهرستان کلیبر، از شمال به کشورهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان، از جنوب به شهرستان مرند و ورزقان و از سمت غرب به استان آذربایجان غربی منتهی می‌شود. مساحت این شهر به ۱۶۷۰ کیلومتر مربع می‌رسد و جمعیت آن نیز طبق آخرین سرشماری در سال ۱۳۹۵ برابر با ۸۵ هزار نفر بوده است. همه ساله افراد زیادی بعد از اجاره سوئیت در جلفا، به این منطقه زیبا می‌آیند و با سفر به آن، از برخی از شهرهای اطراف آن هم دیدن می‌کنند.

تاریخچه شهر جلفا

جلفا شهر باستانی و گردشگری در شمال غرب کشور ایران است که از لحاظ تاریخی دوران پر فراز و نشیبی را گذرانده است. طبق مطالعات پژوهشگران سابقه استقرار و سکونت در این شهر به قبل از قرن پنجم میلادی برمی‌گردد. شهر جلفا در گذشته به علت برخورداری از مزارع پنبه فراوان و مشغول بودن بیشتر مردم به شغل بافندگی با نام جولاء یا بافنده شناخته می‌شد؛ اما تغییرات زیادی در گذرگاه تاریخ حیات جلفا رخ داده است و این شهر به علت موقعیت جغرافیایی که داشته در میان جوامع از اهمیت خاصی برخوردار بوده به‌طوریکه بسیاری از ارامنه به این شهر مهاجرت کرده و در این شهر ساکن شده بودند. پس از ساکن شدن ارامنه نام این شهر از جولاء به جوغا تغییر یافت. ولی در زمان شاه عباس صفوی بسیاری از ارامنه به دستور شاه از این شهر کوچ داده شدند و این شهر به جلفا تغییر نام پیدا کرد. زبان مردم شهرستان جلفا ترکی آذربایجانی است و دین اکثریت مردم و اهالی آن نیز اسلام است.

فرهنگ و آداب و رسوم شهر جلفا

مردم شهر جلفا مردمی اصیل، مهمان‌نواز و پایبند به آداب و رسوم زیبا و عقاید مذهبی هستند. نحوه برگزاری جشن‌های ملی و مراسمات مذهبی در این شهر از جمله عید نوروز، مراسم عزاداری ماه محرم، چهارشنبه سوری، سیزده به در، عید فطر، عید غدیر و غیره مشابه دیگر شهرهای ایران برگزار می‌شود.

شهرها و روستاهای شهرستان جلفا

شهرستان جلفا یکی از شهرهای زیبا و دیدنی ایران است که دارای دو بخش سیه رود و مرکزی است. این شهرستان از سه شهر جلفا، سیه‌رود و هادی شهر (مرکز شهرستان) و پنج دهستان شجاع، ارسی، داران، دیزمار غربی و نوجه مهر تشکیل شده است. این شهرستان که در جنوب ساحل رود مرزی ارس واقع شده است همچنین دارای ۵۱ روستا و آبادی است که بیشتر آن‌ها در اطراف کوه‌های قره داغ واقع شده‌اند. هر یک از روستاهای این شهرستان از جاذبه‌های دیدنی و گردشگری بسیاری برخوردار بوده و سالانه مقصد گردشگران بسیاری از اقصی نقاط کشور هستند. نام برخی روستاهای جلفا عبارت‌اند از:

• آغبلاغ
• احمدآباد
• ارسی
• اروج
• اشتبین
• اعقان
• افشار
• الف‌آباد
• الوان
• انیق
• ایری سفلی
• ایل‌سون
• پهناور
• پیربلاغ
• تازه‌کند
• تلکری

اقتصاد شهر جلفا

فعالیت اقتصادی اکثر مردم شهرستان جلفا به سبب موقعیت جغرافیایی و استراتژیکی این شهرستان و نزدیکی به مهم‌ترین قطب بازرگانی در ایران (منطقه آزاد تجاری و صنعتی ارس) در زمینه امور گمرکی، اداری و راه آهن است. در کنار فعالیت‌های بازرگانی، کشاورزی و صنایع دستی نیز بخشی دیگری از اساس اقتصاد این شهرستان را پوشش می‌دهند؛ اما بیشتر زمین‌های کشاورزی شهرستان جلفا به علت آب‌وهوای خشک این شهرستان در حوالی شهر هادی شهر واقع شده‌اند.

