بدون شک یکی از لذتهای زندگی غذا خوردن است، لذتی که در بیشتر مواقع میتوان به با هزینه و دردسر کم به آن دست پیدا کرد. ما ایرانیها هم در کشوری زندگی میکنیم که تنوع قومی و فرهنگی آن باعث شده که بتوانیم از این لذت زندگی بیشترین استفاده را ببریم. مثلاً همین قورمهسبزی را هر کس در خانواده که هیچ، در هر گوشه ایران به شکل خاص خودش درست میکند. بهجز این هر شهری هم فهرستی از غذاهای محلی خودش را دارد که اگر آنها را بشناسیم میتوانیم برنامه غذایی یک سال را بچینیم و هر روز یک غذای متفاوت بخوریم.
به هر گوشه از ایران که سفر کنید اقوامی را میبینید که با توجه به طبیعت و فرهنگشان غذاهای سنتی لذیذی دارند. بین هزاران غذای محلی و سنتی چندین غذا به دلیل طعم خیلی خوبی که دارند از غذاهای دیگر معروفترند و تعداد طرفدارانشان هم بیشتر است. حتی آوازه بعضی از این غذاهای ایرانی در کشورهای خارجی هم پیچیده است.
دیزی، کباب کوبیده، آش دوغ و میرزاقاسمی ازجمله غذاهایی هستند که در سفره بیشتر ایرانیها دیده میشود و توریستهای زیادی هم در سفر به ایران این غذاهای سنتی و اصیل را امتحان میکنند. بنابراین همانقدر که اجاره سوئیت برای سفر مهم است، برای برخی از افراد خوردن غذاهای محلی هم بسیار مهم است. حالا وقت این است که رژیم غذایی را کنار بگذارید؛ چون وقت شکمگردی رسیده و قرار است در مورد غذاهای محلی شهرهای مختلف ایران بخوانید.
غذاهای محلی خوزستان
از دستپخت خوزستانیها هر چه بگوییم کم گفتهایم. در خطه جنوبی کشورمان شغل اکثر مردم ماهیگیری است و به همین خاطر غذاهای زیادی بر پایه ماهیهای مختلف پخته میشود. گوشت ماهی با ادویههای خوش عطر جنوبی و البته مقداری جادو که از دستان هنرمند آشپزهای خوزستانی میچکد، ترکیب میشود تا غذاهای محلی خوشمزه جنوبی را خلق کند. اگر به استان خوزستان سفر کردید، از غذاهای آنها نوش جان کنید و لذت ببرید.
قلیه ماهی
قلیه ماهی یکی از غذاهای معروف استان بوشهر هستش که همه آن را به عنوان یکی از لذیذترین خورشت های جنوب کشورمان میشناسند. این خورشت را با ماهیهای جنوبی، سبزی معطر و تمبر هندی میپزند. در اصل قلیه ماهی باید ترکیبی از دو طعم ترشی و تندی را همزمان داشته باشد. اما هر خانوادهای بر اساس ذائقه خودش، این غذا را با ترشی و تندی دلخواهش میپزد.
سمبوسه
سمبوسه را اصطلاحاً یک غذای وارداتی صدا میکنند. حالا چرا؟ چون این غذا در اصل یک غذای هندی است؛ اما چون اولین بار در شهرهای جنوبی ایران درست شده است، آن را بهعنوان یک غذای جنوبی میشناسیم. معروفترین سمبوسه هم همان نوعی است که با نان لواش درست میشود و معمولاً با سس گوجه خورده میشود.
برای تهیه سمبوسه ترکیبی از گوشت چرخکرده، سبزیجات مختلف، رب و ادویههای خوش عطر را داخل نان لواش به حالت مربعی میپیچند و بعد در روغن داغ سرخ میکنند تا سمبوسه آماده شود.
راستی در زمان اجاره اقامتگاه در اهواز و سکونت در یکی از ویلاهای اهواز حتماً این غذای لذیذ را تجربه کنید، وگرنه پشیمان میشوید.
فلافل
درست است که فلافل به عنوان یک غذای محلی خوزستانی معرفی میشود اما محبوبیت و قیمت مناسب آن باعث شده که در تمام شهرهای ایران مغازههای فلافل فروشی زیادی وجود داشته باشد.
مواد لازم برای تهیه فلافل نخود پخته، ادویه و تخممرغ همراه با مقداری فوت کوزهگری است. اگر به اهواز سفر کردید و خواستید فلافل اهوازی بخورید، شبها به خیابان لشکرآباد سر بزنید تا طعم اصیل فلافل را بچشید. همچنین شما میتوانید پس از اجاره سوئیت در آبادان و سکونت در این شهر، این غذای لذیذ را تجربه کنید.
آش ارده
آَش ارده یکی از غذاهای سنتی و محلی جنوب کشور است که اصالت آن به شهر دزفول در استان خوزستان میرسد. این غذای خوشمزه برخلاف اسمش اصلاً آش نیست و درواقع نوعی برنج مخلوط است و به همین خاطر به آن ارده پلو هم میگویند.
همانطور که از نامش پیداست، پایه اصلی این غذای خوشمزه ارده است. سایر مواد لازم برای درست کردن یک آش ارده خوشمزه، ماش، برنج، نمک، فلفل و روغن است.
تهیه این غذای لذیذ و متفاوت کار سختی نیست. اول برنج و ماش را مثل عدسپلو درست کنید و بعد از اینکه برنج حاضر شد و در زمانی که هنوز داغ است، آن را در دیس بریزید و ارده را به آن اضافه کنید. این غذا با شیره انگور حسابی میچسبد و اگر از برنج عنبربو یا برنج معطر استفاده کنید عطروطعم آن چندین برابر میشود.
مهلبیه
اسم مهلبیه آشکارا فریاد میزند که پای یک غذای عربی در میان است. دسری خوشطعم که از ترکیب آرد و نشاسته ذرت، شیر، وانیل، شکر و گلاب به دست میآید و شباهت زیادی به فرنی دارد، از طرفی شکل ظاهری آن شبیه بستنی میشود و میتواند یک میان وعده مناسب برای کودکان باشد. اگر هم میخواهید وعده غذایی جنوبی خود را کامل کنید، میتوانید مهلبیه را به عنوان دسر انتخاب کنید.
پیشنهاد اتاقک برای یک منوی خوزستانی
- پیشغذا: سمبوسه یا فلافل (البته به مقدار کم که سیر نشوید)
- غذای اصلی: قلیه ماهی
- دسر: مهلبیه
غذاهای محلی گیلان
گیلان یکی از خوش آب و هواترین استانهای ایران است که به خاطر آبوهوا و مردم خونگرمش هر کسی را به سمت خودش میکشاند. از جاذبههای طبیعی و تاریخی این شهر که بگذریم، دستپخت اهالی گیلان و غذاهای خوشمزهای که میپزند را میتوانیم به عنوان یک جاذبه گردشگری در کشورمان معرفی کنیم.
سبزیهای محلی که در غذاهای گیلانی استفاده میشوند آنقدر خوش عطروطعم هستند که همه شیفته آنها میشوند و حتی آنها را بهعنوان سوغاتی به شهرشان میبرند. گیلانیها غذاهای متنوعی برای پذیرایی از مهمانانشان میپزند که ما تعدادی از آنها را به شما معرفی خواهیم کرد:
باقالاقاتق
شرط میبندم از هر کسی در مورد غذاهای رشتی سؤال کنید، باقلاقاتق را به شما معرفی میکند، حتی اگر خودش این غذا را امتحان نکرده باشد. از اسم باقلاقاتق میتوان حدس زد که عضو اصلی آن نوعی باقالی است. بازیگر بعدی سیر است که یکی از اعضای همیشگی غذاهای گیلانی است و در باقلاقاتق هم خودنمایی میکند. تخممرغ و شوید هم مکملهای این ترکیبات خوشمزه هستند. این غذای محلی ایران را میتوانید هم به عنوان پیشغذا و هم با برنج به عنوان غذای اصلی نوش جان کنید. همچنین میتوانید پس از اجاره ویلا در رشت، به رستوران های این شهر بروید و از این غذای خوشمزه لذت ببرید.
میرزاقاسمی
یکی دیگر از غذاهای پرطرفدار خطه شمال میرزاقاسمی است. غذایی که از ترکیب جادویی بادمجان کبابی، گوجه، تخممرغ و سیر به وجود میآید و میتوان آن را همراه با نان تازه یا برنج کته نوش جان کرد.
اگر تابهحال این غذا را امتحان نکردهاید اما طرفدار بادمجان هستید، حتماً به میرزاقاسمی علاقهمند میشوید و به یکی از غذاهای محبوبتان تبدیل میشود. این غذا بهقدری خوشمزه است که حتی کسانی که میانه خیلی خوبی با بادمجان ندارند هم هر از گاهی بهخصوص در سفر به شمال آن را نوش جان میکنند.
سیر قلیه
خب تا به حال حتماً متوجه شدهاید که گیلانیها چقدر به حضور سیر در غذاهایشان پایبند هستند. آنقدر زیاد که حتی با برگهای سیر هم خورشت میپزند! شاید غذاهایی مثل میرزاقاسمی و باقلاقاتق را چشیده باشید یا اسمشان را بهوفور در منو رستورانها دیده باشید؛ اما احتمالاً کمتر نام سیر قلیه را دیده یا شنیدهاید.
مواد اصلی تشکیلدهنده سیر قلیه برگ سیر، لپه و گوشت مرغ است. آب نارنج، نمک، فلفل و زردچوبه هم طعمدهندههای اصلی این غذا هستند. سیر قلیه مثل خیلی از دیگر غذاهای گیلانی با برنج خورده میشود و نیازی هم نیست که نگران بوی سیر باشید، چون بعد از خوردن این غذا دهانتان بوی سیر نمیگیرد.
ترشه تره
خورشت ترشه تره یکی دیگر از غذاهای محلی و خوشمزه گیلان است که از ترکیب سبزیهای معطر مختلف درست میشود. ترشه تره بهنوعی یک غذای گیاهی محسوب میشود، چون برای پخت آن از گوشت یا مرغ استفاده نمیشود و بهجای آنها تخممرغ حضور پررنگی دارد.
فوتهای کوزهگری برای خوشمزه شدن این غذای گیلانی ادویههایی مثل دارچین، سیر، آبنارنج یا آبغوره هستند و توصیه میکنیم در زمان اقامت در شمال از تجربه نوش جان کردن این غذای لذیذ غافل نشوید.
خورشت آلو مسما
آلو مسما از آن غذاهای اصیل ایرانی است که با طعم ترش و شیرینش دل خیلی از مسافران شهر گیلان را به دست آورده است. همانطور که از اسمش پیداست، این غذای خوشمزه بر پایه آلو تهیه میشود. این خورشت در دستور سنتی و اصیل با گوشت مرغ پخته میشود، اما امروزه آن را با گوشت گوسفند یا گوساله هم ترکیب میکنند. خورشت آلو مسمای گیلانی ترکیبی خوشطعم از آلو، قیسی، مرغ، شکر و زعفران است. این غذا از معدود غذاهای گیلانی است که در آن از سیر استفاده نمیشود، پس اگر به سیر حساسیت دارید یا طعم آن را دوست ندارید خورشت آلو مسمای گیلانی برای شما مناسب است.
خیلیها این غذا را با طعم شیرین دوست دارند، اما گیلانیها آن را ترش و ملس میپزند. این خورشت به عنوان غذای اصلی در مهمانیها و مجالس مهم سرو میشود.
اناربیج
اناربیج یکی از خورشتهای خوشمزه گیلانی است که شباهت زیادی به فسنجان دارد. قدیمیترها این خورشت را با نام خورشت فسنجان سبزی هم میشناسند. برای طبخ این خورشت هم میتوان از گوشت چرخکرده و هم مرغ استفاده کرد.
مواد تشکیلدهنده اناربیج گردو، آب انار ترش، رب انار، گلپر، سبزیهای معطر و پیاز هستند. برخلاف خورشت فسنجان که بعضیها آن را شیرین، برخی ترش و بعضی هم ملس درست میکنند، اناربیج با داشتن رب یا آب انار حسابی ترش است.
مرغ ترش
مرغ ترش یک خورشت خوشمزه و یکی از اصیلترین غذاهای استان گیلان است. از طعم خوب این غذا هرچقدر بگوییم فایده ندارد چون چشیدن کِی بُوَد مانند شنیدن؟
در این غذا مرغ، لپه، سبزیهای محلی و معطر و ادویهها دستبهدست همدیگر دادهاند تا بتوانید یک خورشت خوشمزه را کنار کتهپلای شمالی نوش جان کنید. به هر شهری از گیلان هم سفر کنید، حتماً میتوانید مرغ ترش را در منوی رستوران پیدا کنید، پس امتحان کردن آن را فراموش نکنید.
فرنی فشکل
در ابتدای این مقاله گفتیم که یک غذای واحد، در هر شهر ایران به شکل متفاوتی درست میشود و دسرهایی مثل فرنی هم از این قضیه مستثنا نیستند.
فرنی فشکل یک دسر سنتی گیلانی است که برای تهیه آن از شیره برنج سابیده شده استفاده میشود و فشکل درواقع به معنی برنج سابیده شده است. سایر بازیگران این دسر خوشطعم شیره انگور یا خرما، هل، شکر و گلاب هستند. فوت کوزهگری این فرنی این است که هرچقدر بیشتر در یخچال بماند لذیذتر میشود.
پیشنهاد اتاقک برای یک منوی گیلانی
- پیشغذا: میرزاقاسمی یا باقلاقاتق بدون برنج
- غذای اصلی: خورش آلو مسما یا خورشت انار بیج
- دسر: فرنی فشکل
غذاهای محلی آذربایجان شرقی
تبریز سالها پایتخت ایران بوده است و به خاطر قدمت تاریخی و جاذبههای باستانی فراوانی که دارد، یکی از مقاصد گردشگری مهم ایران به شمار میرود. دستپخت خوب ترکزبانها زبانزد خاص و عام است و بهجز غذاهای محلی، سایر غذاهای سنتی ایرانی را هم با عطروطعم متفاوتی درست میکنند. در ادامه با چند مورد از معروفترین غذاهای محلی آذربایجان شرقی آشنا میشوید:
کوفته تبریزی
کوفته یک غذای بینالمللی است، اما بدون شک یکی از خوشمزهترین کوفتههای دنیا، کوفته تبریز است. تبریزیها کوفته را در اندازههای متوسط یا خیلی بزرگ میپزند و یکی از غذاهای رسمی و مجلسی آذربایجان شرقی به حساب میآید. این کوفتههای پرطرفدار که بهعنوان میراث ناملموس ملی هم ثبت شدهاند از گوشت، لپه، برنج و سبزیهای خوشبو درست میشود.
