اولین دفعه که در مدرسه پرسیدند شغل رویایی شما برای آینده چیست؟ پاسخم مهندس معماری بود! شاید چون پدربزرگ در سال‌های جوانی‌اش معماری می‌کرد، ژن این علاقه را به ارث برده باشم! به هرحال با وجودی که مسیر زندگی مرا به سمت دیگری برد، اما همچنان عشق به معماری و طراحی ساختمان در وجودم هست، به همین دلیل با دیدن ساختمان‌های قدیمی و بناهایی که طراحی تک‌تک جزئیات آن با فکر و خلاقیت انجام شده، شگفت‌زده‌ام می‌کنند.
زمانی‌که برای اولین دفعه عمارت فخرالدوله تهران را دیدم، محسور این شکوه و زیبایی شدم! اما گمان نمی‌کردم روزی افتخار این را داشته باشم تا درباره عمارت باشکوه قاجاری واقع در شهر تهران بنویسم.
عمارت فخرالدوله کجاست؟
خیابان انقلاب را به سمت شرق می‌رویم و از خیابان‌های معروف ولیعصر، حافظ، لاله‌زار، فردوسی و سعدی می‌گذریم. خیابان‌هایی که هرکدام مملو از جاذبه‌های تاریخی هستند و باید پیاده‌روی در این خیابان‌های قدیمی تهران را تجربه کرد. اما عمارت فخرالدوله کجای این خیابان‌های پرخاطره جای گرفته است؟
برای دیدن این عمارت باید خودتان را به پیچ شمیران برسانید و از مسیر پل‌چوبی به سمت جنوب بروید تا به عمارت فخرالدوله برسید.
آدرس عمارت فخرالدوله: تهران، خیابان بهارستان، خیابان قائن و عمارت فخرالدوله
ساعت بازدید: فضای داخلی عمارت به دلیل اینکه در اختیار خانه مداحان قرار دارد، فقط با مجوز و هماهنگی قبلی قابل بازدید است اما از ساعت ۹ صبح تا ۴ عصر می‌توانید از محوطه آن دیدن کنید.
البته به شما پیشنهاد می‌کنم حتما برای بازدید از فضای داخلی مجوز دریافت کنید، چون باید معماری بی‌نظیر داخلی را هم ببینید تا متوجه نبوغ معماران در دورانی شوید که هیچ امکاناتی برای طراحی به شکل امروزی وجود نداشت!
برای آشنایی با دیگر جاذبه‌های پایتخت ایران، مقاله جاهای دیدنی تهران را مطالعه کنید.
- ۵۰ هزار تومان تخفیف
- مخصوص کاربران بلاگ
- کد : OTGBLG50
همین الان رزرو کن!
تاریخچه عمارت فخرالدوله
حاج علی خان امین الدوله از ثروتمندان دوران قاجار بود که در مدتی مقالم صدراعظمی مظفرالدین شاه را به عهده داشت. وی در منطقه دروازه شمیران اولین فضای سبز و تفریحی با طراحی تلفیقی اروپایی و ایرانی را احداث کرد. این فضا که شامل دریاچه‌ای با وسعت دوهزار مترمربع با قایق‌های تفریحی، آلاچیق، درخت‌کاری و گل‌کاری، گلخانه، عمارت کلاه‌فرنگی و … می‌شد که برای اولین بار در ایران با نام پارک شناخته شد! البته متاسفانه امروز اثری از این پارک در تهران نیست و فقط بخش‌هایی از سردر و منزل مسکونی امین الدوله باقی مانده است!
اما به سراغ بانو اشرف الملوک فخرالدوله برویم!
حاج علی خان امین الدوله برای حفظ مقام و منسب خود در دربار قاجار، پسرش را مجبور کرد تا همسر تازه عروس خود را که اتفاقا دختر دوست صمیمی‌اش محسن خان مشیرالدوله بود، طلاق دهد و با اشرف الملوک دختر مظفرالدین شاه ازدواج کند!
اشرف الملوک برعکس خیلی از زنان و دختران دربار که بیشتر درگیر مسائل خاله زنکی بودند، دختری بسیار باهوش و با سیاست بود؛ بنابراین علی خان امین الدوله از این هوش استفاده کرد و زیر و بم‌های دنیای سیاست و تجارت را به عروس خود یاد داد تا در مواقع سختی بتواند از همسر و فرزندانش محافظت کند.
اشرف الملوک فخرالدوله که بیشتر از همسرش محسن خان امین الملک در دنیای سیاست نقش داشت. به طوری که رضاشاه همیشه از بانو فخرالدوله به نیکی یاد می‌کرد و به دلیل وساطت او از جنگ و دشمنی با شاهزاده‌های قاجار صرف نظر کرد. درواقع اشرف الملوک واسطه‌ای برای آشتی ایل قاجار با خاندان پهلوی بود.