آب و هوای شهر جلفا

شهرستان جلفا به صورت طولی در کرانه جنوبی رود ارس واقع شده است. این شهرستان از سه سمت جنوب، غرب و شرق به کوه‌های قره داغ، اوچ داغ و کیامکی منتهی می‌گردد و به دلیل موقعیت جغرافیایی که دارد، دارای آب و هوای سرد و نیمه خشک است. البته آب‌وهوای حاشیه رود ارس و ارتفاعات فوقانی این شهرستان خشک و سرد است. میانگین دمای سالیانه این شهر نیز در نقاط مختلف در حال تغییر و نوسان است به‌طوری‌ که متوسط دمای سالیانه در حاشیه رود ارس ۱۵ درجه سانتی‌گراد و در ارتفاعات بلند به ۵ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. از لحاظ بارندگی نیز جلفا یکی از کم باران‌ترین مناطق آذربایجان شرقی به شمار می‌رود، متوسط بارش سالیانه در این شهرستان ۲۸۰ میلی متر تخمین زده شده است.

بهترین زمان سفر به جلفا

شهرستان جلفا دارای جاذبه‌های طبیعی و منحصربه‌فردی است. در هر فصلی که به این شهر سفر کنید با طبیعتی بی‌نظیر و زیبایی‌های خاصی مواجه خواهید شد؛ اما به طور کلی این شهرستان به سبب موقعیت جغرافیایی و آب‌وهوای سرد و نیمه خشکی که دارد، دارای تابستان‌هایی گرم و متعادل و زمستان‌هایی سرد و ملایم است. اگر به سرما علاقه ندارید و گرمای بیش از حد نیز اذیتتان می‌کند بهترین زمان سفر جلفا ماه‌های فروردین و اردیبهشت است که هوا در حالت متعادل و مرطوب قرار دارد.

جاهای دیدنی شهر جلفا

شهرهایی که در حاشیه رودخانه و در دل کوه قرار دارند و همچنین در گذشته محل زندگی ادیان مختلف بوده‌اند، به علت داشتن جاذبه‌های طبیعی، دیدنی و آثار تاریخی، گزینه‌های منحصر به فردی برای سفر به شمار می‌روند. به خصوص اگر این شهرها در منطقه آزاد قرار داشته و با کشورهای دیگر همجوار باشند که ارزش سفر چند برابر می‌شود. جلفا شهری است که با داشتن آثار تاریخی کم نظیر و جاذبه‌های گردشگری فرهنگی و تاریخیِ بسیار غنی به دومین شهر پر گردشگر بعد از تبریز در استان آذربایجان شرقی تبدیل شده است. برخی از جاذبه‌های دیدنی جلفا عبارت‌اند از:

کاروانسرای خواجه نظر

کاروانسرای خواجه نظر یکی از آثار تاریخی و دیدنی شهر جلفا است که در ۵ کیلومتری این شهر و در حاشیه رود ارس واقع شده است. این بنا به دستور شاه عباس صفوی در دوره صفویان جهت اقامت و استراحت کاروانیان ساخته شده بود؛ اما اکنون این کاروانسرا به یک اثر تاریخی ارزشمند و دیدنی در جلفا تبدیل شده که بسیار مورد استقبال گردشگران قرار گرفته است.

رودخانه ارس

یکی از بهترین منطقه جلفا از لحاظ گردشگری رودخانه ارس است که در زبان محلی به آن آراز می‌گویند. این رودخانه که طول آن به ۱۰۷۲ متر می‌رسد از کشور ترکیه سرچشمه گرفته و از استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل می‌گذرد.

کلیسای سنت استپانوس

کلیسای سنت استپانوس معروف به کلیسا خرابه یکی از جاذبه‌های گردشگری شهر جلفا است که در ۱۷ کیلومتری غرب جلفا و نزدیکی رودخانه ارس واقع شده است. وجه تسمیه این کلیسا به استپانوس برگرفته از نام اولین شهید در راه مسیحیت است. شیوه معماری، همچنین موقعیت جغرافیایی این کلیسا و قرارگیری آن در میان دره‌های سرسبز و کوه‌های سربه‌فلک کشیده، منظره‌ای زیبایی را به وجود آورده است که باعث شده سالانه بسیاری از گردشگران برای دیدن آن به جلفا سفر کنند.