فرقی نمیکند در کدام شهر ایران زندگی میکنید هر نقطهای که باشید میتوانید مواد اولیه کوفته تبریزی را تهیه کنید و برای پختن یک غذای خوب و مقوی دستبهکار شوید. اگر هم در دفعات اول کوفته بهاصطلاح وا رفت، نگران نباشید چون فوت کوزهگری برای تهیه این غذا مرموز است و قطعاً با چند بار درست کردن میتوانید آن را به بهترین شکل نوش جان کنید. اگر هم نمیخواهید ریسک کنید پس به تبریز بروید یا از دوستان تبریزی خود بخواهید این غذای خوشمزه را برای شما درست کنند!
خورشت آلو هویج
بهطور کلی میتوان گفت ترکها از طعم شیرینی لذت میبرند. خورشت آلو هویج از آن خورشتهای محبوب آذربایجان شرقی است که اسمش ترکیباتش را لو میدهد. برای پختن خورشت آلو هویج میتوان از گوشت مرغ یا گوسفند استفاده کرد. علاوه بر گوشت، هویج و آلو، از پیاز، رب و ادویههای مختلف هم برای پخت این غذا استفاده میشود. در آخر هم کمی آبلیمو برای خوش عطروطعم شدن خورشت به آن اضافه میشود.
کباب بناب
نمیدانم اصلاً معرفی کردن کباب به عنوان یک غذای خوشمزه و دوستداشتنی کار درستی هست یا نه! اصلاً مگر کسی هست که کباب را دوست نداشته باشد؟! آنهم کباب بناب تبریزی. گوشت اعلای گوسفندی را با هزار و یک فن و مهارت آشپزی که هرکسی هم ندارد، به سیخ میکشند و میپزند تا کباب بناب آماده شود. اصلیترین مرحله برای پختن این کباب آماده کردن مواد اولیه است که تأثیر زیادی در مغزپخت شدن آن دارد.
آش یخ
برای اینکه یکی دیگر از آشهای خوشمزه ایرانی را امتحان کنید آماده هستید؟ آش یخ یکی دیگر از غذاهای محلی استان آذربایجان شرقی است که میتوان گفت خاصترین آش ایرانی محسوب میشود. برای تهیه آش یخ از برنج، ماست ترش، سبزی، سیر و برگ چغندر استفاده میشود.
علت خاص بودن آش یخ در این است که برعکس آشهای دیگر که همه دوست دارند داغ داغ همراه با سیر و نعناع داغ میل کنند، آش یخ را باید سرد سرو کرد. اصلاً به همین دلیل هم از اسم آش یخ برای نامگذاری آن استفاده شده است. بعد از اینکه آش پخته شد، آن را داخل یخچال میگذارند تا کاملاً خنک شود و در زمان سرو هم از تکههای یخ در کنار آن استفاده میشود تا کاملاً سرد باشد.
پالدا
اگر تا این جای مقاله دوام آورده باشید و یخچال خانهتان را خالی نکرده باشید، حتماً متوجه شدهاید که آخرین بخش معرفی غذاهای محلی هر استان به معرفی یک دسر اختصاص دارد.
دسر پالدا یک دسر سنتی تبریزی است که مواد اصلی تشکیلدهنده آن شیر، شکر و نشاسته است. بافت این دسر شبیه مسقطی است و گلاب و هل هم چاشنیهای اصلی آن هستند. این دسر بهصورت ساده یا زعفرانی تهیه میشود و برای تزئین آن هم از خلال بادام، پسته، دارچین و … استفاده میکنند.
پیشنهاد اتاقک برای یک منوی تبریزی
- پیشغذا: آش یخ
- غذای اصلی: کباب بناب، کوفتهتبریزی یا خورشت آلو هویج
- دسر: دسر سنتی پالدا
غذاهای محلی اصفهان
اصفهان یا همان نصف جهان فقط یک شهر تاریخی با جاذبههای گردشگری بینظیر نیست. این استان و همه شهرهای آن پر از جاذبههای خوشمزه هستند که از آشپزخانه خانهها و رستورانهای آنها بوهای هوسانگیزی به مشام میرسد. اگر فهرست زیر را بخوانید حتماً با ما همنظر میشوید:
بریانی
شکمگردی در اصفهان یکی از اصلیترین جاذبههای تفریحی و گردشگری است. این موضوع را وقتی متوجه میشوید که برای خوردن بریانی ساعتها در صف رستورانهای نزدیک به سیوسهپل ایستاده باشید و انتظار بکشید.
اما وقتی نوبت به شما رسید میبینید که این انتظار ارزشش را داشت. ترکیب گوشت گوسفند، جگر سفید، نان سنگک و سبزیخوردن تازه تبدیل به غذایی کمنظیر به نام بریانی میشود. اگر رژیم گیاهخواری دارید، آن را کنار بگذارید و لذت خوردن بریانی را از دست ندهید.
قرمزه نخودچی
قرمزه نخودچی از آن دسته غذاهایی است که هم با نان و هم با برنج سرو میشود. اگر از ترکیب گوشت چرخکرده و رب خوشتان میآید، حتماً از طعم قرمزه نخودچی هم استقبال میکنید. همانطور که از اسم این غذا مشخص است آرد نخودچی یکی از اصلیترین مواد تشکیلدهنده آن است.
برای پخت این غذا گوشت چرخکرده را با آرد نخودچی ترکیب میکنند و کوفتههای کوچک از آن درست میکنند. بعد این کوفتهها را همراه با سیبزمینی در رب و مقداری آب میپزند. به همین راحتی میتوانید یکی از غذاهای محلی ایران که متعلق به شهر اصفهان است را بپزید و نوش جان کنید.
یخنی لوبیا
یخنی لوبیا یکی از غذاهای اصفهانی است که شباهت زیادی به حلیم دارد و به اسم گوشت لوبیا هم شناخته میشود. ترکیبی از گوشت، سبزیجات، لوبیا، برنج و ادویههای مختلف را باید چند ساعتی پخت تا آماده تبدیلشدن به یخنی لوبیا شود. بعد این مواد پختهشده له و مخلوط میشوند تا به ترکیبی شبیه حلیم برسند. پختن این غذا کمی صبر و حوصله نیاز دارد؛ اما اگر به اصفهان سفر کردید، کافی است سری به حلیم فروشیها یا رستورانها بزنید تا بتوانید این غذای خوشمزه را امتحان کنید.
خورش ماست
خورش ماست یک غذا نیست بلکه یک دسر است، دسری که بین اصفهانیها خیلی طرفدار دارد. برای تهیه خورش ماست باید اول گوشت را بپزند و بکوبند. سپس گوشتهای نرم شده را با ماست چکیده و زعفران و شکر ترکیب میکنند. برای تزیین آن هم معمولاً از خلال بادام و پسته استفاده میشود.
اگر طرفدار امتحان کردن غذاهای جدید هستید، توصیه میکنیم یا خودتان دستبهکار شوید یا حتما بعد از اجاره سوئیت در اصفهان، به یکی از رستورانهای این شهر بروید و خورش ماست را امتحان کنید.
پیشنهاد اتاقک برای یک منوی اصفهانی
- پیشغذا: یخنی لوبیا یا قرمزه نخودچی (البته به مقدار کم و بدون برنج!)
- غذای اصلی: بریانی
- دسر: خورش ماست
غذاهای محلی استان فارس
شیراز شهری با جاذبههای بینالمللی است که سالانه گردشگران زیادی از سرتاسر دنیا به آن سفر میکنند. تا این جای مقاله شکم گردی ایرانی از جنوب شروع کردیم و بعد به شمال رفتیم و همین بخش قبل به اصفهان رسیدیم. حالا که تا اصفهان آمدهایم فرصت خوبی است سری به استان فارس و غذاهای خوشمزه این شهر دیدنی بزنیم:
کلم پلو
از هر کسی سراغ غذاهای شیرازی را بگیرید، کلمپلو را به شما معرفی میکند. معروفترین غذای شیراز کلم پلو است که البته با کلمپلوهای سایر شهرها فرق دارد. در پخت این غذا بهغیراز کلم از سبزیجات معطر، گوشت و ادویههای مختلفی هم استفاده میشود.
همین سبزیجات و ادویههای خاص شیرازی هستند که دلیل اصلی تغییر طعم و مزه کلمپلوی شیراز میشود. یادتان باشد کلم پلو را حتماً با سالاد شیرازی نوش جان کنید تا از طعم و مزه آن بیشتر لذت ببرید.
شیرازی پلو
اگر به شیراز سفر کنید ولی شیرازی پلو را امتحان نکنید، سفرتان را نیمهکاره گذاشتهاید! یکی از خوشمزهترین و خوش عطرترین غذاهای استان شیراز، شیرازی پلو است. این غذا شباهت زیادی به تهچین دارد. مواد اولیه این غذا برنج، مرغ، زرشک، زعفران، بادمجان و ماست است. اگر دقت کنید فقط بادمجان است که باعث تفاوت شیرازی پلو و تهچین شده است. راستی در کنار شیرازی پلو سبزیخوردن تازه، ترشی یا سالاد شیرازی حسابی میچسبد.
لوبیاپلو شیرازی
حتماً اسم لوبیاپلو که میآید تصویر یک بشقاب برنج نارنجیرنگ همراه با لوبیا سبز در ذهنتان نقش میبندد؛ اما لوبیاپلوی شیرازی با آن چیزی که تصور میکنید فرق میکند. اولین تفاوت در رنگ آنها است؛ چون لوبیاپلوی شیرازی به خاطر سبزیهایی مثل شوید که در آن استفاده شده سبزرنگ است.
فرق دوم این است که لوبیاپلوی شیرازی با لوبیای چشمبلبلی درست میشود نه لوبیا سبز. مکمل این غذای معروف و متفاوت شیرازی هم گوشت چرخکرده است. توصیه میکنیم حتماً یکبار این غذا را درست کنید تا لوبیاپلو را به شکل دیگری هم امتحان کرده باشید.
آش سبزی
آش یک کلمه دوحرفی است اما به صدها شکل متفاوت میتوان آن را درست کرد. در حالت عادی همه آشها پر از سبزی هستند، اما وقتی یکی از آنها آش سبزی نامیده میشود یعنی همه جور سبزی برای پختش لازم است! شیرازیها در پخت این آش بهجز سبزیهای مختلف و فوتهای کوزهگریشان از برنج، عدس، نخود، دارچین، گوشت، لوبیا سفید، تره، ترخون و شوید هم استفاده میکنند .
دو پیازه آلو
دوپیازه یا دو پیازه آلو یکی دیگر از غذاهای سنتی شیرازی است. مواد اولیه این غذای خوشمزه در اکثر خانهها پیدا میشود و درست کردن آنهم زمان و هزینه زیادی نمیخواهد.
برای درست کردن یک دوپیازه آلوی شیرازی کافی است مقداری سیبزمینی، گوجهفرنگی و پیاز در خانه داشته باشید. مثل هر غذای ایرانی دیگر اول کمی پیازداغ درست کنید و همزمان تعدادی سیبزمینی را در یک قابلمه بریزید تا بپزند. بعد که پیازها سرخ شد، سیبزمینیهای پخته را به همراه مقداری رب گوجه یا گوجهفرنگی و ادویه به این مواد اضافه کنید. به همین راحتی بعد از چند دقیقه یکی از خوشمزهترین غذاهای محلی شیراز را درست کردهاید.
حتماً این سؤال برایتان پیش آمد که پس آلویش کجا رفت؟ در جواب باید بگوییم این غذا آلو ندارد و شیرازیهای عزیز در گویش شیرینشان به سیبزمینی آلو میگویند. به همین خاطر اسم این غذا دوپیازه آلو است.
مسقطی شیرازی
شاید تصور کنید مسقطی شیرازی را که نمیشود در منزل درست کرد یا در این مقاله چرا معرفی کردیم؟ اما باید بگوییم مسطقی شیرازی هم به عنوان دسر و هم به عنوان پیشغذا سرو میشود و تهیه آن در کنار کمی حوصله به نشاسته، شکر، آب، هل، کره، زعفران و گلاب نیاز دارد. کافی است بعد از اینکه این شیرینی خوشمزه درست شد، کمی در یخچال بماند تا آماده سرو شود.
پیشنهاد اتاقک برای یک منوی شیرازی
- پیشغذا: دوپیازه آلو یا آش سبزی
- غذای اصلی: کلم پلو یا شیرازی پلو
- دسر: مسقطی شیرازی
غذاهای محلی یزد
در زیبایی شهر یزد هیچ چونوچرایی نمیتوان آورد. شهری که بافت تاریخی آن خانههای یکدست و یکرنگ دارد و بادگیرهای آن از دور به همه گردشگران سلام میکنند. گنبد و گلدستههای مساجد یزد از دور خودشان را به همه نشان میدهند و مذهبی بودن مردم یزدی را به رخ میکشند. از جاذبههای تاریخی و فضای شهری زیبای یزد که بگذریم، باید سراغ غذاهای خوشمزهاش برویم:
کوفتههای یزدی
درست است که کوفته یکی از غذاهای معرف تبریزی است اما در شهرهای دیگری مثل یزد هم کوفته به عنوان غذا محلی و با جادویی دیگر پخته میشود. یزدیها ۴ نوع کوفته دارند: کوفته لپه، کوفتهبرنجی، کوفته هویج و کوفتهنخودچی.
در کل این کوفتهها شبیه همان کوفته تبریزی هستند با این تفاوت که در هر کدام یکی از مواد اولیه متفاوت است و این موضوع را میتوان از نام آنها هم فهمید.
خورشت بِه آلو
خورشت به آلو یکی از غذاهای محلی یزدی است و حتماً از نام آن متوجه شدهاید که این خورشت طعم ترش و شیرینی دارد. این غذا در سایر استانها و شهرهای ایران هم به روشهای دیگری تهیه میشود، اما خورشت به آلوی هر شهری با دیگری فرق دارد. مواد اولیه تشکیلدهنده این غذا گوشت، به آلو، لپه، زعفران، کمی شکر، گوجهفرنگی، پیاز، ادویه و شکر است. اگر دوست داشته باشید که طعم شیرینی بیشتر احساس شود، میتوانید از مقدار بیشتری شکر در آن استفاده کنید.
قلیههای یزدی
مثل کوفتههای یزدی که چند نوع داشتند، قلیههای یزدی هم انواع مختلفی دارند. قلیه کدوتنبل و قلیه سیبزمینی ۲ نوع از قلیههای معروف یزدی هستند که در خانه تمام یزدیها پخته میشوند.
لوبیا قرمز، ماش، برنج، پیاز، دارچین و فلفل سیاه مواد مشترک بین این دو قلیه هستند. تفاوت این دو غذا هم که در اسمشان پیداست؛ در یکی کدوتنبل استفاده میشود و در دیگری سیبزمینی. اگر به یزد سفر کنید حتماً بوی این غذا از خانههای زیادی به مشامتان خواهد رسید.
