جمله‌ی معروف «اصفهان، نصف جهان» را بعید است یک ایرانی نشنیده باشد. اما زیبایی آن استان تنها به مرکزش محدود نمی‌شود و شهرستان‌های اصفهان نیز هرکدام قصه‌ی خودشان را دارند. شهرستان نطنز نیز که به‌عنوان یک باغ-شهر شناخته میشود، یکی از این شهرستان‌ها است. چه قصد داشته باشید در تعطیلات تابستانی به سفر بروید و چه در فصل سرما، یکی از بهترین گزینه‌ها این شهرستان است. قرارگیری در مرکز ایران نیز، دسترسی به آن نقطه را راحت‌تر کرده است. علاوه‌بر جغرافیا و طبیعت دل‌پذیر، فرهنگ غنی منطقه به آن اهمیت بیشتری بخشیده است. همچنین وجود تأسیسات هسته‌ای در این شهر، نام آن را بیشتر سر زبان‌ها انداخته. در این مطلب از اتاقک به معرفی نطنز می‌پردازیم. پس اگر شما هم دوست دارید بیشتر بدانید نطنز کجاست، با این متن همراه باشید.
نطنز کجاست؟
اولین قدم برای معرفی نطنز، آشنایی با جغرافیا، تاریخ و مردم‌شناسی این منطقه است. این شهرستان تقریبا در بخش مرکزی استان اصفهان و از دو بخش، چهار شهر و پنج دهستان تشکیل شده که عبارتند از:
بخش امامزاده:
- دهستان خالدآباد
- دهستان آقا علی عباس
بخش مرکزی:
- دهستان طرق رود
- دهستان کرکس
- دهستان برزرود
در سرتاسر این پهنه طبق آخرین سرشماری بیش از ۴۴٬۰۰۰ نفر زندگی می‌کنند که اکثر آن‌ها از قوم فارس هستند. همچنین لحن مردم محلی شبیه گویش‌های کهن پارسی است و در هر منطقه، تفاوت‌هایی دارد. دلیل این مسأله هم قدمت طولانی منطقه‌ی نطنز است. در آثار یاقوت حموی و ابوسعد سمعانی از این شهر با عنوان «بلیده» یاد شده است.
مردم‌شناسی نطنز
مردم این منطقه بسیار کوشا و فعال هستند، به همین دلیل نیز دامنه‌ی فعالیت‌شان به چندین زمینه از جمله کشاورزی، دام‌داری، صنایع دستی، صنعیت و حتی گردشگری هم می‌رسد.
تاریخ دیرینه‌ی این شهر سبب شده است سنت‌ها و مراسم فرهنگی مختلفی در این منطقه پا بگیرد. یکی از این آیین‌ها پنج‌شنبه بازار است که با وجود قدمت طولانی، هم‌اکنون نیز ادامه‌دار است. مذهب نیز در بارورسازی فرهنگ مردم نطنز تأثیر زیادی داشته و هنوز هم دارد. به همین دلیل هم‌اکنون نیز می‌توان شاهد مراسمات آیینی اصیلی در این شهرستان بود:
- هر ساله یک شب مانده به شروع محرم در حسینیه ارشاد این شهر، مردم دور هم جمع میشوند و مراسم «جاروکشی» را برگراز می‌کنند.
- سنت نخل‌گردانی نیز یکی از بی‌نظیرترین آیین‌های نطنزیان است که از شهرت زیادی برخوردار است.
- تعزیه‌خوانی نیز همیشه در دهه‌ی اول محرم در این شهر برگزار میشود و حتی به ثبت فهرست میراث فرهنگی ناملموس ملی رسیده است.
آب و هوای نطنز
حالا که متوجه شدید نطنز کجاست، شاید قصد سفر به این شهرستان را پیدا کرده باشید. برای شروع سفر، اطلاع از آب‌وهوای مقصد به شما در زمان‌بندی مناسب و داشتن تجهیزات لازم کمک می‌کند.
