ورامین شهری در استان تهران است که قدمت آن به هشت‌هزار سال پیش می‌رسد. بازدید از این شهر که در منطقه‌ای جلگه‌ای قرار گرفته، به دلیل وجود بناهای تاریخی مختلف، باعث آشنایی بیشتر ما با تاریخ و فرهنگ خواهد شد. مجموع این شرایط باعث شده ایران‌گردان در ورامین توجه ویژه‌ای داشته باشند. ناگفته نماند یکی از لذت‌های سفر، خرید سوغاتی و صنایع دستی برای یادگاری است. اگر شما نیز قصد سفر به ورامین را دارید، در این مطلب از اتاقک به معرفی سوغات این شهر می‌پردازیم. در نتیجه می‌توانید با اطلاعات بیشتری برای خودتان و عزیزانتان به خرید سوغات ورامین بپردازید. با ما همراه باشید.
آشنایی مختصر با ورامین
بهتر است قبل از این که سراغ معرفی صنایع دستی ورامین برویم، با این شهر آشنایی بیشتری پیدا کنیم. این منطقه که در گذشته وارنا نام داشته، در جنوب شرقی استان تهران و در همسایگی پیشوا، پاکدشت، قرچک و شهر ری قرار دارد. ورامین طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، ۲۲٬۵۶۳۸ نفر جمعیت داشته که در بین آن افرادی از قوم‌های فارس، لر، ترک کرد و عرب وجود دارند. یکی از ویژگی‌های این شهر تاریخ پربار آن و تربیت متخصصان در هنرها و دانش‌های مختلف است. از جمله این هنرها می‌توان به کاشی‌کاری، گچ‌بری، خوشنویسی و معماری اشاره کرد.
همچنین وجود جاذبه‌های طبیعی و تاریخی مختلف در ورامین، افراد زیادی را به خود جذبه کرده است. از جمله این جاذبه‌ها می‌توان به تالاب بندعلیخان، مسجد جامع ورامین و برج علاء‌الدوله اشاره کرد. طبیعتاً همچنین شهری از صنایع دستی و هنر هم برخوردار است که می‌توان قالی ورامین، کاشی‌‌های هفت‌رنگ و حتی آشپزی خاص این ناحیه را مثال زد. در ادامه به طور کامل به معرفی صنایع دستی ورامین می‌پردازیم.
صنایع دستی ورامین
برای خرید سوغاتی ورامین و ثبت خاطره‌ی زیبایی از سفر، مانند بسیاری از شهرهای ایران، اولین گزینه صنایع دستی است. مشهورترین این صنایع دستی ظروف شیشه‌ای، ظروف سفالی و قالی معروف ورامین هستند که در کشور هم شهرت دارند.
ظروف سفالی
در نزدیکی ورامین روستایی به نام احمدآباد قرار دارد که از سال ۱۳۲۵ یکی از قطب‌های تولید سفال و چینی است. هنوز هم در این منطقه کارگاه‌هایی وجود دارند که به تولید انواع کوزه، کاسه، پیاله، لیوان و… مشغولند. لذت خوردن غذا یا نوشیدن یک نوشیدنی گوارا در این ظرف‌ها غیر قابل توصیف است. در نتیجه هنگامی که به شهر ورامین سفر کردید، خرید آن‌ها را فراموش نکنید.
کاشی هفت رنگ
همه وقتی وارد مسجدی قدیمی شده‌ایم (برای مثال به سردر مسجد جامع ورامین توجه کنید)، کاشی‌هایی متشکل از رنگ‌های مشکی، سفید، فیروزه‌ای، قرمز، لاجوردی، حنایی و زرد دیده‌ایم. نام این کاشی‌ها که به شکل خشت‌های چهارگوش هستند، کاشی هفت رنگ است. جالب است بدانید یکی از صنایع دستی ورامین نیز این کاشی‌ها هستند که ممکن است حتی پایشان به شهرهای خودمان هم باز شده باشد.