تاس کباب یزدی
تاس کباب یکی از غذاهای محلی یزد است که در سایر شهرهای ایران هم درست میشود. مواد اولیه تاس کباب شباهت زیادی به مواد مایه ماکارونی دارد و پیاز، روغن، گوشت چرخکرده و رب گوجهفرنگی نقاط مشترک این ۲ غذا هستند؛ اما یزدیها در تهیه تاس کباب از سیبزمینی، دارچین و گاهی اوقات هم کمی هویج استفاده میکنند و همین مواد باعث تفاوت طعم و عطر تاس کباب یزدی میشود.
شولی
هر وقت به شهر بادگیرها، یعنی یزد، سفر کردید خودتان را از خوردن غذاهای محلی یزد محروم نکنید. آش شولی یکی از غذاهای محلی یزد است که طعم آن با سایر آشها متفاوت است و ممکن است اگر از قبل با مزه شولی آشنایی نداشته باشید کمی غافلگیر شوید. غافلگیری شما هم برای طعم ترش این آش است که به خاطر سرکهای که در آن میریزند به وجود میآید. در فرهنگ یزدیها آش شولی یکی از مهمترین غذاهای شب یلدا است و در کنار آجیل و سایر خوراکیهای خوشمزه این شب سرو میشود. ترکیبات اصلی این آش عدس، چغندر برگ، سرکه، ادویه، تره، شوید، اسفناج، شنبلیله و جعفری است.
با اجاره اقامتگاه در یزد و خوردن آش شولی، یک مسافرت تاریخی و سنتی را امتحان کنید.
ماقوت
شیرینیها و دسرهای خوشمزهای هستند که اصالت آنها به شهر یزد برمیگردد و ماقوت یکی از آنها است. ماقوت نوعی دسر است که از نشاسته درست میشود. برای تهیه ماقوت نشاسته را در آب میجوشانند تا به بافتی یکدست برسند. بعد نشاسته را در یخچال میگذارند تا سفت شود. بعد از اینکه بافت ماقوت شکل گرفت، به آن بیدمشک، گلاب، هل یا زعفران اضافه میکنند.
البته ممکن است افراد مختلف ماقوت را به روش دیگری هم درست کنند؛ مثلاً در همان زمان که نشاسته در حال جوشیدن است گلاب و هل را اضافه کنند و بعد اجازه دهنده سرد شود.
ماقوت یزدی به هر روشی که درست شود یک دسر خوشمزه و خوش عطر است که هم میتوانید آن را بهراحتی در منزل درست کنید و هم میتوانید در سفر به یزد آن را نوش جان کنید.
پیشنهاد اتاقک برای یک منوی یزدی
- پیشغذا: شولی
- غذای اصلی: کوفته، قلیه، تاس کباب یا خورشت به آلو
- دسر: ماقوت
غذاهای محلی مازندران
مازندران همان استانی است که با اولین تعطیلات همه اهالی تهران، ماشینها را روشن میکنند و به سمتش روانه میشوند. مازندران علاوه بر طبیعت زیبا و بینظیرش، غذاهای خوشمزهای هم برای گردشگران دارد.
اگر از دستپخت گیلانیها خوشتان میآید، قطعاً غذای مازندرانیها را هم دوست خواهید داشت. با اینکه تنوع غذاهای مازندرانی زیاد است و تعداد زیادی از غذاهای دو استان گیلان و مازندران باهم مشترک هستند.
مرغ شکم پر
مرغ شکم پر یکی از اصیلترین غذاهای اعیانی مازندران است. این غذا را معمولاً در مهمانیها و در مجالس مهم سرو میشود. برای پخت این غذا شکم یک مرغ درسته را خالی میکنند و با مواد مخصوص پر میکنند. این مواد مخصوص از سبزیجات، پیازداغ، اناردون، گردو، زرشک یا آلوچه، قیسی، آلو و آب نارنج تشکیل میشود.
بهجای مرغ میتوان از اردک یا خروس هم استفاده کرد. پختن یک مرغ کامل درحالیکه گوشتش کاملاً نرم شده باشد، کار هرکسی نیست.
کدو بره
کدو بره یکی دیگر از غذاهای محلی سالم و لذیذ مازندران است. اگر گیاهخوار باشید عاشق این غذا خواهید شد. ترکیبی از کدوی سبز و سیبزمینی این غذای خوشمزه را میسازد. البته مواد دیگری مثل گوجهفرنگی، تخممرغ، سیر و پیاز هم در این غذا حضور دارند. اگر با کدوی تازه این غذا را بپزید، طعم آن عالی خواهد شد.
کهی پلا یا کئی پلا
نام کهی پلا یا کئی پلا شاید برای شما کمی عجیب به نظر برسد و برایتان ناآشنا باشد؛ اما برای اهالی مازندران مژده یک غذای خوشطعم و لذیذ را میدهد. در لهجه مازنی به کدوحلوایی، کهی یا کئی میگویند و کلمه پلا هم همان پلو معنی میشود. با این تفاسیر میتوانید متوجه شوید که کهی پلا دقیقاً چجور غذایی است.
در این غذای خوشمزه مازندرانی علاوه بر کدوحلوایی، پیاز، گوشت چرخکرده، برنج، زیره، زردچوبه و ادویههای دیگر میریزند و برای طرفداران کدوحلوایی یک غذای لذیذ است، شکل بدون گوشت چرخکرده آنهم دل گیاهخواران را به دست میآورد.
خورشت ناردون
به طور کلی در شهرهای شمالی ایران، غذاهای زیادی با طعم ترش پیدا خواهید کرد. خورشت ناردون یک از همین غذاهای ترش و خوشمزه است. مثل سیر که عضو اصلی غذاهای گیلانی بود، اناردون هم یکی از پایههای ثابت تمام غذاهای مازندرانی است.
برای تهیه خورشت ناردون، ابتدا مرغ را حسابی سرخ میکنند. در کنار آن انار دانه شده و پیازداغ و رب انار هم در حال سرخ شدن هستند. بعد که سس و مرغ آماده شدند، این مواد با هم ترکیب میشوند و حسابی میپزند. بعد از پختن مرغ، خورشت ناردون مازندرانی آماده سرو است.
اگر میخواهید این غذا را در منزل درست کنید و دوست ندارید خورشت ناردون شما خیلی ترش شود، میتوانید از کمی شکر برای شیرینتر شدن آن کمک بگیرید. توصیه میکنیم خورشت ناردون را با برنج اعلای ایرانی نوش جان کنید.
اکبر جوجه
نمیشود به مازندران سفر کرد و یک وعده اکبر جوجه نخورد. زادگاه اکبر جوجه شهر گلوگاه است و یکی از غذاهای محلی شاخص استان مازندران به حساب میآید. غذایی که سالها است در رستورانهای سایر شهرها هم تهیه میشود و حتی خیلیها خودشان آن را در منزل درست میکنند.
باید صادقانه بگوییم هیچکس مثل مازندرانیها نمیتواند اکبر جوجه را با همان طعم اصیلش درست کند. پس اگر به هرکدام از شهرهای این استان سفر کردید حتماً رژیمتان را کنار بگذارید و یک وعده اکبر جوجه اصل که از مرغ سرخشده و رب انار اصیل مازندرانی درست میشود را نوش جان کنید.
برنجک
برنجک یکی از شیرینیهای ساده و سنتی مازندران است که به عنوان دسر یا میان وعده میتوانید آن را میل کنید. این شیرینی از برنج درست میشود و طعم متفاوتی دارد. در مازندران برای تهیه این شیرینی پفکی، اول برنج را میپزند و بعد از اینکه آن را آبکش کردند، زیر نور آفتاب قرار میدهند تا خشک شود. برنج که کاملاً خشک شد آن را سرخ میکنند و بعد به آن شربتی از شکر، آبلیمو و آب اضافه میکنند. در روش دیگر پخت این غذا، برنج خیسخورده را در شیر تفت میدهند و بعد از سرخ کردن آن را با آبنمک بو میدهند.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده مازندرانی
- پیشغذا: کدو بره
- غذای اصلی: اکبر جوجه، خورشت ناردون یا کئی پلا
- دسر: برنجک
غذاهای محلی مشهد
مشهد قطب گردشگری مذهبی و تاریخی ایران است. شهری با قدمتی طولانی که به دلیل وجود بارگاه امام هشتم و فضای معنویاش، سالانه میزبانی مسافران زیادی از شهرها و کشورهای مختلف است. قدمت تاریخی و نزدیکی این استان با کشورهای همسایه شرقی باعث شده که در این شهر غذاهای محلی خاصی وجود داشته باشد که در ادامه با تعدادی از آنها آشنا میشوید:
پلو مخلوط
پلو مخلوط یکی از غذاهای محلی ایران است که اصالت آن به شهر مشهد برمیگردد. پلو مخلوط درواقع ترکیبی از همان استانبولی و لوبیاپلو است. مواد اولیه این غذا گوشت، برنج، پیاز، هویج، رب گوجهفرنگی و ادویههای مختلف است. همانطور که تهدیگ لوبیاپلو طرفدار دارد، تهدیگ پلو مخلوط هم پرطرفدار است؛ مخصوصاً اگر با سیبزمینی یا نان درست شده باشد. امتحان کردن این غذا را به عاشقان لوبیاپلو پیشنهاد میکنیم.
چنگالی
در شهر مشهد تعداد زیادی از مهاجران افغان زندگی میکنند و همین موضوع باعث شده که یکی از شیرینیهای رایج افغانستان یعنی چنگالی در مشهد هم پخته شود.
منظور از چنگال در نام این غذا، وسیله غذا خوردن نیست، بلکه هدف از چنگال انگشتان دست است که باید برای تهیه این غذا از آنها استفاده کرد.
مواد اولیه این غذا بهراحتی در هر خانهای پیدا میشود. نان بیات خردشده، عسل یا شکر تنها موادی هستند که برای پختن چنگالی نیاز دارید. برای تهیه چنگالی باید نانها را در روغن سرخ کنید و هرکدام از شیرینیجات که گفتیم (عسل یا شکر) را به آن اضافه کنید. در انتها میتوانید کمی هل هم به آن اضافه کنید تا عطروطعم آن بیشتر شود.
آش لخشک مشهدی
در ایران آش یک غذا با چندین روش تهیه مختلف است که هر شهر و استانی آن را طبق فرهنگ و آدابورسوم خودش تهیه میکند. استان خراسان رضوی و شهر مشهد هم از این قضیه مستثنا نیستند و آش معروفی به نام آش لخشک دارند.
اگر تا به حال این غذا را نخوردهاید باید بدانید که شبیه همان آش رشته است. با این تفاوت که بهجای حبوبات جورواجور آش رشته، پایه اصلی آش لخشک مشهدی عدس است. سایر مواد تشکیلدهنده این آش رشته لخشک، برگ چغندر یا اسفناج، ادویه و پیاز و سیر است. این آش خوشمزه را میتوانید بهراحتی در منزل درست کنید تا یک وعده آش معروف مشهدی را نوش جان کرده باشید.
ششلیک مشهد
اکثر ما در حوزه غذا و شکم گردی منطقه خراسان و بهخصوص مشهد، شاندیز و طرقبه را به گوشتهای لذیذ، تازه و خوشطعمش میشناسیم. خیلی از مسافرین و زائرین در سفر به مشهد حتی اگر سفر آنها کوتاه باشد حتماً به یکی از رستورانهای این شهر میروند تا یک وعده ششلیک یا سایر کبابهای مشهد را نوش جان کنند.
ششلیک مشهدی را جای دیگری نمیتوان پیدا کرد، چون برای تهیه آن فقط به گوشت گوسفندی یا گاوی تازه و ادویه نیاز نیست. مهمترین اصل در درست کردن ششلیک مشهدی فوت کوزهگری مرموزی است که فقط نزد آشپزان چیرهدست مشهدی پیدا میشود.
شله اصل مشهدی
اگر در روزهای ماه محرم و صفر به شهر مشهد سفر کنید و خیلی خوششانس باشید ممکن است موفق به خوردن شله لذیذ مشهدیها شوید. این غذای خوشمزه یکی از غذاهای اصیل مشهد است که در مناسبتهای مذهبی بیشتر از روزهای دیگر پخته میشود. شله نوعی آش است که آن را با حبوبات، گوشت و ادویه فراوان میپزند.
علت اصلی معروف بودن شله اصل مشهدی این است که مشهدیها روی شله خورشت قیمه هم میریزند که باعث خوشمزهتر شدنش میشود. توصیه میکنیم که اگر فکر میکنید ترکیب قیمه با آش کمی عجیب است، حتماً در سفر به مشهد آن را امتحان کنید چون بهاحتمال خیلی زیاد نظرتان عوض میشود و عاشق این غذا میشوید.
میتوانید با اجاره سوئیت در مشهد، به رستورانهای سنتی این شهر بروید و شله مشهدی را امتحان کنید.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای مشهدی
- پیشغذا: آش لخشک یا شله مشهدی
- غذای اصلی: ششلیک، پلو مخلوط
- دسر: چنگالی
غذاهای محلی قزوین
استان قزوین در کنار جاذبههای تاریخی متعدد و زیبایی که دارد یکی از خوشمزهترین استانهای کشور است. در این شهر غذاهای محلی خاصی درست میشود که شهرت جهانی دارند و شیرینیهای قزوین هم که زبانزد خاص و عام است. سالها است که این شیرینیها در مهمانیها بهخصوص دیدوبازدیدهای عید، در خانه اکثر ایرانیها پیدا میشوند. در ادامه با معروفترین غذاهای محلی قزوین آشنا میشوید:
قیمه نثار
قیمه نثار معروفترین غذای محلی قزوین است که فقط در این استان یا منزل یک قزوینی اصیل میتوانید آن را نوش جان کنید. البته نگران نشوید، تهیه این غذا کار خیلی سختی نیست و اگر ادویههای مخصوص این غذا و فوت کوزهگری آن را بدانید میتوانید همین حالا دستبهکار شوید و آن را درست کنید.
قیمه نثار قزوینی برخلاف اسمش هیچ شباهتی با قیمه سنتی ایرانی ندارد؛ چون در آن از لپه استفاده نمیشود و به شکل خورشت هم نیست.
بازیگران اصلی قیمه نثار قزوینی گوشت گوسفند یا گوساله پختهشده، رب گوجهفرنگی، پیاز، ادویه مخصوص قیمه نثار، زعفران، خلال بادام، خلال پسته، خلال پوست پرتغال، زعفران، شکر، گلاب و هل هستند. این غذای خوشمزه و لذیذ با برنج سرو میشود و میتوان در طبخ آن بهجای گوشت گوسفند یا گوساله از گوشت مرغ هم استفاده کرد.
این غذا بهقدری خوشمزه است که اگر گیاهخوار هستید با حذف کردن گوشت بازهم میتوانید از طعم لذیذ آن لذت ببرید.