اطراف این منطقه‌ی خوش آب‌وهوا را رشته کوه کرکس احاطه کرده و از طرف دیگر، بخشی از شهرستان نطنز در کویر قرار گرفته است. به همین دلیل، ارتفاع منطقه از سطح دریا، بین بازه ۸۰۰ تا ۲٬۲۰۰ متر قرار گرفته و اقلیم‌های متنوعی پدید آمده است.
اقلیم‌های سه‌گانه شهرستان نطنز
اگر به سمت غرب رشته کوه کرکس بروید، به روستاهایی با دمای بسیار پایین و زمستان‌هایی سرد خواهید رسید. البته همین روستاها در سایر فصل‌های دمایی تقریباً معتدل را پشت سر می‌گذارند و بسیار مناسب تفریح و گردش میشوند.
در منطقه‌ی جلگه‌ای این شهرستان که به دامنه‌ی کوه‌ها می‌رسد، به دلیل سطح پایین و زاویه تابش آفتاب، اقلیمِ کویری را تجربه خواهید کرد. در نتیجه تابستان‌های این منطقه بسیار گرم و سوزان است. اما با عبور از آن فصل دمای هوا کاهش می‌یابد و هوای به‌نسبت معتدلی پدید می‌آید. اگر گذرتان به سمت بخش امامزاده و شهرستان باد رود خورد، باید انتظار یک آب‌وهوای کاملاً کویری را بکشید؛ در این منطقه نه خبری از بارندگی چندانی است و نه هوا متعادل خواهد بود.
بهترین فصل سفر به نطنز
بسته به حس‌وحال و شرایط شخصی-کاری شما، در هر فصلی انتخاب‌های متنوعی پیش روی‌تان قرار دارد. برخی از افراد عاشق سرما هستند و از آب‌وهوای خاص زمستان لذت می‌برند. این دسته می‌توانند در فصل زمستان به توابع نطنز سفر کنند و تجربه‌های جدیدی از سر بگذارنند. از آن طرف برخی دیگر از افراد عاشق کویرنوردی و تنهاییِ خاص بیابان هستند. این دسته افراد نیز می‌توانند در فصل تابستان که از سوز و سرمای زمستانی خبری نیست، به مناطق کویری نطنز بیایند.
با این حال عموم مردم آب‌وهوایی معتدل را ترجیح می‌دهند که نه خیلی گرم باشد و نه خیلی سرد. فصل بهار و پاییز دمای هوا به میزان مطلوبی می‌رسد و از آن آب‌وهوای سخت دیگر خبری نیست. اگر شما هم جزو این دسته هستید، این دو فصل می‌تواند برای شما گزینه‌ی مناسبی باشد.
دیدنی‌های نطنز
چه قصدتان از سفر طبیعت‌گردی است، چه گردشگری فرهنگی و چه بازدید از امکان مذهبی، نطنز برای شما مقصد مناسبی خواهد بود. در ادامه معرفی نطنز به این جاذبه‌ها و دیدنی‌ها می‌پردازیم. پس با دقت همراهمان باشید تا چیزی را از دست ندهید.
مسجد جامع نطنز
تغلب مسجد جامع شهرها، قدیمی‌ترین یا معروف‌ترین مسجد آن شهر محسوب میشود. مسجد جامع نطنز نیز از این قاعده مستثنی نیست. مسجد جامع یا مسجد جمعه نطنز، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری و البته دیدنی نطنز به حساب می‌آید. این مسجد متعلق به دوران ایلخانیان است. مسجد جامع نطنز بخش‌های مختلفی دارد و نکته جالب اینجاست که هر بخش از این مسجد را در یک دوره تاریخی بنا کرده‌اند. مسجد جامع به‌صورت کلی از نظر تاریخی به ۴ بخش تقسیم میشود که قدیمی‌ترین بخش آن متعلق به دوران ایلخانیان است.
قلعه طرق رود
قدمت این قلعه به دوران اشکانی می‌رسد و هم‌اکنون نیز در فهرست آثار ملی قرار دارد. این اثر تاریخی با داشتن بیش از ۲۰ قرن قدمت و بیش از ۳۰٬۰۰۰ متر مربع مساحت، در ۳ طبقه و بر تپه‌ی مشرف به بنا شده است. اگر فرصت بازدید از ارگ بم را نداشته‌اید، رفتن به قلعه طرق رود می‌تواند آن را جبران کند. شباهت نوع معماری این دو بنا به‌حدی است که گویی دو خواهرند. در این بنا علاوه‌بر وجود چاه، چندین دژ نگهبانی وجود داشته تا امنیت قلعه طرق رود حفظ شود.
