آشنایی با پارک شفق تهران | بازمانده‌ای از دوران پهلوی دوم

زندگی شهری ارتباط ما با طبیعت را به حداقل رسانده است. دیدن گل‌ها و درختان، شنیدن صدای پرندگان و کشف دیدنی‌های محیط اطراف، جایش را به اتوبان‌ها، پاساژ و خانه‌های بدقواره داده است. اما وسط این همه ساختمان هنوز فضاهای کوچکی باقی مانده‌اند. آن‌ها مثل دری در انتهای کمد زندگی ما هستند که به جای سرزمینی مثل نارنیا، به مقاصد خرم باز می‌شوند و می‌توان در آن‌ها، کمی از آن ارتباط گمشده با طبیعت را پیدا کرد.

جایی که هنوز پرندگان در آن جوجه می‌آورند، گربه‌ها بازی می‌کنند و گاه می‌توان با باز شدن اولین شکوفه‌های بهاری، نوید تغییر فصل‌ را دید. از چند سال پیش، نام این فضاها را پارک گذاشته و اولین بار در کشورهای اروپایی ایده ساخت آن‌ها اجرا شده است.

با گذشت زمان، برخی از پارک‌ها علاوه بر طبیعت زیبا، داستان‌های دیگری هم دارند. مثل یکی از پارک‌های تهران که به سبک فرانسوی ساخته شده و نامش را از یک استاد، مترجم و سیاستمدار به‌نام گرفته شده است. نام این پارک «شفق» است. بوستانی که به سبب معماری خاص، فضاهای متعدد و نمادهای گوناگون، توانسته راوی قصه‌هایی فراتر از یک پارک معمولی باشد. در این مقاله از اتاقک برایتان از پارک شفق و هرآنچه که آن را خاص می‌کند گفته‌ایم.

پارک شفق کجاست؟

شفق یکی از بوستان‌ها و جاهای دیدنی تهران است که در دوره پهلوی دوم در منطقه یوسف‌آباد یا خیابان جمال‌الدین اسدآبادی ساخته شد. اکنون این پارک از یک سمت به خیابان تهرانی واحد و از سوی دیگر به فراهانی‌پور می‌رسد. در این پارک علاوه بر محیط طبیعی، فرهنگسرا و کتابخانه مهمی نیز وجود دارند. این پارک زیبا در سال ۱۳۸۲ به ثبت ملی رسیده است.

اجاره روزانه خانه تهران با قیمت مناسب

• ۵۰ هزار تومان تخفیف
• مخصوص کاربران بلاگ
• کد : OTGBLG50

همین الان رزرو کن!

تاریخچه پارک شفق

قبل از اینکه این فضا پارک شود، زمین آن بخشی از یک محوطه بزرگ بوده است. سال‌ها پیش، یکی از درباریان قاجار به‌نام میرزایوسف آشتیانی، آن زمین بزرگ را تبدیل به باغی خرم با درختان بسیار کرد. این باغ و زمین‌های اطراف آن به زندگی خود ادامه می‌دادند، تا اینکه حکومت تغییر کرد و در دوره پهلوی دوم زمین‌های این‌جا بین کارمندان دولت تقسیم شد. پس از این تغییرات، یک زمین خالی آن میان باقی‌ماند.

مدت‌ها از این زمین، برای انباشت زباله استفاده می‌شد و در نتیجه، فضای آن اصلا چهره خوبی نداشت. اما سرنوشت این قطعه زمین به‌دست دکتر رضازاده شفق که مترجم، سیاستمدار و مردی بانفوذ بود، تغییر کرد و درنهایت تصمیم بر این شد که زمین خالی باقی‌مانده، تبدیل به یک پارک شود. پارک شفق بالاخره در سال ۱۳۴۲ با وسعتی درحدود ۱۶۸۴۰ مترمربع افتتاح شد.

طراحی ویژه پارک شفق

در آن زمان برای ساختن پارک شفق سراغ یک نقاش، شهرساز و معمار مدرن ایرانی یعنی کامران دیبا رفتند. آقای دیبا در دانشگاه هاروارد معماری خوانده و به روشنی می‌توان در آثارش امضا و نگاه خاص او را پیدا کرد. معمار پارک شفق برای طراحی آن، از بوستان‌های فرانسوی الهام گرفت و تلاش کرد سبکی نو و ماندگار را در آن پیاده کند.

از جمله آن که آقای دیبا، به عوارض زمین شناسی پارک اهمیت داد و از همان فرازوفرودهای زمین، برای طراحی پارک کمک گرفت. برای مثال، از گودی زمین برای جای‌گیری فضای بازی بچه‌ها استفاده شد و شیب زمین نیز به‌عنوان سرسره‌هایی ایمن طراحی شدند.