دُیماج
دُیماج یا دویماج یکی از غذاهای محلی ایران است که بعضی از افراد معتقدند زادگاه اصلی آن آذربایجان شرقی است؛ اما این غذا نوعی عصرانه یا پیشغذای سنتی قزوینی است که از نان خشکشده سنتی قزوین، سبزیهای معطر، گردو و پنیر لیقوان یا پنیر صبحانه تهیه میشود. آذریها این غذا را مشابه آب دوغ خیار درست میکنند و به مواد بالا دوغ و خیار هم استفاده میکنند؛ اما دویماجی که در قزوین درست میشود حالت آبکی ندارد و بهجای دوغ و خیار به آن پیازداغ فراوان و مقدار کمی آب برای اینکه مواد به هم بچسبند اضافه میکنند. بهترین حالت سرو این غذا زمانی است که حداقل ۱۲ ساعت در یخچال مانده باشد. بعد میتوانید آن را با قاشق یا به روش سنتی و با دست لقمه کرده و نوش جان کنید.
آش دوغ قزوینی
آش دوغ هم از دیگر غذاهای محلی قزوین است که بهاحتمال زیاد تا به حال آن را امتحان کردهاید. برای تهیه این آش انواع حبوبات مثل لوبیا قرمز، عدس، نخود و برنج را همراه با دوغ چکیده مخصوص قزوین حسابی میپزند و مثل همه آشهای دیگر از سیرداغ و پیازداغ هم برای تزئین و خوشمزه شدن آش استفاده میشود. تفاوت اصلی آش دوغ قزوینی با آش دوغ سایر شهرها در نوع سبزیهایی است که برای درست کردن آش از آن استفاده میکنند.
آش ماش پیازو
آش ماش پیازو یکی از آشهای سنتی و لذیذ قزوین است که به خاطر اینکه در آن از گوشت استفاده میشود، شبیه آش شلهقلمکار است. مواد لازم برای تهیه این آش بهجز گوشت ریشریش شده انواع حبوبات مثل ماش، عدس، لوبیا قرمز و لوبیا چشمبلبلی در کنار پیازداغ، نمک، فلفل و دارچین هستند. تفاوت اصلی آش ماش پیازو قزوینی با سایر آشها در این است که هیچ سبزیای ندارد و در پخت آن از دارچین هم استفاده میکنند.
شیرینپلو قزوینی
اکثر غذاهای محلی استان قزوین مثل اهالی این شهر شیرین هستند. شیرین پلو یکی دیگر از غذاهای سنتی قزوین است که در گذشته حتی از قیمه نثار هم معروفتر بوده است. مواد لازم برای درست کردن شیرین پلوی قزوینی شبیه به قیمه نثار است با این تفاوت که از خلال پوست پرتقال شیرین و خلال نارنج در آن استفاده میکنند و شربتی قوام آمده از شکر، آب، گلاب و هل را به مواد آن اضافه میکنند.
مشکوفی قزوین
مشکوفی یکی از دسرهای مشترک بین استان قزوین و مازندران است. نشاسته همراه با زعفران، شکر، گلاب و شیر این دسر خوشمزه را میسازند. احتمالاً از این مواد حدس زدهاید که طعم مشکوفی قزوین طعمی شبیه به فرنی میشود و این حدس درست است. بافت این دسر هم شبیه مسقطی است و به عنوان دسر یا میان وعده سرو میشود.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای قزوینی
- پیشغذا: آش ماش پیازو، آش دوغ یا دیماج
- غذای اصلی: قیمه نثار یا شیرین پلو
- دسر: مشکوفی
غذاهای محلی زنجان
زنجان یکی از شهرهای شمال غربی ایران است و جای تعجب ندارد که این شهر تاریخی با سوغات و صنایعدستی مختلفی که دارد یکی از شهرهای توریستی ایران باشد. زنجان در منطقهای سردسیر قرار دارد و به همین خاطر در این شهر آش و غذاهایی با طبع گرم جایگاه ویژهای دارند.
جغوربغو
جغوربغور (جیغیر بیغیر، چغول پغول) نوعی خوراک است که طبخ سریع و آسانی دارد و از غذاهای محلی و خاص زنجان به شمار میرود. البته این غذا در شیراز هم درست میشود اما به آن، توتُوِی یا توتابهای میگویند. این غذای سنتی خوشمزه متشکل از جگر سفید و سیاه، سیبزمینی، پیاز و ادویه است و البته گاهی هم بسته به سلیقه آن را در رب انار تفت میدهند.
خورشت آلوچه با مرغ
این خورشت از اصلیترین غذاهای سنتی زنجان است. عطر و بوی این غذا به دلیل داشتن آلو مستکننده است و دهان همه را آب میاندازد. آلوی استفادهشده در این خورشت، آلوی برغان است که به همراه مرغ و پیاز و رب و دیگر مخلفات پخته میشود.
آش شیر یا سوت آشی
همانطور که قبلاً هم گفتیم هر استان ایران حداقل یک آش محلی دارد و آش شیر آش سنتی و اصیل زنجانی است. در پخت این آش از گندم، شیر، نخود و حبوبات مختلف استفاده میشود. در تهیه این غذا بعد از اینکه حبوبات و گندم بهخوبی پخته شد، شیر را به آن اضافه و برای تزئین هم از کشمش و گردو استفاده میکنند. این آش طبع گرمی دارد و بیشتر در روزهای سرد سال پخته میشود.
آش گندم یا بوغدا آشی
بوغدا به زبان ترکی یعنی گندم و بوغدا آشی به معنای آش گندم است. برای پخت این آش بعد از اینکه حبوبات و گندم به اندازه لازم خیس خوردند، آنها را میپزند. سبزی اصلی این آش اسفناج است که بعد از پخت حبوبات اضافه میشود. اگر در فصل سرد سال به زنجان سفر کنید بهاحتمال زیاد در کوچهپسکوچههای زنجان و از آشپزخانههای این شهر، بوی این آش خوش عطر به مشامتان خواهد رسید.
قیقاناق یا قیقاناخ
قیقاناق یک نوع شیرینی سنتی مشترک بین تبریزیها و زنجانیها است که از آن به عنوان میان وعده یا دسر استفاده میکنند و بافتی شبیه به خاگینه دارد. برای درست کردن یک قیقاناخ زنجانی از تخممرغ، آرد، شکر، هل، گردو، زعفران و دارچین استفاده میکنند. این شیرینی خوش عطر بعد از اینکه تخممرغهای هم زده با شکر و آرد و زعفران مخلوط و در تابه سرخ شدند، حاضر میشود. تزئین قیقاناق سلیقهای است و آن را با گردو، پسته، دارچین و … سرو میکنند.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده زنجانی
- پیشغذا: آش شیر یا آش گندم
- غذای اصلی: خورشت آلوچه با مرغ، جغور بغور
- دسر: قیقاناق (قیقاناخ)
غذاهای محلی آذربایجان غربی
استان آذربایجان غربی یک منطقه کوهستانی در غرب ایران و نزدیک مرز ترکیه است. قدمت این استان که مرکز آن ارومیه است به زمان مادها برمیگردد. در این شهر جاذبههای طبیعی بینظیری مانند رودخانه، جنگل و کوه وجود دارد که سرآمد آنها دریاچه ارومیه است. اهالی این شهر تاریخی دستپخت خوبی دارند و غذاهای سنتی این استان در شهرهای دیگر هم محبوب هستند. در ادامه درباره چند مورد از غذاهای معروف و سنتی آذربایجان غربی میخوانید:
سوپ بلغور
سوپ بلغور یکی از غذاهای لذیذ و سنتی شهر ارومیه است که در زبان ترکی به آن «یارما شورباسی» میگویند. مواد اصلی برای درست کردن سوپ بلغور نخود، لوبیا قرمز، بلغور گندم، پیاز، سیبزمینی، گوجهفرنگی و مرزه است. این سوپ به دلیل حبوباتی و سیبزمینی استفادهشده در آن، لعابدار است و به همین خاطر خیلی شبیه آش است.
اهالی آذربایجان غربی در روزهای سرد سال و فصل زمستان این سوپ بسیار مقوی و لذیذ را بیشتر درست میکنند.
آش کلم ارومیه
آش کلم ارومیه، یکی از آشهای مشهور و خوشمزه ارومیهای است که با بلغور، برنج، پیاز، کلمبرگ، رب گوجهفرنگی و نعنا خشک درستشده و با آبغوره یا سماق مزه دار میشود. نام دیگر این غذا «تورشولی آش» یا آشترش است و مثل سوپ بلغور یک غذای زمستانی به حساب میآید.
اورمیه خورش یا ارومیه خورش
ارومیه خورش همانطور که از نامش هم پیدا است یکی از غذاهای سنتی و اصیل آذربایجان غربی است که بیشتر شبیه به یک خوراک است تا خورش. این غذای سنتی با گوشت خورشتی، لوبیاچیتی، سیبزمینی، بادمجان، پیاز، رب گوجه، نمک، فلفل و زعفران درست میشود. اورمیه خورش یا ارومیه خورش هم با برنج و هم با نان سرو میشود.
خورشت کنگر
خورشت کنگر یکی دیگر از غذاهای سنتی آذربایجان غربی و ارومیه است. از نام این خورشت پیدا است که عنصر اصلی سازنده آن کنگر است. برای تهیه این غذا بعد از اینکه گوشت خورشتی و پیاز به نیمه پخت خود رسیدند، کنگرهای خردشده و لیموعمانی اضافه میشوند. خورش تا زمانی که کنگرها له نشود روی حرارت ملایم در حال آماده شدن است. دو نوع چاشنی برای این خورشت استفاده میشود، بعضیها خورشت کنگر را با نعناع و جعفری و بعضی دیگر با رب گوجهفرنگی طعم دار میکنند.
لوزانک یا باستیخ
باستیخ یا لوزانک یکی از شیرینیهای خوش عطر و خوشمزه ارومیه است که بیشتر در عید نوروز آن را درست میکنند. اگر نشاسته، شیره انگور، هل، گلاب و گردو دارید، میتوانید باستیخ را در منزل درست کنید.
برای درست کردن این شیرینی کافی است بعد از اینکه نشاسته را با آب هم زدید و از صافی رد کردید در یک قابلمه بریزید و شیره انگور را به آن اضافه کنید. حالا مواد درون قابلمه را که روی حرارت کم است مرتب هم بزنید تا به غلظتی شبیه ماست چکیده برسند. در انتها هم گلاب و هل را اضافه کنید. این دسر خوشمزه بعد از اینکه حداقل دو ساعت در یخچال ماند آماده سرو است.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای ارومیه ای
- پیشغذا: آش کلم یا سوپ بلغور
- غذای اصلی: ارومیه خورش یا خورشت کنگر
- دسر: باستیخ
غذاهای محلی اردبیل
اردبیل یکی از استانهای تاریخی ایران است. این شهر به دلیل جاذبههای تاریخی و طبیعی فراوان، یکی از توریستیترین شهرهای ایران است؛ اما جاذبههای اردبیل تنها به آثار باستانی و طبیعت بینظیرش محدود نمیشود و دستپخت اردبیلیها بهتنهایی یک جاذبه گردشگری است.
در ادامه با تعدادی از غذاهای سنتی اردبیل آشنا میشوید:
پیچاق قیمه اردبیل
اردبیل همیشه به داشتن خورشهای خوشمزه معروف بوده است. پیچاق قیمه سنتی اردبیل شبیه خورش خلال کرمانشاهی است با این تفاوت که در آن از تخممرغ استفاده میشود. این غذای محلی از غذاهای اعیانی اردبیل به شمار میآید که بیشتر در مجالس و مهمانیها سرو میشود.
گوشت گوسفند، خلال بادام، پیاز، تخممرغ و زعفران بسیار در کنار نمک و فلفل و هل، مواد لازم برای درست کردن یک پیچاق قیمه اردبیلی هستند. تهیه این خورش تا قبل از اضافه کردن تخممرغ تقریباً شبیه سایر خورشها است یعنی اینکه پیاز و گوشت و رب با ادویهها تفت داده و پخته میشوند. تفاوت اصلی زمانی است که خلال بادام و تخممرغ اضافه میشود. بعد از اینکه خورش آماده شد، قبل از سرو تخممرغها را به تعداد نفرات روی خورش میشکنند و در قابلمه را میگذارند تا تخممرغها بپزند.
بعد از پخت تخممرغها، پیچاق قیمه اردبیلی آماده سرو در کنار برنج زعفرانی است.
سوتی پلو (شیر پلو)
سوتی پلو از غذاهای سنتی و محلی استان اردبیل است که معمولاً در چهارشنبهسوریها درست میشود. پایه اصلی این غذا همانطور که از نامش پیدا است برنج است اما نه یک برنج کته ساده، بلکه برنجی که با شیر و آب و زعفران و گاهی کمی هل به شکل کته درست میشود.
بعد از اینکه برنج حاضر شد در کنار خرما یا کشمش تفت دادهشده آماده سرو است. بعضی وقتها اردبیلیها این برنج خوشمزه را با تن ماهی یا ماهیدودی هم نوش جان میکنند.
آش میوه
آش میوه یا اریشته آشی یکی از آشهای محلی و سنتی اردبیل است که اگر طرفدار غذاهای ترش باشید حتماً از آن خوشتان میآید. این آش سبزی ندارد اما تا دلتان بخواهد از میوههای خشک مختلف مثل برگه قیسی، آلبالو خشک، آلوبخارا، آلو جنگلی، زغالاخته و آلو سیاه برای تهیه آن استفاده میشود.
برای درست کردن این آش سنتی بهجز میوههای خشکی که گفتیم به رشته آشی، لوبیاچیتی یا لوبیا قرمز، نخود، رب گوجهفرنگی و پیاز هم نیاز است. این آش خوشرنگ و متفاوت با پیازداغ و نعنا داغ سرو و معمولاً در مراسم چهارشنبهسوری یا بهعنوان آش پشت پا و آش نذری تهیه میشود.
آش دوغ
نمیشود در مورد غذاهای محلی اردبیل نوشت و به آش دوغ اشاره نکرد. آشی که دیگر در همه شهرهای ایران هم درست میشود و طرفداران پر و پا قرصی دارد. آش دوغ اردبیل مزه ترشی دارد و در فصل سرد سال حسابی میچسبد.
مواد اصلی تشکیلدهنده آش دوغ اردبیلی تره، گشنیز، شوید، دوغ، برنج، نخود، گوشت چرخکرده و تخممرغ است.
قویماق
قویماق یکی از شیرینیها و دسرهایی است که ترکزبانها و اردبیلیها آن را به خوشمزهترین حالت درست میکنند. قویماق شبیه کاچی است و هم به شکل داغ و هم سرد سرو میشود.