فرش ورامین
شاید بتوان گفت معروف‌ترین سوغات ورامین، فرش معروف این شهر است. یکی از ویژگی‌های این فرش، تکرار طرح‌های هندسی روی زمینه معمولاً آبی رنگ آن است. اگر چه قالی‌‌بافان از نقش‌های پاشتری، شاه عباسی، طرح حوضی و… استفاده می‌کنند؛ اما بیشتر از همه طرح میناخانی رواج دارد. همین مسأله باعث شده تصویر فرش ورامین، با نام طرح میناخانی گره بخورد. در این طرح یک گل چندپَر مرکز است و چهار گل سفید دور آن را گرفته‌اند.
اگر بخواهیم دنبال ریشه طرح‌های روی فرش‌ها بگردیم، باید به موقعیت خاص جغرافیایی ورامین توجه کنیم. این شهر در مسیر گروه‌های مختلف کوچ‌نشین و مهاجر قرار داشته که گاهی ساکن ورامین می‌شدند. با این‌که گروه‌های مهاجر، یک‌جا نشین شده بودند و حرفه اصلی آن‌ها کشاورزی بود اما فرهنگ خاص عشایری هنوز در ذهن‌ها آن‌ها وجود داشت. در نتیجه تخیل آن‌ها پیوند خاصی با فرهنگ و زندگی کوچ‌نشینی برقرار می‌کرد و حاصل آن، این‌گونه نقش‌هایی می‌شد.
شیشه‌گری دستی (فوتی)
یکی دیگر از صنایع دستی ورامین شیشه‌گری دستی است که هنر بسیار سختی محسوب می‌شود. برخلاف بسیاری از کارهای هنری که می‌توان در بین تولید محصول، کار را رها کرد در شیشه‌گری سنتی نمی‌توان از ظرف در حال ساخته‌شدن چشم برداشت. بعد از این‌که شیشه از کوره بیرون آمد، هنرمند فرصت کمی برای شکل دادن به آن دارد. اگر در این فرصت طراحی شیشه به اتمام نرسد و مایع شیشه سرد شود، همه زحمات به هدر می‌روند. از جمله محصولات شیشه‌ای دستی می‌توان به تنگ‌های مختلف، پارچ، گلدان و حتی لیوان اشاره کرد.
دیگر محصولات هنری ورامین
لیست سوغات ورامین به موارد بالا محدود نمی‌شود و می‌توانید با قدم زدن در این شهر انواع سبدهای دست‌باف، ساخته‌های سنگی، معرق و منبت روی چوب را هم مشاهده کنید. با خرید هر کدام از این محصولات یادگاری به خانه می‌برید که خاطره‌ی خوش سفر را زنده می‌کند.
سوغات ورامین
وقتی می‌خواهید برای سوغاتی چیزی بخرید، انتخاب شما به صنایع دستی محدود نمی‌شود. بسیاری خوراکی خوشمزه وجود دارد که می‌توان با خود به همراه برد. درباره ورامین باید گفت این شهر دارای خوراکی‌های بسیار خوشمزه‌ای از جمله شیرینی‌های نان پنجره‌ای و نان کسمه است. در ادامه به تعداد بیشتری از این سوغات اشاره می‌کنیم.
محصولات کشاورزی ورامین
با موقعیت خاصی که ورامین دارد، این شهر به یکی از قطب‌های کشاورزی کشور تبدیل شده است. وجود انواع مزارع و باغ‌ها در اطراف منطقه ورامین باعث شده امروزه انواع محصولات از جمله گوجه فرنگی، بادمجان، انگور، گندم، جو، انار و همه‌تر از طالبی کاشت شود. می‌توانید این میوه‌های ارگانیک را تازه بخرید و از خوردن آن لذت ببرید.
طالبی
اگر که به بازار تره‌‌بار ورامین سری بزنید یا این‌که در سطح شهر با وانت‌های عرضه میوه برخورد کنید، به احتمال زیاد طالبی هم می‌فروشند. خوردن این میوه خوشمزه که بوی بسیار خوبی هم دارد، می‌تواند در یک ظهر تابستانی حسابی حال شما را سرجا بیاورد.