روستای تاریخی ابیانه
یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری نطنز روستای دیرینه ابیانه، واقع در اطراف کوهستان کرکس است. این روستا نه تنها بین هم‌وطنان عزیزمان بلکه حتی نزد گردشگران خارجی نیز از شهرت خاصی برخوردار است؛ به حدی این شهرت زیاد بوده که ابیانه هم‌اکنون یکی از آثار ملی کشورمان محسوب میشود. دلیل این شهرت هم معماری منحصر به‌فرد این روستا است. همچنین وجود سه قلعه‌ی تاریخی تخت هامان، هرده و پاله به آن‌جا اهمیت خاصی بخشیده است. علاوه‌بر آن اگر علاقه‌مند با زیارتگاه‌ها هستید، خبر خوشی برای شما وجود دارد؛ چرا که در ابیانه دو زیارتگاه هینزا و شاهزاده یحیی-شاهزاده عیسی نیز قرار گرفته است.
غار پریان
نمی‌توان به معرفی نطنز و ابیانه پرداخت، اما چیزی از غار پریان نگفت. بعد از پایان گردش در روستا اگر ۸ کیلومتری از آن‌جا فاصله بگیرید، به غاری جذاب و دیدنی می‌رسید. تنها حدود دو دهه است که این غار کشف شده و هنوز هم بررسی آن ادامه دارد. به همین دلیل اگر قصد بازدید از آن‌جا را دارید، حتماً از یک راهنمای باتجربه کمک بگیرید. علاوه‌بر آن به‌همراه داشتن تجهیزات مناسب غارنوردی نیز لازم خواهد بود.
آتشکده نطنز
احتمالاً هرکسی بداند که نطنز کجاست، نام آتشکده‌ی آن‌جا هم به گوشش خورده است. این بنا که نزدیک به دو هزاره تاریخ را گذرانده، در نزدیکی مسجد جامع این شهر قرار دارد. نکته‌ی جالب درباره‌ی این دیدنی، مسیر رسیدن به آن‌جا است. برای رسیدن به آتشکده شما از باغ‌های سرسبز و باطراوتی عبور می‌کنید که هم مسیر را دل‌انگیز می‌کند و هم راه را کوتاه‌تر.
کاروانسرای میرابوالمعالی
از دیگر جاهای دیدنی نطنز کارونسرای میرابوالمعالی است که با نام قلعه کوهاب نیز شناخته میشود. قدمت این بنا به دوران صفویه می‌رسد و به فرمان یکی از کارگزاران معتمد شاه عباس صفوی (میرابوالمعالی برزرودی) ساخته شده است.
مجموعه گردشگری افوشته
محله‌ی افوشته‌ی نطنز مصداق جمله‌ی «آن چه خوبان همه دارند، تو یک‌جا داری» است. این منطقه با داشتن ۹ جاذبه‌ی تاریخیِ متعلق به دوره‌های مختلف تاریخی، بسیار دیدنی است. کم‌تر نقطه‌ای را می‌توان پیدا کرد که چنین ويژگی خاصی داشته باشد و همین هم آن را متمایز کرده است. یکی از دیدنی‌های افوشته بنایی با قدمت ۶۰۰ سال و با نام «خانه سورگاه» است. از دیگر دیدنی‌های آن نقطه حمام معروفِ آن منطقه، مقبره سید واقف، حسینیه، آب‌انبار، شربت‌خانه، خانقاه و مسجد است. اگر شما هم به تاریخ علاقه دارید، محله‌ی افوشته نطنز را از دست ندهید.