برای تهیه قومیاق باید آرد و گندم را با کره و تا زمانی که طلایی شوند تفت داد. بعد شربتی از شکر، آب، گلاب و زعفران به مخلوط آرد و گندم اضافه شود. بعد از اینکه این ترکیبات خوشمزه به روغن افتادند پودر هل اضافه میشود و قویماق حاضر است. معمولاً برای تزئین این دسر خوشمزه هم از پودر پسته، دارچین و … استفاده میشود.
پیشنهاد اتاقک برای یک منوی اردبیلی
- پیشغذا: آش میوه، آش دوغ
- غذای اصلی: پیچاق قیمه، سوتی پلو
- دسر: قویماق
غذاهای محلی ایلام
ایلام یکی از استانهای غربی ایران است که به خاطر جاذبههای طبیعی و تاریخی متعدد، گردشگران زیادی به آن سفر میکنند. جنگلهای چشمنواز، جاذبههای طبیعی بکر، طاق شیرین و آتشکده سیاهگل تنها چند مورد از جاهای دیدنی ایلام هستند. از اینجاهای دیدنی که بگذریم باید برویم سروقت غذاهای محلی ایلام، پس به خواندن این بخش ادامه دهید:
خورشت تره کوهی ایلام
خورشت تره کوهی یکی از غذاهای سنتی ایلام و غرب ایران است که از لحاظ ترکیب و رنگ، شباهت بسیاری به قورمهسبزی دارد.
تره کوهی گیاهی خودرو است که در ایلام، گیلان و … در فصل بهار میروید. با تره کوهی میتوان غذاهای متنوعی درست کرد که یکی از آنها خورشت تره کوهی است.
برای درست کردن این خورش بهجز تره کوهی به گوشت گوسفندی، لوبیا سفید یا قرمز، پیاز، رب گوجهفرنگی و ادویه محلی نیاز است و میتوان بهجای لوبیا از لپه هم استفاده کرد. خورشت تره کوهی در کنار یک برنج زعفرانی ایرانی حسابی میچسبد و توصیه میکنیم در سفر به ایلام حتماً این غذای لذیذ را امتحان کنید.
تُرخینه
ترخینه یکی از غذاهای سنتی ایلام است که در استانهای لرستان، کرمانشاه و کردستان هم طبخ میشود و بسیار مغذی است. این غذا به دلیل مواد مقوی مثل عدس، لوبیا نخود و ترخینهای که دارد بیشتر در فصل زمستان و برای جلوگیری و درمان سرماخوردگی درست میشود.
اما ترخینه چیست؟ ترخینه از ترکیب گوجهفرنگی، آب انار، پونه کوهی، ترخون، نعنا، پیاز، فلفل، زردچوبه، مایهخمیر، گندم، دوغ و یک سبزی محلی درست میشود و به شکل جامد به آش اضافه میشود. تهیه ترخینه جامد در منزل حدود یک هفته زمان میبرد و بعضی از مواد آن در زمستان پیدا نمیشود. به همین خاطر ایلامیها ترخینه را قبل از فصل زمستان یا از عطاریها تهیه میکنند و با شروع فصل سرد آش خوشمزه ترخینه را درست میکنند.
کوفته سیرابی
ایلامیها یک کوفته سنتی و خاص به نام کوفته سیرابی دارند که ازقضا طرفداران زیادی هم دارد. مواد اصلی برای درست کردن کوفته سیرابی همانطور که از نامش پیدا است سیرابی و شیردان البته به شکل چرخکرده است و به همین خاطر اگر عاشق سیرابی و شیردان باشید حتماً از این غذا خوشتان خواهد آمد.
سایر مواد لازم برای درست کردن کوفته سیرابی تخممرغ، پیاز، آرد، ادویه محلی، آویشن، پونه، ترخون و نعنا است. اگر سیراب شیردان دوست ندارید میتوانید این غذای خوشمزه را با گوشت گوسفند یا مرغ چرخکرده هم درست کنید.
حلوای بگل
شاتیه یا حلوای بگل یکی از دسرهای خوشمزه ایلامی است که به عنوان میان وعده یا دسر سرو میشود. پایه اصلی این حلوا خرما و کشک است و به همین خاطر نسبت به حلوای رایجی که میشناسیم کالری کمتری دارد و بسیار هم مقوی است.
تهیه این دسر خوشمزه کار سختی نیست و کافی است خرماهای بدون هسته با کره حیوانی در روغن تفت داده شوند و بگل (کشک پودر شده) خیس به آن اضافه شود. بعد از اینکه این ترکیب کوبیده و کاملاً له شد، کنجد و زعفران دمکرده را به آن اضافه میکنند تا یک حلوای لذیذ و خوش عطر آماده شود.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده ایلامی
- پیشغذا: ترخینه
- غذای اصلی: خورشت تره کوهی، کوفته سیرابی
- دسر: حلوای بگل
غذاهای محلی کردستان
کردستان یکی از شهرهای توریستی ایران بهخصوص در فصل بهار و تابستان است. طبیعت چشمنواز و بینظیر کردستان در کنار آثار باستانی متعدد مثل غار کرفتو، دژ قمچقای و … تنها گوشهای از جاهای دیدنی این استان هستند. کردها فرهنگ و آدابورسوم خاصی دارند که میتوان نشانههایش را در غذاهای محلی آنها هم پیدا کرد. اگر کنجکاو هستید در مورد تعدادی از غذاهای محلی کردستان بدانید کافی است ادامه این بخش را بخوانید:
آش دوغه وا
کردستان در اکثر روزهای سال آبوهوای خنک و سردی دارد و به همین خاطر پخت انواع مختلف آش در این منطقه رایج است.
آش دوغه وا یکی از آشهای سنتی غرب ایران و منطقه کردستان است که با آش دوغ اردبیل تفاوتهایی دارد. مواد لازم برای تهیه آش دوغه وا به سبک کردی دوغ، نخود، برنج، سبزی آش و بلغور گندم است. در بعضی مناطق این آش با کوفتهریزه هم درست میشود و درنتیجه طعم متفاوتی پیدا میکند.
خورش ریواس
کردستان منطقهای کوهستانی با طبیعتی منحصربهفرد است و همین موضوع باعث شده که تنوع پوشش گیاهی در این منطقه زیاد باشد. اهالی کردستان در کوهنوردی و طبیعتگردی گیاهان مختلفی را میچینند و با آنها غذاهای سنتی و خاصی درست میکنند. خورشت ریواس یکی از همین غذاهای سنتی و محبوب استان کردستان است.
برای تهیه خورش ریواس کافی است پیاز، گوشت خورشتی و ریواس خام پوست گرفتهشده در کنار نمک، فلفل، زردچوبه و سبزهای معطری مثل نعنا و جعفری پخته شوند. این خورشت به خاطر وجود ریواس طعم ترشی دارد و به مذاق طرفداران غذاهای ترش حسابی خوش میآید.
قایرمه
قایرمه یکی از غذاهای محلی کردستان است که اگر فقط به تصویر آن نگاه کنید فکر میکنید مرغ سوخاری است؛ اما باید بگوییم قایرمه درواقع کنگر سوخاری است که همراه نان یا برنج سرو میشود. کنگر گیاه کم یابی است که بیشتر در فروردین پیدا میشود، به همین خاطر اهالی کردستان در سایر فصلهای سال بهجای کنگر از کرفس سوخاری برای درست کردن قایرمه استفاده میکنند.
برای سوخاری کردن قایرمه هم مثل سایر خوراکهای سوخاری به تخممرغ، کره، آرد و گاهی اوقات زعفران دمکرده و روغن داغ فراوان نیاز است.
شلکینه
شلکینه معروفترین نان محلی کردستان است و اکثر مسافرین به این استان، تعداد زیادی از آنها را بهعنوان سوغات خریداری میکنند.
برای تهیه شلکینه از موادی مثل آرد، شیر، زرده تخممرغ، روغن محلی، شیره خرما یا انگور و زعفران دمکرده استفاده میشود. این نان خوشمزه روی وسیلهای به نام ساج که شبیه ماهیتابه برعکس است درست میشود و پخت آن در مهمانیها رایج است.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای کردستانی
- پیشغذا: قایرمه، آش دوغه وا
- غذای اصلی: خورش ریواس
- دسر: شلکینه
غذاهای محلی کرمانشاه
کرمانشاه یکی از توریستیترین و قدیمیترین استانهای ایران است. این استان از زمان اشکانیان محل سکونت انسان بوده است و به همین خاطر در این شهر جاذبههای تاریخی فراوانی وجود دارد. بهجز جاذبههای باستانی، آبوهوای مطبوع و طبیعت چشمنواز، کرمانشاه غذاهای محلی متنوعی دارد که بعضی از آنها شهرت جهانی دارند.
در ادامه تعدادی از غذاهای سنتی و معروف کرمانشاه را معرفی کردیم:
خورش پسته کوهی
از مهمترین غذاهای سنتی استان کرمانشاه میتوان به خورش پسته کوهی اشاره کرد. خورش ونوشک (پسته کوهی) را معمولاً با گوشت قرمز تهیه میکنند. البته میتوانید از گوشت سفید هم استفاده کنید یا بسته به سلیقه خود آن را کاملاً گیاهی طبخ کنید. سایر مواد لازم برای تهیه این خورشت خوشطعم شامل زعفران دمکرده، رب گوجهفرنگی، ونوشک یا همان پسته کوهی، گوجهفرنگی و پیاز است.
کوفته شیرین
کوفته مثل آش یکی از غذاهایی است که هر استانی با توجه به ذائقه و فرهنگش آن را به شکل خاصی درست میکند. کوفته شیرین یکی از غذاهای محلی کرمانشاه است که با گوشت چرخکرده، پیاز رنده شده، نمک، فلفل، برنج آبکش، نعنا، سرکه، شکر و تخممرغ درست میشود. این غذای خوشمزه و لذیذ در کرمانشاه پرطرفدار است و به خاطر شکر طعم شیرینی دارد.
خورشت خلال
خورشت خلال یکی از معروفترین و لذیذترین غذاهای کرمانشاه است. این غذای محبوب که بازیگر اصلی آن خلال بادام درختی است بیشتر در مهمانیهای رسمی و مجالس مهم سرو میشود.
برای تهیه خورشت خلال به مغز ران گوساله (گوشت خورشتی)، زرشک، لیموعمانی، پیاز، رب گوجهفرنگی، گلاب، زعفران دمکرده، نمک، فلفل و زردچوبه نیاز است. اگر این غذا با روغن حیوانی کرمانشاهی درست شود عطروطعم فوقالعادهای دارد؛ اما اگر امکان تهیه روغن حیوانی را ندارید نگران نباشید؛ چون این غذا با کره یا روغن معمولی هم لذیذ است.
آش عباس علی
آش یکی از غذاهای سنتی ایران است که یک ریزهکاری کوچک یا یک ماده خاص میتواند طعم آن را ۱۸۰ درجه تغییر دهد. کرمانشاهیها یک آش سنتی و محلی به نام آش عباسعلی یا آش وسلی دارند که قدمت آن به ۲۰۰ سال قبل برمیگردد. علت نامگذاری این آش این است که در ایام قدیم فردی به نام عباسعلی این آش نذری را در ماه افطار بین روزهداران پخش میکرد و بهقدری طعم آن لذیذ بود که همه خواهان دستور پختش بودند. از همینجا شد که این آش به نام آش عباسعلی معروف شد.
آش عباسعلی یا وسلی یک آش مقوی است که با گوشت گوسفندی، بلغور گندم، برنج، عدس، نخود، لوبیا سفید، لوبیاچیتی، پیاز، پیازداغ و ادویهجات درست میشود. فوت کوزهگری خوشمزهتر شدن این آش استفاده از روغن حیوانی کرمانشاهی و برنج دودی است.
نان کاک
کاک یکی شیرینی خوشمزه کرمانشاهی است که به راحتی و با سادهترین مواد (البته در کنار فوتهای کوزهگری کرمانشاهی) درست میشود. این نان خوشمزه با آرد گندم، روغن، مخمر، تخممرغ، نمک، شکر یا پودر قند و هل درست میشود. گاهی اوقات برای خوشطعمتر شدن کاک از دارچین، پودر نارگیل و پودر پسته هم استفاده میشود. این نان خوشمزه یک دسر دلچسب یا یک میان وعده لذیذ است که میتوانید با یک فنجان چای میل کنید.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای کرمانشاهی
- پیشغذا: آش عباسعلی (البته به مقدار کم)
- غذای اصلی: خورشت خلال، خورشت پسته کوهی، کوفته شیرین
- دسر: کاک
غذاهای محلی همدان
یکی از دلچسبترین بخشهای سفر به هر شهری، امتحان کردن غذاهای محلی و متفاوت آنجا است. همدان یک شهر تاریخی است و همین قدمت در فرهنگ مردم همدان و غذاهای آنها هم نمایان است.
اگر قصد سفر به همدان دارید، حتماً به فهرست زیر نگاه کنید تا با غذاهای محلی این استان باستانی آشنا شوید:
آبگوشت قورمه
آبگوشت قورمه یکی از غذاهای سنتی همدان است که در آن قورمهسبزی و آبگوشت باهم ترکیب شدهاند. البته منظور از قورمهسبزی در اینجا سبزی قورمه است نه یک وعده پلوی ترکیبشده با خورشت قورمهسبزی!
مواد لازم برای تهیه این غذا گوشت، سبزی قورمه، سیبزمینی، پیازداغ، لوبیا قرمز، لیموعمانی و تخممرغ است. پیشنهاد میکنیم این غذا را حتماً یکبار امتحان کنید و تجربه خودتان را با ما هم در میان بگذارید.
سرداشی همدان
سرداشی یکی از غذاهای سنتی همدان است که از نام آن نمیتوان حدس زد که چه نوع غذایی است. سرداشی یک نوع کباب است که طعم آن شباهت زیادی به کباب تابهای و کتلت دارد. سرداشی همدان با گوشت گوسفند، گوجهفرنگی، سیبزمینی و پیاز و معمولاً در تنور نان سنگک درست میشود. البته امروزه آن را در فر هم درست میکنند و با ماست یا دوغ و سبزیخوردن حسابی میچسبد.
کله جوش
کلهجوش را میتوان فست فود ایران نامید که در هر شهری به شکلی خاص درست میشود. در همدان کلهجوش با کشک یا ماست در کنار گردو، زردچوبه، پیاز و نعناع خوش طبخ میشود. کله جوش به خاطر وجود کشک یا ماست غذایی سرشار از کلسیم و پرخاصیت است که درست کردن آن زمان زیادی نمیبرد.