آبشار آسیاب خرابه

یکی از جاهای دیدنی و چشم نواز شهر جلفا آبشار آسیاب خرابه هست که ما بین صخره‌ها و دره‌ها قرار گرفته است. سرازیر شدن آب از ارتفاع ۱۵ متری و از میان خزه‌ها و گیاهان منظره‌ای بی‌نظیر را به وجود آورده است که دیدن آن خالی از لطف نیست.

بازارچه مرزی جلفا

جلفا علاوه بر جاهای دیدنی به علت موقعیت جغرافیایی و هم‌مرزبودن با کشورهای دیگر دارای بازارها و بازارچه‌های مرزی متنوعی است که خود به مقصد سفر بسیاری از گردشگران تبدیل شده است. بازارچه مرزی جلفا که در خیابان گمرک واقع شده است، در سال ۱۳۷۳ فعالیت خود را آغاز کرده و به دلیل داشتن محصولات متنوع و باکیفیت به یکی از پررفت‌وآمدترین منطقه جلفا تبدیل شده است.

سوغات و صنایع دستی شهر جلفا

سوغات و صنایع دستی هر شهر و دیاری، یادگاری از توانایی‌ها و هنرهای مردمان آن شهر محسوب می‌شوند. صنایع دستی که علاوه بر حفظ میراث فرهنگی هر قوم مزایای اقتصادی نیز در پی دارند. شهر جلفا نیز به سبب موقعیت جغرافیایی که دارد به یکی از قطب‌های گردشگری در ایران تبدیل شده است و دارای صنایع دستی ارزشمند و فاخری است که به دست مردمان هنرمند این شهر ساخته می‌شوند. ازجمله این صنایع دستی جلفا می‌توان به صنایع ریسندگی، بافندگی، انواع قالی‌ها، گلیم‌ها، جوال‌ها، حکاکی روی فلز و منبت کاری اشاره کرد. علاوه بر صنایع دستی، خوراکی‌های این شهر نیز به دلیل همجواری با شهرهای آذربایجان و ارمنستان بسیار متنوع و معروف هستند. مربای گردوی ارمنستان، دنبلان، باقلوای استانبولی، زیتون ترکیه، انواع شکلات‌ها و شیرینی‌ها و غیره نیز ازجمله خوراکی‌های خوشمزه جلفا محسوب می‌شوند که می‌توانید به عنوان سوغاتی بسته به سلیقه‌تان از بازارهای مختلف این شهر خریداری کنید.

غذاهای محلی شهر جلفا

دور شدن از مشغله‌های زندگی و سفر به هر شهر یا منطقه‌ای لذت خاص خودش را دارد. یکی از هیجان‌انگیزترین و جذاب‌ترین بخش‌های هر سفری چشیدن طعم غذاهای محلی مقصد سفر است. غذاهایی که نشان‌دهنده فرهنگ مردمان آن شهر و دیار هستند. غذاهای محلی شهرستان جلفا نیز از تنوع بالای برخوردار بوده و در میان گردشگران بسیار معروف هستند در این میان نام چند غذا بیشتر از سایر غذاها شناخته شده است. قوروت قیله، قورودلو کوفته و اوماج حلواسی از انواع غذاها و خوراکی‌های خوشمزه جلفا هستند که امتحان کردنشان خالی از لطف نیست.

رستوران‌های شهر جلفا

شهرستان جلفا گذشته از جاذبه‌های دیدنی و گردشگری، دارای رستوران‌های مختلف و متنوعی نیز هست که در جای‌جای این شهر قرار گرفته‌اند. رستوران‌های فوق‌العاده‌ای که بهترین غذاهای ایرانی و محلی را با بهترین کیفیت و قیمت سرو می‌کنند ازجمله رستوران‌های معروف این شهر عبارت‌اند از:

رستوران دربار جلفا

اگر بعد از گشت‌وگذار و طبیعت‌گردی خواستید خستگی سفر از تنتان خارج شود، می‌توانید برای صرف نهار یا شام به رستوران دربار جلفا سری بزنید. این رستوران با فضای زیبا و مدرن و غذاهای ایرانی و محلی خوشمزه آماده پذیرایی از مسافران و گردشگران است. در منوی غذایی این رستوران انواع کباب‌ها با برنج خوش عطر ایرانی، باقالی قاتوق و ماهی به چشم می‌خورد که البته در میان غذاها، کباب کوبیده این رستوران بسیار معروف است.