راه‌های دسترسی به نطنز
برای رسیدن به نطنز لازم است ابتدا خود را به اصفهان برسانید. از طریق کنار گذر اشرفی اصفهانی وارد بزرگ‌راه خلیج فارس خواهید شد. اگر این مسیر را ادامه دهید، وارد آزاد راه امیرکبیر میشود و باید آن را تا رسیدن به دو راهی جاده امیریه پی بگیرید. در آن‌جا باید وارد مسیر امیریه شوید که شما را به مقصدتان خواهد رساند.
سوغات و صنایع دستی نطنز
احتمالاً عبارت معروف «تحفه‌ی نطنز» باید به گوش‌تان خورده باشد. منظور از این عبارت در گذشته هرچیز با‌ارزش و قابل توجهی بوده است. اما اگر به آن‌چه از طریق پیشینیان به ما رسیده توجه کنیم، متوجه می‌شویم در اصل تحفه‌ی نطنز نوعی خشکبار است. این محصول از ترکیب میوه‌ی الگ، مغز گردو، جوز قند، دارچین و هل به دست می‌آید.
در زمینه‌ی کشت زعفران نیز مردم این شهر کوشا هستند و در معرفی نطنز به عنوان یک منطقه‌ی کشاورزی نقش بسزایی داشته‌اند. از دیگر محصولات کشاورزی این منطقه گلابی است که بسیار باکیفیت و لذیذ هم هست. مردم این منطقه در زمینه‌ی هنری زیادی در حال فعالیت بوده و در حال حاضر ظروف چینی، سرامیک و صنایع چوب (خراطی) از برترین صنایع دستی و سوغات نطنز هستند که توسط مردم این منطقه تولید میشوند.
مراکز خرید نطنز
جدا از پنج‌شنبه بازار که در مرکز شهر نطنز برگزار میشود، انواع فروشگاه‌های مدرن و امروزی نیز در این شهر فعال هستند. در نتیجه برای خرید ضروریات و نیازهای‌تان جای نگرانی وجود ندارد. اگر هم به دنبال فروشگاه خاصی هستید، می‌توانید از نرم‌افزارهای مختلف استفاده کنید یا از مردم محلی سؤال نمایید.
غذاهای محلی نطنز
مگر میشود فهمید نطنز کجاست و از غذاهای لذیذ و سالم آن‌جا نوش جان نکرد؟ یکی از لذت‌های سفر هم همین کشف مزه‌های تازه‌ای است که تا همیشه در یاد انسان می‌مانند. خوشبختانه آشپزی سنتی این شهر نیز از تنوع بسیار خوبی برخوردار است و ذائقه‌های مختلف را پاسخگو خواهد بود. برخی از غذاهای محلی نطنز عبارت است از ماشاب (آش ماش) آش کشک، شامی، کشکبا و…
رستوران‌های نطنز
هیچ چیز در سفر خوشمزه‌تر از چشیدن غذاهای محلی نیست، اما برخی مواقع هم مسافران هوس غذاهای فست‌فودی می‌کنند. چه به دنبال امتحان غذاهای سنتی نطنز باشید و چه علاقه به خوردن یک فست‌فود خوشمزه، به راحتی می‌توانید غذای موردعلاقه‌تان را پیدا کنید. در این شهر رستوران‌های باکیفیتی از جمله گلستان، شمس‌العماره، کوهاب، چارسوق، شب‌های نطنز، پاسارگارد و فست‌فود همشهری آماده‌ی پذیرایی از شما هستند.
اقامت در نطنز
حالا که بعد از معرفی نطنز با این شهر کاملاً آشنا شده‌اید، شاید قصد سفر به آن‌جا را دارید. مطمئناً مانند تمامی مسافران و گردشگران یکی از دغدغه‌های شما نیز مسأله اِسکان است. خوشبختانه دیگر نیاز نیست مانند گذشته بعد از کلی پرس‌وجو یک اقامتگاه مناسب و مقرون‌به‌صرفه را پیدا کنید. سایت اتاقک با درک این نگرانی، راهی را به وجود آورده که در سریع‌ترین زمان ممکن بتوانید اقدام به اجاره اقامتگاه بوم گردی در نطنز و یا انواع اقامتگاه (هتل، سوییت و خانه) در این شهر زیبا کنید.