انگشت پیچ
همدان شیرینیها، نانها و دسرهای سنتی و مختلفی دارد و انگشتپیچ یکی از آنها است که قدمتی صدساله دارد. انگشت پیچ دسر و میان وعدهای خوشمزه است که با سفیده تخممرغ، گزانگبین، گلاب، شکر و هل درست میشود. علت نامگذاری این غذا به این خاطر است که در طول تهیه این غذا بهقدری سفیده تخممرغ را هم میزنند که حالت کشداری پیدا میکند و چون در گذشته از دستها برای خوردن غذا استفاده میشد، این شیرینی بین انگشتان میپیچید و کش میآمد.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای همدانی
- پیشغذا: کلهجوش
- غذای اصلی: آبگوشت قورمه، سرداشی
- دسر: انگشت پیچ
غذاهای محلی قم
قم شهری زیارتی و دارای جاذبههای گردشگری معنوی، طبیعی و تاریخی متعدد است، اما بد نیست بدانید که این شهر غذاهای سنتی پرطرفداری نیز دارد؛ غذاهایی که علت اصلی تفاوت آنها با غذاهای سایر شهرها در ادویهها و شکل آشپزی اهالی قم است.
آبگوشت قنبید یا کلمقمری
معروفترین غذای محلی قم آبگوشت قنبید است. قنبید از کلمه قمنبید (نبات قم) گرفتهشده است. مواد لازم برای تهیه آبگوشت قنبید، کلمقمری، نخود، لوبیا سفید، سیبزمینی، قنبید، لیموعمانی، گوجهفرنگی، گوشت، پیاز، نمک و زردچوبه است.
آبگوشت قنبید غذایی لذیذ و مقوی است که در کنار نان سنگک، ترشی، سبزیخوردن و دوغ به یک وعده غذایی دلچسب (مخصوصاً در ظهر جمعه و کنار خانواده) تبدیل میشود.
ماش ماشک
ماش ماشک یکی دیگر از غذاهای سنتی قم است. این غذا حالت آبکی دارد و نوعی آش محسوب میشود. مواد اصلی برای تهیه یک وعده ماش ماشک هویج قمی، ماش، گوشت، نمک، فلفل و زردچوبه است. ماش ماشک یک غذای مقوی است که درست کردن آن کار چندان سختی نیست و به دلیل کالری کمی که دارد میتوانید ماش ماشک را به عنوان یک غذای رژیمی در برنامه غذایی خود بگنجانید.
اشکنه سیبزمینی
اشکنه یکی از غذاهای سنتی ایرانی است که در گوشه گوشه ایران به شکل خاصی درست میشود. پایه اصلی اشکنه تخممرغ است و در قم با سیبزمینی، آرد، پیاز، نعنا خشک، نمک و فلفل درست میشود. اشکنه غذایی لذیذ است و میتوان آن را در وعده صبحانه، شام یا به عنوان یک میان وعده نوش جان کرد.
کوفته قمی
همانطور که بارها در این مقاله اشاره کردیم، ایران کشوری است با تنوع قومی و فرهنگی بالا که باعث شده یک غذای واحد در هر استانی به شکل متفاوتی درست شود. طعم و عطر کوفته، آش، آبگوشت و … هر استانی با دیگری متفاوت است و کوفته قمی هم از این قضیه مستثنا نیست.
مواد اصلی برای درست کردن کوفته قمی مشابه کوفتههای دیگر است، یعنی به گوشت چرخکرده، برنج آبکش شده، پیاز و ادویهجات نیاز دارد. تفاوت کوفته قمی با سایر کوفتهها استفاده از سبزیهای معطر مختلف، آبغوره، نخودفرنگی و فوت کوزهگری قمیها در طبخ آن است.
دسر سوهان قم
وقتی حرف غذاهای محلی و خوراکیهای قم به میان میآید، اکثر ما به یاد سوهان میافتیم. تهیه سوهان در منزل کار چندان راحتی نیست اما میتوانید دسر سوهان را با سختی کمتری در منزل تهیه کنید. مواد لازم برای درست کردن این دسر خوشطعم و دلچسب تخممرغ، پودر قند، کره، شیر، آرد جوانه گندم، آرد سبوسدار، نشاسته ذرت، گلاب، عرق هل و زعفران سابیده شده است.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای قمی
- پیشغذا: اشکنه سیبزمینی، ماش ماشک
- غذای اصلی: کوفته قمی، آبگوشت قنبید
- دسر: دسر سوهان
غذاهای محلی مرکزی
استان مرکزی یکی از مناطق قدیمی ایران است که در دوران باستان به آن ماد بزرگ میگفتند. این استان در محل تلاقی ۲ رشتهکوه البرز و زاگرس قرار دارد و به خاطر همین کوههای مرتفع، آبوهوا و پوشش گیاهی متنوعی در استان مرکزی وجود دارد.
این موضوع در دستپخت و آَشپزی اراکیها هم تأثیر گذاشته و باعث شده که غذاهای محلی خاصی داشته باشند که در بخش بعد با چند مورد از آنها آشنا میشوید:
آبگوشت دودار (دوگوله دودار)
آبگوشت دوگوله دودار که به آبگوشت کشت یا آبگوشت دوغدار نیز معروف است، یکی از غذاهای محلی و سرشار از انرژی استان مرکزی است. در تهیه این غذای سنتی از گوشت آبگوشتی، نخود، لوبیا سفید، بادمجان سرخشده، پیاز، کشک، سیر، نمک، روغن، زردچوبه و نعناع استفاده میشود. در بعضی مناطق استان مرکزی از چغندر هم در این غذا استفاده میکنند.
آش خیار چمبر
موقعیت جغرافیایی و اقلیم استان مرکزی باعث شده که پخت انواع مختلف آش و آبگوشت در این منطقه رایج باشد. آش خیار چمبر یکی از غذاهای محلی و سنتی استان مرکزی است که عضو اصلی آن خیار چمبر است. در این آش بهجز خیار چمبر از گوشت چرخکرده، بلغور گندم، نعناع، پیاز، عدس، نان خشک و ادویهجات استفاده میشود.
اگر طرفدار غذاهای آبکی و آشها هستید، پیشنهاد میکنیم این آش متفاوت و خاص را درست کنید.
کباب ته تالی
کباب ته تالی یکی دیگر از غذاهای سنتی و محلی استان مرکزی و اراک است. این غذا شبیه کباب تابهای است و اگر آبدار درست شود مانند آبگوشت سرو میشود و اگر با آب کم پخته شود آن را در کنار برنج نوش جان میکنند.
برای لذت بردن بیشتر از این غذا کافی است کباب ته تالی را با چاشنیهایی مثل ماست خیار، سبزیخوردن یا دوغ میل کنید.
شفته اراکی
شفته اراکی یکی از غذاهای سنتی استان مرکزی است و اگر فکر میکنید نوعی پلو است باید بگوییم اشتباه تصور کردید. این غذا نوعی کوفته است که با گوشت چرخکرده، تخممرغ، آرد نخودچی، سبزیهای معطر، پوره گوجهفرنگی و ادویهجات درست میشود.
این کوفته خوشمزه را با نان تازه سنگک یا لواش و یک کاسه سالاد شیرازی نوش جان کنید تا مزه آن سالها در ذهنتان بماند.
جوز قندی
جوز قندی نهتنها یکی از شیرینیهای خوشمزه استان مرکزی بلکه یکی از سوغاتیهای پرطرفدار این استان هم است.
جوز قند از ترکیب یک پودر خوشمزه داخل میوههای مثل هلو، زرد آلو و … درست میشود. این ترکیب خوشمزه چیزی نیست جز مغز بادام و گردو، شکر، هل و آرد نخودچی که داخل هلوی هستهجدا و خشکشده محلی اراک به نام الگ قرار میگیرد.
این دسر بسیار خوشمزه است و توصیه میکنیم حتماً در سفر به اراک آن را امتحان کنید.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای استان مرکزی
- پیشغذا: آش خیار چمبر
- غذای اصلی: شفته اراکی، کباب ته تالی، آبگوشت دودار
- دسر: جوز قندی
غذاهای محلی تهران
تهران کلانشهری است که سالها است مردم از شهرها و فرهنگهای مختلف به آن مهاجرت کردهاند. به خاطر همین تنوع فرهنگ و وجود سنتهای مختلف، غذاهای مختلفی در تهران درست میشود که شاید اصلیت آنها به شهرهای دیگر کشور برسد. با این حال در ادامه تعدادی از غذاهایی که در تهران به شکلی متفاوت درست میشوند را معرفی میکنیم:
آش رشته
این غذا از غذاهای سنتی ایرانی است که در همهجا طرفدار دارد و همه مزه آن را در طعمهای مختلف چشیدهاند. مواد اولیه برای پخت آش رشته، لوبیاچیتی، نخود، عدس، لوبیا سفید، رشته آش، پیازداغ، سیرداغ، نعنا داغ و کشک است. تفاوت اصلی آش رشتهای که در تهران پخته میشود با سایر آش رشتهها در نوع سبزی آش آن است که بازهم در هر خانوادهای با دیگری فرق میکند. آش رشته در روزهای سرد و بارانی، سیزده به در و ماه رمضان بیشتر پخته میشود.
دمپختک
دمپختک را میتوان یکی از غذاهای سنتی تهران دانست که بیشتر در این شهر درست میشود. مواد اولیه برای درست کردن دمپختک برنج، نمک، فلفل، زردچوبه و پیازداغ فراوان است.
۲ تا از معروفترین دمپختکهای تهرانی و ایرانی دمپختک گوجه و دمپختک باقالی است. دمپختک گوجه یا استانبولی با گوجهفرنگی و گاهی سیبزمینی و دمپختک باقالی با باقالی مخصوص این غذا که بهراحتی در دسترس است تهیه میشود. در بعضی مناطق تهران این غذا را با گوشت چرخکرده هم درست میکنند.
سرگنجشکی
سرگنجشکی یک غذای ساده و خوشمزه است که در همه شهرهای ایران از جمله پایتخت درست میشود. برای درست کردن یک سرگنجشکی خوشمزه کافی است گوشت گوسفند یا گوساله چرخکرده را با پیاز رنده شده، نمک، فلفل و زردچوبه ورز دهید و به شکل قلقلی در بیاورید.
در یک قابلمه پیاز را تفت دهید و به آن رب گوجهفرنگی یا پوره گوجهفرنگی اضافه کنید و گوشتهای قلقلی را به آن اضافه کنید. بعد از اینکه گوشتها کمی سرخ شد، آب و سیبزمینی تکهتکه شده را به همراه مرزه یا هر سبزی معطر دیگری که دوست دارید اضافه کنید و اجازه دهید تا بپزند.
بعد از گذشت زمان کمی غذا حاضر است و پیشنهاد میکنیم برای لذت بردن بیشتر از طعم سرگنجشکی، آن را با نان سنگک و سبزیخوردن نوش جان کنید.
آش شلهقلمکار
آش شله قلم کار یک آش لذیذ و مقوی است که طبق روایات، قدمت آن به دوران قاجار و سلطنت ناصرالدینشاه برمیگردد. حالا بگوییم چرا به این آش میگویند شلهقلمکار؟ علت این نامگذاری این است که ناصرالدینشاه در فصل بهار به ییلاق اطراف تهران برای شکار میرفت و به خدموحشم دستور پخت آش آنهم در ۱۲ دیگ میداد. آشپزان برای اینکه بتوانند این حجم از آش را درست کنند هرچه به دستشان میرسید از گوشت گوسفند یا گوساله گرفته تا حبوبات مختلف و سبزی را در دیگ میریختند تا بپزد. به همین خاطر به این غذا، آش شلهقلمکار میگویند.
این آش لذیذ در سایر شهرهای ایران و با سبزی یا حبوبات مختلف دیگری درست و به هر شکلی که تهیه شود، آشی بسیار لذیذ و مغذی است.
هفترنگپلو، آبگوشت آجیل، تهچین فیروزکوهی، اشکنه اسفناج و دمی بلغور جو نیز از دیگر غذاهای سنتی تهران هستند.
شله زرد
شلهزرد یکی از دسرهای خوشمزه و سنتی ایرانی است که تهرانیها در پخت آن ادعا دارند. این دسر خوشمزه بیشتر در ماه رمضان یا به عنوان نذری در ماههای محرم و صفر پخته میشود. در نگاه اول تهیه شلهزرد کار سختی به نظر نمیرسد. کافی است برنج بپزد، له شود و زعفران، شکر، گلاب، هل و خلال بادام به آن اضافه شود؛ اما فوت کوزهگری برای درست کردن یک شلهزرد خوشمزه تناسب میان مواد و پخت اندازه برنج است.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای تهرانی
- پیشغذا: آش رشته، آش شلهقلمکار (البته به مقدار کم)
- غذای اصلی: دمپختک، سر گنجشکی
- دسر: شلهزرد
غذاهای محلی لرستان
لرستان با طبیعت بینظیر، آبشارهای متعدد و آبوهوای مطبوعی که دارد یکی از شهرهای توریستی و محبوب ایرانیها است. آشپزی اهالی لرستان بهخصوص در تهیه انواع کباب و غذاهای گوشتی زبانزد خاص و عام است. در ادامه با معروفترین غذاهای محلی لرستان آشنا میشوید:
گله بریژ
کباب گله بریژ نهتنها یکی از غذاهای سنتی استان لرستان بلکه یکی از محبوبترین کبابهای این منطقه است. لرستانیها برای درست کردن گله بریژ فیله گوسفند یا گوساله دنبهدار را با نمک و فلفل و گوجهفرنگی طعم دار میکنند و بعد با هنرمندی آن را به سیخ میکشند و روی منقلی پر از زغال تهیه میکنند.
توصیه میکنیم در سفر به لرستان رژیم گیاهخواری خود را کنار بگذارید و خودتان را از چشیدن طعم کبابهای بینظیر این منطقه بهخصوص گله بریژ محروم نکنید.
جگروز
یکی دیگر از غذاهای معروف لرستان و باز هم بر پایه گوشت، جگروز است. جگروز همانطور که احتمالاً حدس زدهاید با جگر گوسفند، گاو یا گوساله درست میشود.
مردم لرستان برای درست کردن جگروز، اول جگرها را میشویند و بعد آن را در لایه نازکی از پیه یا چربی شکم گوسفند یا گوساله میپیچند و به سیخ میکشند. بعد سیخهای جگر را روی منقل میگذارند تا یک وعده جگروز خوشمزه آماده سرو شود.
خورشت قلیه ترش
خورشت قلیه ترش یکی دیگر از غذاهای سنتی و پرطرفدار استان لرستان است. این خورشت خوشطعم که به «کلیهترش» هم معروف است از گوشت، سیبزمینی و رب انار تهیه میشود. بسته به سلیقه خود میتوانید از گوشت مرغ بهجای گوشت قرمز استفاده کنید. خورشت قلیه ترش را با یک برنج اصیل ایرانی نوش جان کنید تا از صرف یک وعده غذای لرستانی حسابی لذت ببرید.