همه جا از بانو فخرالدوله به عنوان اولین موسس تاکسیرانی تهران یاد می‌کنند اما او خدمات ارزنده‌ای مانند سرپرستی کودکان بی‌بضاعت، پرداخت هزینه تحصیل و ازدواج دانشجویان، ساخت بیمارستان، مدرسه و حتی آسایشگاه کهریزک را انجام داده است.
عمارت فخرالدوله یکی از معدود خانه‌هایی در دوران قاجار بود که با نام یک بانو شناخته می‌شد و این به دلیل نفوذ و قدرت اشرف الملوک در دربار قاجار و همچنین زندگی شخصی‌اش در خاندان امین الدوله بود. این عمارت مانند بیشتر خانه‌های تاریخی تا مدت‌ها به فراموشی سپرده شده بود تا اینکه در سال ۱۳۸۳ به ثبت ملی رسید و بعد از انجام بازسازی و مرمت با عنوان خانه مداحان تغییر کاربری داد.
معماری عمارت فخرالدوله
در دوران قاجار بیشتر بناها به سبک ایرانی ساخته می‌شدند و اغلب دارای فضاهای بیرونی و اندرونی بودند که بیشتر برای حفظ حریم خانه و اهالی آن بود. اما عمارت فخرالدوله کمی متفاوت از عمارت‌های دیگر است، با اینکه بیشتر معماری آن را مشابه عمارت قوام السلطنه و احمدشاه در کاخ نیاوران می‌دادند، ولی بخش‌هایی از بنا با توجه به معماری نئوکلاسیک ساخته شده است.
البته شاید دلیل آن طراحی نیکولای مارکوف معمار روس تبار این عمارت باشد که تلفیقی از ساختار کوشک، معماری اروپایی و ایرانی را اجرا کرده است.
عمارت فخرالدوله با مساحتی حدود ۱۳۵۰ مترمربع ساخته شده که دو طبقه و یک نیم طبقه به شکل کوشک دارد و در باغی با گل‌کاری و درخت‌کاری قرار گرفته است. شاید برایتان جالب باشد که این ساختمان باشکوه با ۳۰ هزار آجر نخودی رنگ، آجرکاری شده و برای تمام بخش‌های عمارت ذوق و هنر زیادی به کار رفته است. در زیرزمین این عمارت حوض‌خانه و اتاق‌های تودرتو قرار دارد، که در فصل تابستان و برای نگهداری آذوقه در فصل زمستان بیشتر مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
در معماری ایرانی به دلیل نبود وسایل سرمایشی و حتی گرمایشی، خانه‌ها به شکلی ساخته می‌شد که هر قسمت متناسب با فصل‌های سال طراحی شود. پنجره‌های بلند چوبی نورگیر، حوض و جوی آب، طاق‌های تزئین شده، گچ‌بری، استخر، باغ بزرگ و فضای سبزی دلنشین که هر کدام با دقت و جزئیات زیادی ساخته شده است.
برای اجاره روزانه خانه در تهران می‌توانید از سایت اتاقک کمک بگیرید.
جاهای دیدنی نزدیک به عمارت فخرالدوله
از آن‌جایی که احتمالا زمانی را برای بازدید ازعمارت فخرالدوله در نظر گرفتید، بهتر است با چند جاذبه نزدیک آن آشنا شوید تا چند ساعتی را به تهران‌گردی بگذرانید. به هرحال با هر وسیله نقلیه‌ای که به این قسمت شهر می‌روید، پیشنهاد می‌کنم فقط به دیدن این عمارت باشکوه قاجاری اکتفا نکنید. در ادامه چند نمونه را به شما معرفی می‌کنم.
باغ نگارستان
یکی دیگر از آثار هنر معماری که از دوران قاجار به جا مانده، باغ نگارستان تهران است و خودش به تنهایی یک تور باغ‌گردی محسوب می‌شود. این باغ باشکوه و زیبا یکی از بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین باغ‌های دوران قاجار است که به دستور فتحعلی‌شاه ساخته شد و بیشتر برای ییلاق تابستانی شاه و اهالی دربار قاجاری مورد استفاده قرار می‌گرفت.
اما معماری و تاریخچه باغ نگارستان مفصل است و به همین دلیل برای آن یک مقاله جدا در نظر گرفتیم و توصیه می‌کنم برای آشنایی بیشتر این مطلب از سایت اتاقک را مطالعه کنید و در این قسمت فقط بخش‌های مختلف باغ نگارستان را برای بازدید معرفی می‌کنم.