آدرس رستوران دربار جلفا: استان آذربایجان شرقی، منطقه آزاد ارس، جاده کلیسا.

کافه رستوران هتل امپریال جلفا

اگر از کسانی هستید که به کافه‌گردی علاقه دارید و به دنبال یکی محیط دنج و آرام در سفرتان به شهر جلفا هستید پیشنهاد ما به شما کافه رستوران هتل امپریال جلفا است. فضای دل انگیز و مدرن و صد البته کیک‌ها و نوشیدنی‌های خوشمزه این کافه رستوران زبانزد عام و خاص است.

آدرس کافه رستوران هتل امپریال جلفا: استان آذربایجان شرقی، جاده کلیسا، روبه‌روی مرکز خرید ستارخان.

رستوران سنتی آذربایجان دوزال

غذاهای محلی آذربایجان بسیار خوشمزه و خوش طعم هستند اگر در سفرتان به جلفا هوس غذاهای محلی به خصوص آش محلی و آبگوشت کردید پیشنهاد ما به شما رستوران سنتی آذربایجان دوزال است. البته چلو ماهیچه سفارشی، چلو چنجه مخصوص، انواع کباب‌ها با برنج ایرانی نیز در منوی غذایی این رستوران دیده می‌شوند.

آدرس رستوران سنتی آذربایجان دوزال: استان آذربایجان شرقی، جلفا، جاده مرزی روستای دوزال.

رستوران سنتی فانوس

رستوران سنتی فانوس در نزدیکی مرکز سیتی سنتر جلفا قرار دارد. پس از بازارگردی و خرید اگر خواستید خود را مهمان یک وعده غذایی کنید حتماً به این رستوران سری بزنید. این رستوران تلفیقی از رستوران سنتی و مدرن است و علاوه بر تخت‌های سنتی دارای میز و صندلی نیز هست و می‌توانید انواع غذاهای خوشمزه ایرانی را همراه با ماست محلی میل کنید.

آدرس رستوران سنتی فانوس: استان آذربایجان شرقی، جلفا، بلوار امام صادق.

مراکز خرید شهر جلفا

یکی از جذاب‌ترین و جدایی‌ناپذیرترین بخش‌های سفر، خرید کردن است مخصوصاً اگر مقصد سفرتان شهر مرزی جلفا باشد که با مراکز خرید متنوعی روبه‌رو خواهید شد. در این شهر انواع و اقسام بازارها و مراکز خرید مدرن با تنوع کالاها و با قیمت‌های مختلف وجود دارد که خود این بازارها به یکی از دلایل ترغیب مسافران برای سفر به این شهر تبدیل شده‌اند. بازارچه روس‌ها، مرکز خرید آراز جلفا، مجتمع تجاری بین‌المللی ستارخان، مجتمع تجاری لاچین سنتر، مجتمع تجاری سهند، مرکز خرید سیتی سنتر جلفا و غیره ازجمله مهم‌ترین و بهترین مراکز خرید جلفا هستند که و می‌توانید در این بازارها انواع پوشاک، لوازم خانگی، لوازم بهداشتی، لوازم آرایشی، عطر و ادکلن، کیف، کفش، مواد غذایی را از بهترین برندهای خارجی پیدا کنید.