برساق
برساق یکی از شیرینیهای محلی و همچنین سوغات پرطرفدار لرستان است. این شیرینی خوشمزه در کنار یک فنجان چای به عنوان میان وعده یا دسر بسیار لذیذ است. مواد اصلی برای درست کردن شیرینی برساق آرد گندم، تخممرغ، شکر، شیر، روغن و رازیانه است.
در تهیه برساق این مواد باهم مخلوط میشوند و بعد ترکیب خوش عطری از گردو، دارچین، هل و گلاب به آن اضافه و درون روغن داغ سرخ میشود.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای لرستانی
- پیشغذا: سغدو، جگروز (البته به مقدار کم)
- غذای اصلی: گله بریژ، خورش ترش
- دسر: برساق
غذاهای محلی بوشهر
خطه جنوب کشور و بوشهر از آن مناطقی است که امکان ندارد آوازه دستپختشان و هنر دست آشپزانشان را نشنیده باشید. در بوشهر مثل بیشتر شهرهای جنوبی، ماهی و میگو نقش پررنگی در غذاهای محلی دارد. آشپزان چیرهدست بوشهری با ادویههای محلی، ماهی و … جادو میکنند و به همین خاطر غذاهای جنوبی و بوشهری بین کل مردم ایران محبوب هستند.
دمی لخلاخ
دمی لخلاخ اصالتاً از سواحل عربی خلیجفارس آمده است و در طی سالها در میان مردم جنوب جاافتاده است. لخلاخ به معنای بوی خوش است و واقعاً هم این غذا حسابی خوش عطر است.
مردم بوشهر دمی لخلاخ را با ماهیهایی مثل هامور، سنگسر، سبیتی و سرخو که با نمک و فلفل طعم دار شده درست میکنند. بخش اصلی این غذا سس آن است که از ترکیب پیازداغ، تمر هندی، زردچوبه، سیر، گشنیز، شنبلیله و شوید درست میشود.
فوت کوزهگری این غذا این است که بعد از اینکه آب برنج رفت، ماهیهای طعم دار شده را روی آن میچینند تا با برنج دم بکشد.
روشهای دیگری هم برای پخت این غذا وجود دارد. مثلاً گاهی آن را با رب گوجهفرنگی، لوبیاچیتی، لیموعمانی یا برنج آبکش شده درست میکنند.
میگو پلو
میگو پلو از آن غذاهایی است که در خطه جنوب و بوشهر زیاد درست میشود و از محبوبترین غذاهای بوشهری است. بازیگر اصلی این غذای پرخاصیت میگو است و عطروطعم بینظیری دارد. اگر طرفدار غذاهایی دریایی باشید حتماً از این غذا خوشتان میآید. میگو پلو از ترکیب برنج، میگو، سبزیهای معطر، ادویه و رب گوجهفرنگی درست میشود.
در سفر به بوشهر میتوانید این غذا را در اکثر رستورانهای این شهر نوش جان کنید.
دال عدس
دال عدس یک غذای خوشمزه و لذیذ است که در استان بوشهر زیاد درست میشود. برای پخت این غذا کافی است عدس قرمز (دال عدس) را با گوجهفرنگی یا رب گوجه، پیاز، سیر، لیموعمانی و ادویه بپزید. دال عدس غذایی سرشار از خاصیت است و برای پیشغذا یا یک وعده شام سبک، غذایی عالی محسوب میشود.
رنگینک
رنگینک از آن دسرهای خوشمزه، مقوی و پرکالری است که بوشهریها آن را به بهترین شکل درست میکنند. رنگینک بیشتر در ماه رمضان درست میشود و شکل ظاهری آن شبیه حلوا است.
این شیرینی و دسر خوشمزه با خرما، آرد گندم، روغن، گردو و دارچین درست میشود. بوشهریها برای درست کردن رنگینک اول هستههای خرما را جدا کرده و داخل آن را با مغز گردو پر میکنند. بعد آرد گندم را تفت داده و رنگ آنکه تغییر کرد روغن را اضافه میکنند. در مرحله آخر مخلوط آرد را روی خرماها ریخته و در انتها آن را با دارچین، پودر پسته، خلال بادام یا پسته تزئین میکنند. این دسر خوشمزه را میتوانید با یک فنجان چای نوش جان کنید.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای بوشهری
- پیشغذا: دال عدس
- غذای اصلی: دمی لخلاخ، میگو پلو
- دسر: رنگینک
غذاهای محلی استان هرمزگان
از هرکسی که به جنوب کشور و استان هرمزگان سفر کرده باشد بپرسید، حتماً در کنار خاطرههای شیرینش از سفر و تماشای جاذبههای تاریخی و طبیعی، به غذاهای محلی هم اشاره میکند. غذاهایی که در جنوب کشور مثل استان هرمزگان درست میشوند به دلیل فرهنگ این مردم و اقلیم منطقه با غذاهای سایر شهرها تفاوت زیادی دارند. در ادامه درباره تعدادی از غذاهای محلی استان هرمزگان میخوانید:
کاتوغ
کاتوغ یکی از غذاهای محلی استان هرمزگان است که طرفداران زیادی دارد. این غذا مانند دیگر غذاهای محلی این استان با ماهی درست میشود و دل علاقهمندان به غذاهای دریایی را به دست میآورد. مواد لازم برای تهیه این غذا عبارت است از ماهی شور، تمبر هندی، سیبزمینی، پیاز و ادویهجات.
زیبون
پایه اصلی این غذای لذیذ مثل بیشتر غذاهای محلی هرمزگان ماهی است و در قشم محبوبیت بیشتری دارد. برای تهیه زیبون از ماهی، برنج، لیموعمانی، فلفل سبز تند و پیاز، ادویههای مخصوص جنوبی، سیبزمینی و نان تموش نیاز است. توصیه میکنیم در سفر به هرمزگان و قشم حتماً این غذای لذیذ را نه یکبار بلکه چند بار نوش جان کنید چون مانندش را در شهر دیگری نمیتوانید پیدا کنید.
نان تموشی
نان تموشی یکی از نانهای خوشمزه هرمزگان است که خیلی از مسافرین و گردشگران آن را به تعداد زیاد و به عنوان سوغات هم خریداری میکنند. نان تموشی یک نان ساده و معمولی نیست و با تخممرغ، پنیر و سس مخصوص درست میشود. هرمزگانیها از این نان برای تهدیگ غذاهای برنجی یا کنار غذاهای نانی و مهیاوه استفاده میکنند.
مهیاوه
مهیاوه یکی از غذاهای سنتی استان هرمزگان و بندرعباس است و باز هم بازیگر اصلی آن ماهی است. مواد لازم برای درست کردن یک وعده مهیاوه بندرعباسی ماهی ساردین، خردل، رازیانه، نمک و آب است.
این غذا به دلیل وجود رازیانه و خردل عطروطعم خاصی دارد و پیشنهاد میکنیم اگر طرفدار غذاهای دریایی یا امتحان کردن غذاهای جدید هستید، در سفر به بندرعباس مهیاوه را امتحان کنید.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای هرمزگان
- پیشغذا: مهیاوه
- غذای اصلی: زیبون، کاتوغ
- دسر: نان تموشی
غذاهای محلی کرمان
کرمان یکی از مهمترین استانهای تاریخی در جنوب شرقی کشور است. استان کرمان در منطقهای کویری قرار دارد و در گوشه گوشه آن رد پای تاریخ ایران به چشم میآید. همین موضوع کرمان را به مقصد گردشگری مهمی در ایران تبدیل کرده است و حتماً برای کامل کردن سفرتان به کرمان از خوردن غذاهای محلی این استان غافل نشوید. بخش بعد را بخوانید تا با چند مورد از غذاهای محلی کرمان آشنا شوید:
آبگوشت بادمجان و کشک
آبگوشت کشک و بادمجان یکی از آبگوشتهای محبوب در استان کرمان است که در استان لرستان و مرکزی هم تهیه میشود. ترکیبات اصلی این غذا کشک ساییده، گوشت قرمز، نخود، لوبیا سفید، سیبزمینی، پیاز، بادمجان، چغندر، خیار و نمک، زردچوبه و فلفل است. دلیل سرو این غذا با نمک و چغندر متعادل کردن طبع آن است.
اوماچ آش
اوماچ آش یا آش اوماج یکی از قدیمیترین و خوشمزهترین غذاهای محلی کرمان است که سرشار از مواد معدنی و مغذی است. ترکیبات اصلی این آش را چغندر، عدس، پیاز، آرد گندم، سیاهدانه، میتخم (تخم شوید)، کسرک (زنیان)، زیره، نعناع داغ، تلف (قرهقروت)، اسفناج، جعفری، گشنیز، نمک و زردچوبه تشکیل میدهند. کرمانیها برای تقویت سیستم ایمنی و جلوگیری و درمان سرماخوردگی این آش را بیشتر در روزهای سرد سال درست میکنند.
خورشت آلوچه
خورشت آلوچه از آن دسته خورشتهایی است که در اکثر شهرهای ایران با روش خاص و طبق رسوم خودشان درست میشود. خورشت آلوچه در کرمان یک غذای محلی و محبوب است که عنصر اصلی آن آلوچه خشک است. منظور از آلوچه در این خورشت گوجهسبز است و به همین خاطر اگر در فصل بهار به کرمان سفر کنید، شانس بیشتری برای امتحان کردن این غذا خواهید داشت، هرچند که در سایر فصلهای سال هم میتوانید این غذا را در کرمان نوش جان کنید یا خودتان دستبهکار شوید و آن را در منزل تهیه کنید.
کرمانیها خورشت آلوچه را با گوشت خورشتی، آلوچه خشک، پیاز، لوبیاچیتی، رب گوجهفرنگی، سبزیهایی مثل گشنیز و جعفری، ادویه و آبلیمو درست میکنند.
چنگ مال خرما
کرمان یکی از استانهایی است که شیرینی و دسر در آن حسابی محبوب و سوغاتی اصلی مسافران و گردشگران این شهر است. چنگ مال خرما یک دسر و شیرینی سنتی کرمان است که در کنار مواد مغذی و سالمی که دارد، طرز تهیه آنهم کار چندان سختی نیست.
چنگ مال خرما با نان تافتون خردشده، گردوی آسیاب شده، مغز گردو، روغن حیوانی و خرمای چرخکرده درست میشود.
علت نامگذاری این دسر هم این است که برای درست کردن آن، همه این مواد را درون یک ظرف ریخته و آنها را با انگشتان دست مخلوط میکنند. بعد از اینکه مواد کاملاً باهم ترکیب شدند، چنگ مالهایی به اندازه یک گردو درست میکنند و آن را با پودر پسته، نارگیل و … تزئین میکنند. این دسر را با چای نوش جان کنید تا لذت آن چند برابر شود.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای کرمانی
- پیشغذا: اوماج آش
- غذای اصلی: خورشت آلوچه، آبگوشت بادمجان و کشک
- دسر: چنگ مال خرما
غذاهای محلی سمنان
سمنان یکی از استانهای کویری ایران است و به خاطر همین اقلیم، غذاهای محلی سمنان با غذاهای سایر شهرها تفاوتهایی دارد.
بافت کویری و منابع آب محدود در این استان و شهرهایی مثل دامغان و شاهرود باعث شده که محصولات کشاورزی این منطقه مثل سیر و فلفل طعم متفاوتی داشته باشند. درنتیجه در سمنان غذاهای محلی هم طعم خاصی پیدا میکنند که در ادامه با تعدادی از آنها آشنا میشوید:
خورشت هویج و پسته
خورشت هویج و پسته یک غذای سنتی ایرانی است که محبوبیت و شهرت فراوانی در سراسر کشور دارد. در سمنان و بهخصوص دامغان خورشت هویج و پسته طرفداران زیادی دارد و بیشتر در مهمانیها و روزهای مهم سال درست میشود. این غذا از ترکیب موادی مانند هویج، گوشت مرغ یا گوسفند، پیاز، زعفران، نمک، فلفل، شکر، آبغوره، برنج، روغن حیوانی و خلال پسته تهیه میشود و طعمی لذیذ دارد. در سفر به سمنان و دامغان حتماً یک وعده غذای خود را به نوش جان کردن خورشت هویج و پسته اختصاص دهید.
کشک و گوجه
سمنانیها با ترکیب ۲ خوراکی خوشمزه و پرطرفدار یعنی کشک و گوجه به غذایی دست پیدا کردهاند که در شهرهای دیگر کمتر درست میشود. مواد لازم برای این غذای ساده اما خوشمزه پیازداغ، بادمجان، رب گوجهفرنگی، سبزی پلویی، نمک، فلفل، زردچوبه، کشک و گاهی گردو برای تزئین است.
استامبولی سمنانی
نام استامبولی که به میان میآید، اکثر ما تصور میکنیم که قرار است یک بشقاب برنج که با گوجهفرنگی و سیبزمینی استانبولی دم کشیده سرو شود؛ اما استامبولی سمنانی با استامبولی رایج فرق دارد و برای پخت آن با توجه به فصل از چاقاله، آلوچه، آلو، زردآلو یا قیصی در کنار فیله مرغ، سیبزمینی، پیاز، گوجهفرنگی و ادویجه جات استفاده میشود.
در سفر به سمنان این غذا را امتحان کنید تا روی دیگری از استامبولی را هم نوش جان کرده باشید.
تلخون
تلخون یکی از دسرهای خوشطعم سمنانی است که درست کردن آن در شاهرود بیشتر از سایر مناطق سمنان رایج است. تلخون بیشتر در زمان برداشت گندم درست میشود و ماده اصلی آن هم گندم آسیاب شده است. سمنانیها برای درست کردن تلخون گندم بوداده را آسیاب و آن را با شیره انگور مخلوط میکنند. بعد گلولههایی را از آن جدا میکنند و صبر میکنند تا خشک شود. بعد که تلخون آماده شد آن را بهعنوان میان وعده یا دسر نوش جان میکنند.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای سمنانی
- پیشغذا: کشک و گوجه
- غذای اصلی: استامبولی سمنانی، خورشت هویج و پسته
- دسر: تلخون
غذاهای محلی خراسان جنوبی
خطه خراسان یکی از مناطق تاریخی و قدیمی ایران است که به دلیل اقلیم جغرافیایی و فرهنگ مردمش به یکی از شهرهای توریستی ایران تبدیل شده است. مردم خراسان دستپخت خوبی دارند و به همین خاطر غذاهای محلی این منطقه از جمله خراسان جنوبی بسیار محبوب است.
بلغور پلو
بلغور پلو ازجمله غذاهای سنتی استان خراسان جنوبی است که با روغنزیتون، رب، بلغور گندم و عصاره مرغ و گوشت درست میشود. بلغور پلو در مدتزمان نسبتاً کوتاهی آماده میشود و طعم آن شبیه استامبولی گوجه است. اگر گیاهخوار هستید میتوانید عصاره مرغ و گوشت را حذف کنید و از میل کردن یک غذای گیاهی خوشمزه و مقوی لذت ببرید.