موزه قلم‌زنی نقره اصفهان، موزه محسن مقدم، تالار محمود روح امینی، کافه و رستوران، موزه فرش‌های اهدایی غلامعلی ملول، موزه کمال‌الملک، کتابخانه، اتاق کاشی، تالار منیر فرمانفرمائیان، تالار ملک الشعرای بهار و … در این باغ جای گرفته است. ضمن اینکه باغ نگارستان یکی از جاذبه‌های خاص تهران برای عکاسی پرتره است و معمولا روزانه افراد زیادی دوربین به دست راهی باغ نگارستان می‌شوند تا عکس‌های هنری ثبت کنند.
عمارت مسعودیه
در دوران قاجار رخدادهای سیاسی اجتماعی زیادی به وقوع پیوسته و خیلی از آن‌ها خسارت‌های جبران ناپذیری به کشور ایران و مردم رسانده است. اما از حق نگذریم، معماری و آثار هنری زیادی از دوران قاجار به جا مانده که هر کدام به تنهایی ما را شگفت‌زده و محسور زیبایی می‌کنند.
یکی دیگر از این آثار باشکوه، عمارت مسعودیه است که به دستور مسعود میرزا ملقب به ظل السلطان فرزند ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد تا مکانی برای زندگی وی باشد. این عمارت به دلیلی موقعیت جغرافیایی و نزدیکی به مجلس شاهد رخدادهای سیاسی گوناگونی بوده است که متاسفانه بخش‌هایی از آن دچار آسیب شده است!
اما این عمارت باشکوه با معماری منحصربه‌فرد و جزئیاتی که هر بیننده‌ای را مبهوت می‌کند، داستان‌هایی زیادی دارد که در مقاله اختصاصی عمارت مسعودیه به طور کامل شرح داده شده است.
مسیر دسترسی به عمارت فخرالدوله
به بخش جذاب مقاله رسیدیم و آن مسیر دسترسی به عمارت فخرالدوله است! توصیه می‌کنم برای دسترسی راحت و فرار از ترافیک کلافه کننده تهران با مترو به این عمارت بروید، تا علاوه‌بر صرفه‌جویی در زمان با آرامش خیال ازعمارت فخرالدوله بازدید کنید. چون در این صورت می‌توانید از پارک امین الدوله، مسجد امین الدوله و سایر بخش‌های تاریخی این منطقه دیدن داشته باشید.
مسیر دسترسی با مترو: از هرجای تهران که هستید باید با خط دو یا چهار مترو به سمت ایستگاه دروازه شمیران بروید و با کمتر از پنج دقیقه پیاده‌روی به سمت کوچه مسجد فخرالدوله به این عمارت می‌رسید.
مسیر دسترسی با تاکسی: شما باید با تاکسی‌های خیابان انقلاب و چهارراه ولیعصر که به سمت شرق تهران و پیچ شمیران می‌روند، راهی این قسمت شهر شوید و با حدود ۱۵ دقیقه پیاده‌روی در خیابان پل چوبی به عمارت فخرالدوله برسید.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردم اطلاعات کاملی درمورد عمارت زیبای فخرالدوله را در اختیار شما بگذارم و توصیه می‌کنم علاوه‌بر بازدید از این عمارت باشکوه قاجاری از جاذبه‌های اطراف آن مانند پارک امین الدوله، مسجد فخرالدوله و کوچه‌گردی در بافت تاریخی شهر غافل نشوید. اگر شما ساکن تهران نیستید و برای مسافرت به تهران آمدید، به راحتی می‌توانید از طریق سایت و اپلیکیشن اتاقک، واحدهای با کیفیت و امکانات کامل رفاهی را رزرو کنید تا اقامت خوبی در تهران داشته باشید.
سوالات متداول
عمارت فخرالدوله کجاست؟
عمارت فخرالدوله در تهران، خیابان بهارستان و در خیابان قائن واقع شده است.
مسیر دسترسی به خانه اتحادیه با مترو به چه صورت است؟
از هرجای تهران که هستید باید با خط دو یا چهار مترو به سمت ایستگاه دروازه شمیران بروید و با کمتر از پنج دقیقه پیاده‌روی به سمت کوچه مسجد فخرالدوله به این عمارت می‌رسید.
ساعت بازدید از عمارت فخرالدوله به چه صورت است؟
فضای داخلی عمارت به دلیل اینکه در اختیار خانه مداحان قرار دارد، فقط با مجوز و هماهنگی قبلی قابل بازدید است اما از ساعت ۹ صبح تا ۴ عصر می‌توانید از محوطه آن دیدن کنید.