اقامت در شهر جلفا

شهرستان جلفا به علت قرارگیری در یک منطقه تجاری به یکی از قطب‌های گردشگری و تجاری در ایران تبدیل شده است. این شهرستان علاوه بر جاذبه‌های دیدنی و بازارها و مراکز خرید متنوع، هتل‌ها، خانه‌های ویلایی، آپارتمان‌های مبله و اقامتگاه‌های روزانه متعددی هم دارد که آماده پذیرایی از مسافران و گردشگران است. اگر در حال برنامه‌ریزی برای سفر به شهر جلفا هستید و می‌خواهید در سفرتان به این شهر دغدغه اجاره ویلا و اقامتگاه نداشته باشید می‌توانید قبل از سفر، اقامتگاه مورد نیاز خود را از طریق سایت اتاقک بر اساس نیازتان ازجمله تعداد شب اقامت، تعداد نفرات، تعداد اتاق خواب و همچنین هزینه‌ای که برای سفر در نظر گرفته‌اید رزرو کرده و سفر خودتان را با خیال راحت را آغاز کنید.

راه‌های دسترسی به شهر جلفا

اگر قصد سفر به شهرستان جلفا را دارید خوشبختانه این شهر به بیشتر شهرهای ایران جاده زمینی و خطوط ریلی دارد و می‌توانید با اتوبوس، قطار و حتی خودروی شخصی به جلفا سفر کنید.

برای سفر به این شهر با اتوبوس لازم است در هر کجا که هستید اول از همه خود را به تبریز رسانده از آن جا سوار اتوبوس‌های هادی شهر شده و در پایانه جلفا پیاده شوید و با طی مسیر ده دقیقه‌ای با استفاده از تاکسی‌ها به جلفا برسید. با استفاده از قطار نیز می‌توانید مستقیما به جلفا سفر کنید. قطارهای جلفا از تهران و تبریز راهی این شهر می‌شوند. فاصله تهران تا جلفا حدود ۷۶۰ کیلومتر است برای سفر از شهر تهران به جلفا باید حدود ۱۸ ساعت را در قطار سپری کنید البته سفر با قطار بسیار لذت‌بخش است و می‌توانید در حین سفرتان از منظر اطراف نیز دیدن کرده و لذت ببرید.

اما بهترین راه دسترسی به جلفا استفاده از خودروی شخصی است. فاصله تبریز تا جلفا در حدود ۱۳۶ کیلومتر است. برای سفر به این شهر، باید از تبریز به مرند رفته و از آنجا به جلفا بروید. این مسیر مستقیم و نزدیک است. یکی دیگر از مسیرهای تبریز به جلفا عبور از شهر کلیبر است این راه نسبت به مسیر قبلی طولانی‌تر است اما در سر راهتان طبیعتی بی‌نظیر قرار دارد که حوصله‌تان سر نمی‌رود.

نکاتی که در سفر به جلفا لازم است بدانید.

• رودخانه ارس یکی از جاهای دیدنی جلفا است اما با توجه به عمق بیش از ۵ متر این رودخانه خطر غرق شدگی وجود دارد لذا از استراحت کردن و نزدیک شدن به این رودخانه پرهیز کنید.

• با توجه به اینکه شهرستان جلفا در فصل تابستان دارای آب‌وهوایی گرم است بنابراین در هنگام سفر به این شهر در فصل‌های گرم سال و بازدید از منظر طبیعی حتماً از کلاه و ضد آفتاب استفاده کنید.
• آب‌وهوای شهرستان جلفا در فصل‌های زمستان بسیار سرد و خشک است بنابراین اگر نیمه دوم سال را برای سفر به این شهر انتخاب کردید حتماً لباس گرم با خود به همراه داشته باشید.
• قبل از آغاز سفر تمامی هزینه‌های سفر از جمله هزینه اقامت، هزینه گشت‌وگذار، هزینه تفریح، هزینه خرید، هزینه رستوران‌گردی را به‌طور کامل بررسی کنید و مطابق با بودجه‌ای که برای هریک در نظر گرفته‌اید پیش برید.

• اگر می‌خواهید دغدغه اقامتگاه نداشته باشید و بیشترین لذت را در سفرتان به شهر جلفا ببرید بهتر است قبل از سفر محل اقامتتان را رزرو کنید.
• شهر جلفا جاذبه‌های گردشگری و جاهای دیدنی متنوعی متناسب با هر سلیقه‌ای دارد بنابراین بهتر است قبل از سفر به جلفا لیستی از جاذبه‌های دیدنی این شهر را که دوست دارید از آن‌ها بازدید کنید را تهیه کنید.