اشکنه شیری
اشکنه غذایی ساده است که به چندین شکل متفاوت درست میشود. در خراسان جنوبی و بهخصوص بیرجند یک نوع خاصی از اشکنه درست میشود که به آن اشکنه شیری یا اشکنه شیرین میگویند. مواد لازم برای درست کردن اشکنه شیری روغن، خاک قند یا شکر، پیاز، زیره سبز و سیاه، نمک، فلفل، زردچوبه، زعفران، شیره انگور است. بعضیها با توجه به سلیقهشان به این غذا تخممرغ هم اضافه میکنند.
قوروت بادمجان
قوروت بادمجان یکی از غذاهای محلی استان خراسان و بیرجند است. غذایی ساده و لذیذ که میتوان آن را به عنوان پیشغذا یا یک وعده شام سبک نوش جان کرد. برای درست کردن قوروت بادمجان کافی است بادمجانها را در روغن سرخ کنید و در میانه سرخ شدنشان به آن رب گوجهفرنگی یا پوره گوجهفرنگی و ادویهجات هم اضافه کنید و اجازه دهید به آرامی پخته شود. این خوراک لذیذ در کنار نان تازه و چاشنیهای مرسوم ایرانی مثل ترشی و سبزیخوردن حسابی میچسبد.
کفبیخ
کفبیخ یکی از شیرینیهای سنتی استان خراسان جنوبی است که بیشتر در شهرهای سبزوار، بیرجند، قائنات و گناباد درست میشود. کفبیخ شیرینی اصلی در یکی از مراسم سنتی اهالی خراسان جنوبی به نام کفزنی است که پخت آن بیشتر در مهمانیها و بهخصوص شب یلدا رایج است.
برای تهیه کفبیخ ریشه گیاهی به نام چوبک در آب خیسانده و بعد از چند ساعت جوشیدن در تغار ریخته میشود. این مایع مثل سمنو ساعتها با چوب درخت انار هم زده میشود تا به شکل کف دربیاید. این کف بعد از سفت و خشک شدن شبیه گز میشود و موقع سرو آن را با شیره یا شکر مخلوط میکنند. کفبیخ را معمولاً با پودر پسته، مغز گردو و … تزئین میکنند.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای خراسان جنوبی
- پیشغذا: اشکنه شیری، قوروت بادمجان
- غذای اصلی: بلغور پلو
- دسر: کفبیخ
غذاهای محلی خراسان شمالی
در استان خراسان شمالی اقوام مختلف کرد، ترک، فارس، ترکمن، عرب، بلوچ و لر زندگی میکنند. این موضوع باعث تنوع فرهنگی در خراسان شمالی شده و هر یک از این اقوام در بعضی روزها و مناسبتها غذاهای سنتی خاصی را طبخ میکنند.
در ادامه با تعدادی از غذاهای محلی خراسان شمالی آشنا میشوید:
کنجلی کوکه
کنجلی کوکه به معنای بیسکویت کنجدی و یا شکلات کنجدی است که از کنجد و شکر تهیه میشود و در فصل سرما توسط بانوان در جرگلان تهیهشده و در دور همیهای شبانه همراه با چای میل میشود. این شیرینی بسیار خوشمزه و مقوی است و میتوانید در سفر به خراسان شمالی آن را به عنوان سوغاتی هم خریداری کنید.
آش یارمه
آش یارمه یکی از آشهای خوش عطر خراسان شمالی و بجنورد است که طعم متفاوتی دارد. یکی از دلایل خاص بودن طعم این آش استفاده از سبزی محلی چریش در پخت آن است.
برای تهیه آش یارمه به بلغور گندم، نخود، دوغ، نعنا، پیاز نیاز است. اگر سبزی محلی در دسترس نباشد میتوان این آش را با اسفناج هم درست کرد. به دلیل وجود دوغ در ترکیبات آش یارمه، این آش طعم تقریباً ترشی مشابه آش دوغ اردبیل دارد.
ساطری پلو
ساطری پلو یکی از غذای محلی منطقه خراسان است که بیشتر در خراسان شمالی و خراسان رضوی درست میشود. مواد لازم برای درست کردن ساطری پلو هویج خلال شده، کشمش پلویی، گوشت چرخکرده، زعفران سابیده شده، روغن، پیاز و ادویهجات است. این غذا به دلیل وجود کشمش و هویج طعم شیرینی دارد که به مذاق عشاق غذاهای شیرین حسابی خوش میآید.
فتیر مسکه
فتیر مسکه یکی از خوشمزهترین نانهای روغنیای است که در محدوده خراسان و بهخصوص استان خراسان شمالی تهیه میشود.
برای تهیه این نان روغنی از آرد گندم، خمیرمایه، شکر، کره گاوی یا گوسفندی، زردچوبه و روغن استفاده میکنند.
درست کردن این نان خوشمزه در منزل کمی فوت کوزهگری و صبر و حوصله نیاز دارد و توصیه میکنیم حتی اگر در منزل هم آن را درست کردید حتماً در سفرتان به خراسان آن را تهیه و نوش جان کنید. بعضی افراد معتقدند فتیر مسکه با دوغ حسابی میچسبد. پس اگر دوست داشتید دوغ را هم کنار این نانروغنی امتحان کنید.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای خراسان شمالی
- پیشغذا: آش یارمه
- غذای اصلی: ساطری پلو
- دسر: فتیر مسکه، کنجی کوله
غذاهای محلی گلستان
استان گلستان یکی از استانهای ایران با پیشینه غنی است که در شمال کشور قرار دارد. این استان طبیعت بینظیر و آثار تاریخی و باستانی متنوعی دارد و به همین خاطر یکی از شهرهای توریستی ایران به حساب میآید. استان گلستان مثل سایر شهرهای شمالی کشور تنوع غذایی زیادی دارد و اگر در سفر به این شهر غذاهای محلی را امتحان نکنید، انگار سفرتان را نیمهتمام گذاشتهاید.
چگدرمه یا تورکمن پلو
چَک دُرمَه نام غذایی ترکمنی به معنی بِکش وانَستا! یا سِرو کن و معطل نکن! است و به خاطر طعم و عطری که دارد این نام را برایش انتخاب کردهاند. این غذا ازنظر پخت و مواد تشکیلدهنده شبیه استامبولی پلو است. ترکمنها چگدرمه را که قدمت آن به هزاران سال قبل برمیگردد با برنج، پیاز، سیبزمینی، گوشت سفید یا قرمز، رب گوجهفرنگی و ادویههای محلی درست میکنند.
چگدرمه یا تورکمن پلو غذایی است که بیشتر در مراسم مهم مثل مهمانیها، عروسیها و همچنین به عنوان غذای نذری در ماه محرم و صفر درست میشود.
نخود پلو
نخود پلو یکی دیگر از غذاهای سنتی و محلی استان گلستان و گرگان است که دستور پخت آن به ثبت ملی رسیده است. نخود پلو گرگانی با گوشت گوسفند، برنج، نخود، کشمش، رب آلوی جنگلی، پیاز، نمک، فلفل و زردچوبه درست میشود.
نخود پلو در سراسر استان گلستان و شهرها و روستاهایش محبوبیت زیادی دارد و یک غذای اعیانی به حساب میآید.
هلی آش
هلی آش که به آش گوجهسبز و آش آلو هم معروف است، یک غذای محلی پرطرفدار در استان گلستان است. هلی آش غذایی مقوی است و برای تهیه آن به نخود، لوبیا، برنج، گوجهسبز، شکر، پیازداغ و آلوچه نیاز است.
هلی آش بعد از پخت با نعنا داغ تزئین میشود و بسیار خوشمزه است. در بعضی مناطق استان گلستان هلی آش را با کدو هم درست میکنند.
ماش پلو
ماش پلو از دیگر غذاهای محلی گلستان به شمار میرود که به دلیل سادگی معمولاً بهعنوان پیشغذا نیز استفاده میشود. این پلو با ماش، برنج، گوشت چرخکرده، زعفران، پیاز، روغنزیتون، نمک و روغن تهیه میشود.
قاتلاما
قاتلاما یکی از شیرینیها و دسرهای استان گلستان است که بیشتر در بین ترکمنها و بهخصوص برای مراسم عروسی تهیه میشود. مواد لازم برای درست کردن قاتلاما آرد، تخممرغ، روغن، شکر و پودر قند برای تزئین است. درست کردن این شیرینی خوشمزه کار چندان سختی نیست و به همین خاطر معمولاً ترکمنها بهخصوص خانواده داماد خودشان این شیرینی را برای رفتن به منزل خانواده عروس درست میکنند.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای گلستانی
- پیشغذا: هلی آش
- غذای اصلی: نخود پلو، تورکمن پلو، ماش پلو
- دسر: قاتلاما
غذاهای محلی سیستان و بلوچستان
استان سیستان و بلوچستان یکی از استانهای پهناور ایران است که مردم آن همچنان به فرهنگ و آدابورسوم باستانی خود پایبند هستند. این موضوع در گویش، پوشش و همچنین غذاهای محلی این استان کاملاً مشهود است. به همین خاطر توصیه میکنیم در سفر به این استان رژیم غذایی یا گیاهخواری خود را کنار بگذارید و غذاهای محلی سیستان و بلوچستان را امتحان کنید.
تباهگ
یکی از قدیمیترین غذاهای محلی استان سیستان و بلوچستان تباهگ است. غذایی که نمیتوان از نام آن به اجزای تشکیلدهندهاش پی برد. پایه اصلی تباهگ گوشت طعم دار شده با پودر نمک و انار خشک شده است.
اهالی سیستان و بلوچستان برای تهیه تباهگ گوشت خشکشده را برای ۳۰ دقیقه در آب با نمک و فلفل میجوشانند. بعد که گوشتها نیم ساعت جوشید آنها را از آب درآورده و کاملاً سرخ میکنند. این غذا با برنج سرو میشود و بسیار لذیذ است.
فوت کوزهگری در تهیه تباهگ این است که برای دم آوری برنج از همان آبی که گوشت در آن پخته شد بهجای آب ساده استفاده میکنند. البته در بعضی بخشهای این استان گوشتها بعد از پخت به برنج اضافهشده و تباهگ به شکل استامبولی سرو میشود.
دوغ پا یا قیمه سیستانی
دامپروی یکی از مشاغل اصلی در استان سیستان و بلوچستان است و به همین خاطر در بیشتر غذاهای محلی این استان از فرآوردههای دامی استفاده میشود. دوغ پا یکی از خورشتهای محلی استان سیستان و بلوچستان است و همانطور که از نامش پیدا است، ماده اصلی برای پخت آن دوغ است. برای پخت خورشت دوغ پا به لپه، پیاز و ادویهجات در کنار دوغ نیاز است. این خورشت خوشطعم و متفاوت با برنج به شکل کته یا آبکش سرو میشود.
اوجیزک
اوجیزک همان آبگوشت محلی سیستان است که گوشت ندارد. این غذا تا حدودی شبیه اشکنه است. ادویه اصلی این غذا آچار (نوعی ادویه محلی) است. برای پخت اوجیزک به گوجه، روغن (ترجیحاً روغن محلی)، پیاز، آب، سیبزمینی و آچار نیاز است. البته در نوعی دیگر از این غذا، به آن تخممرغ هم اضافه میکنند.
چنگال
چنگال یکی از دسرهای محبوب بلوچی است که بیشتر در ایام ماه رمضان و برای افطار تهیه میشود. مواد لازم برای درست کردن چنگال خرما، خمیر نیم پخته، روغن حیوانی محلی و چاشنیهای معطر مثل هل، گلاب و … است. چنگال در کنار طعم و عطر فوقالعاده راحت هم درست میشود.
پیشنهاد اتاقک برای یک وعده غذای بلوچی
- پیشغذا: اوجیزک
- غذای اصلی: دوغ پا، تباهگ
- دسر: چنگال
سخن آخر
در این مقاله با بیشتر از ۱۲۵ غذای محلی از گوشه گوشه ایران آشنا شدید، هرچند که حتماً فهرست غذاهای محلی ایران بهمراتب بیشتر از این عدد است. بعد از خواندن این مقاله متوجه شدیم که به هر جای ایران که سفر کنیم، بهجز مناظر طبیعی و جاذبههای تاریخی، غذاهای محلی خوشمزهای هم در انتظارمان هستند.
اگر اقامتگاه موردنظرتان را رزرو کردهاید، پس همهچیز برای سفر آماده است. اگر هنوز برای انتخاب اقامتگاه شهر مقصد شک دارید، کافی است وارد سایت اتاقک شوید و در نوار جستوجوی بالای صفحه نام شهر مقصد را وارد کنید تا تمام واحدهای اقامتی آنجا برای شما نمایش داده شوند.
سفر خوشمزه و خاطرهانگیزی داشته باشید!
چقدر عالی بود، ممنونم از زحمتی که کشیدید
حیف که گوشت نداریم😭😭😭😭😭😭😭
لیست خوشمزه ای بود:)
عالییییییییییییئ
به نظرم جای فتیر مسکه خراسان رضوی کلا خالیه
سلام غذاها رو بیخیال ولی باید به نظرم در ایران حداقل ده استان به سی ویک استان اضافه بشه کیا نظری دارن؟
بدون شک خوشمزه ترین غذای این لیست از غذاهای محلی ایران، اکبر جوجه مازندران هستش.
جای آش ارده یا همون ارده پلو تو این لیست غذاهای ایرانی خالیه بنظرم.
آش ارده هم بنظرم از خوش مزه ترین غذاهای جنوب کشور هستش.
مرسی از دقت نظرتون. حتما در نسخه های بعدی این مقاله این مورد رو هم اضافه خواهیم کرد.
واقعا از اتاقک عزیز ممنونم بابت این مقاله خوبش. من با خوندن مقاله غذاهای ایرانی آب دهنم راه افتاد
خواهش میکنیم امیرعلی عزیز.
تک تک این غذاهای ایرانی دلچسب و خوشمزه هستن واقعا
بله دقیقا همینطور هستش. واقعا هر کدوم از این غذاها جزو لذیذ ترین غذاهای ایرانی هستن.
من که عاشق شله مشهدیم:)
جوش بره غذای محلی گناباده معروف نیست ولی عااالیه
شیشلیگ هم که عالیه
حلیم بادمجان و کشک بادمجان،سوسیس بندری هم عالی:))
ممنون از لیست خوبتون
عالی بود ۱۰۰۰ کمش است واقعا عالی بود هرکی تنورچه خورده میدونه چه خوش مزیگی داره ممنون که این غذا را گذاشتید
????????????????????????????????????????
#دبس
من لرم اصلا خورشت سیب نداریم غذاهای محلی ما گِله بریژ، جگروَزگ،آش ترخینه و… چنان سری لرستان رد کردی یه لحظه رفتم از لیست غذاهامون به جا شما معذرت خواهی کردم و برگشتم یا ننویس یا کامل بنویس