عسل
این ماده غذایی طرفداران زیادی دارد و علاوه‌بر خوشمزه بودن، خواصی دارویی نیز دارد. جالب است بدانید مردم ورامین سالانه بیش از ۶۰ تن عسل تولید می‌کنند و اگر در شهر قدم بزنید، با مغازه‌های فروش محصولات طبیعی مواجه می‌شوید که عسل همین منطقه را عرضه می‌کنند.
نان پنجره‌ای
یکی از اصیل‌ترین شیرینی‌هایی که در این شهر تولید می‌شود و البته بسیار پرطرفدار شده، نان پنجره‌ای است. نان پنجره‌ای در مراسمات و دورهمی‌های ورامینی‌ها نقش مهمی دارد و مهمانان با این شیرینی خوشمزه پذیرایی می‌شوند. اگر در مورد ترکیبات نان پنجره‌ای سؤال دارید، باید گفت تخم مرغ، گلاب، نشاسته، آرد، روغن، هل و پودر قند مواد اصلی خمیر آن است. هر کسی با دیدن شکل جذاب و اندازه بزرگ نان پنجره‌ای جذاب آن می‌شود و همین، راز جذابیت این شیرینی است.
نان کسمه
در سفره صبحانه مردم ورامین و در کنار چای، نان خوشمزه و البته خوش شکلی قرار دارد که بی‌شباهت به شیرینی هم نیست. پخت نان کسمه که علاوه‌بر ورامین در شهرهای قزوین، قم و اراک هم طرفدار دارد، مختص ایام خاصی نمی‌شود و اگر گذرتان به این شهر افتاد می‌توانید به راحتی تهیه‌اش نمایید. این نان از آرد گندم تهیه می‌شود و در آن روغن یا کره، شیر یا گاهی موارد ماست و شکر هم به کار می‌رود. اگر چه کسمه بسیار ترد و نازک است، اما برخی نیز روی آن کنجد می‌ریزند که علاوه‌بر خوشمزه‌تر کردن نان، هضمش را راحت‌تر می‌کند.
آش گوجه
در ورامین غذاهای سنتی و اصیل مختلفی طبخ می‌شود و توانسته‌اند گردشگران را به خود جذب کنند. اگر بخواهیم بین این غذاها نقطه اشتراکی پیدا کنیم، می‌توان گفت گوجه‌فرنگی در همه آن‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد. شاید دلیل آن هم اهمیت ورامین در تولید گوجه‌فرنگی است و این مسأله خود را در دستور طبخ غذاها نشان داده.
آش گوجه هم که همان‌طور از نامش پیدا است، بر پایه گوجه‌فرنگی تهیه می‌شود. اگر چه این غذا در سایر نقاط ایران هم طبخ می‌شود، اما آش ورامینی هم بو و هم مزه مخصوصی دارد. حتی این غذا در گذشته به عنوان غذای میهمانی‌ها استفاده می‌‌شده و اکنون نیز محبوب است. این غذااز بلغور گندم و جو، حبوبات مختلف، سبزی و پوره گوجه‌فرنگی تهیه می‌شود و با ذائقه بسیاری از ایرانی‌ها مطابق است. پس هرگز آن را از دست ندهید.
حرف پایانی
با توجه به آن‌چه از صنایع دستی و سوغات ورامین متوجه شدیم، فهمیدیم صنایع دستی و کشاورزی در ورامین اهمیت زیادی دارد. این شهر پایگاه هنرهای مختلفی از جمله سفالگری، کاشی‌سازی، شیشه‌گری، منبت و معرق و مهم‌تر از همه فرش‌بافی است. همچنین غذاها و شیرینی‌های بسیار خوشمزه‌ای در این شهر پخته می‌شود که می‌توانید از خوردن آن‌ها لذت ببرید و نیز همراه خودتان به خانه بیاورید. اگر شما نیز با موارد بیشتری آشنایی دارید یا این که تجربه‌ای از خرید سوغاتی داشتید، با ما به اشتراک بگذارید.