وجود مسیرهای غیرهم‌سطح، وجود چشم‌انداز از چهارطرف بوستان و امکان گذر از داخل پارک برای ساکنان باعث شد، پارک شفق نقاط قوت بسیاری داشته باشد. انتخاب این سبک خاص، پارک شفق را متفاوت از دیگر بوستان‌های تهران کرده و برای دانش‌جویان معماری نیز جالب توجه است.

نکته قابل تامل دیگر وجود یک ساختمان قدیمی با معماری بسیار ویژه است که از دوره قاجار باقی‌مانده است. آقای دیبا به رقم فشارهایی که وجود داشت به عنوان یک معمار متعهد، ساختمان قدیمی را نگه داشت و آن را به گونه‌ای زیبا در فضای پارک تلفیق کرد تا این اثر نیز بتواند به حیات خود ادامه دهد. حالا هم این ساختمان، بخشی مهم از پارک شفق است و می‌بینیم که وجودش چقدر اثرگذار بوده است.

جاذبه‌های پارک شفق

علاوه بر معماری خاص پارک شفق، این‌جا دیدنی‌های دیگری نیز دارد که به برخی از آن‌ها اشاره کرده‌ایم. فرهنگسرای شفق از جاذبه‌های مهم این پارک است. این فضا تا اوایل دهه هفتاد شمسی در اختیار سازمان راهنمایی‌ و رانندگی بود و بعد تغییر کاربری داد و تبدیل به یک فضای علمی و آموزشی شد.

حالا این فرهنگسرا، دوره‌ها و کلاس‌های گوناگونی دارد و اهالی محل از آن استفاده می‌کنند. علاوه بر برنامه‌های خوب، وجود صندلی‌های مناسب برای افراد معلول در بخش آمفی تئاتر و امکان برگزاری جشنواره‌ها، فرهنگسرای شفق را خاص‌تر کرده است. در کنار این‌ها جالب است بدانید، معمار پارک شفق درواقع با طراحی فرهنگسرای شفق، اولین پایه‌های ایجاد فرهنگسرا در ایران را گذاشت و بعد آن را در فرهنگسرای نیاوران تکمیل کرد.

در پارک شفق آثار حجمی و مجسمه‌هایی هم وجود دارد که هرکدام داستان‌های خودشان را دارند. مثلا یکی از مجسمه‌ها که اثر آقای پرویز تناولی است کفشی جدا از مجسمه و روی زمین داشت که حدود دو سال پیش دزدیده شد!

البته این اثر بعدا مرمت شد و کفشی دیگر را به مجسمه دادند. حالا شما می‌توانید مجسمه و کفش آن را در پارک شفق ببینید. به‌جز این، در پارک مجسمه‌های دیگری هم هستند که هرکدام ارزشمندند و به نوعی کاربری همه‌گیر پارک شفق را تداعی می‌کنند.

بهترین زمان بازدید از پارک شفق

شما برای دیدن پارک شفق نیاز به تهیه بلیط ندارید و می‌توانید تمام قسمت‌های پارک را ببینید. بهار، تابستان و پاییز پارک شفق دیدنی است و درختان کهنسال آن می‌توانند فضای دلنشینی را برایتان رقم بزنند. اگر دوست دارید به فرهنگسرای شفق بروید یا از کتابخانه آن استفاده کنید، از شنبه تا پنج شنبه، از ساعت ۸ صبح تا ۶ عصر فرصت دارید به این فضاها سر بزنید.

برای اجاره روزانه خانه در تهران می‌توانید از سایت اتاقک کمک بگیرید.

اجاره روزانه خانه تهران با قیمت مناسب

• ۵۰ هزار تومان تخفیف
• مخصوص کاربران بلاگ
• کد : OTGBLG50

همین الان رزرو کن!

جاذبه‌های نزدیک به پارک شفق کجاست؟

اگر برای دیدن پارک شفق می‌روید خوب است زمانی را برای دیدن چند جاذبه دیگر تهران که این‌جا برایتان معرفی کرده‌ایم نیز اختصاص دهید.

بازار روز بهجت آباد، دوستدار مادران باردار

تقریبا ۳ کیلومتر پایین‌تر از پارک شفق و در محله بهجت آباد می‌توانید یک بازار روز خاص را پیدا کنید. این بازار پر از میوه‌ها، سبزی‌ها و خوراکی‌های خاص است. بعضی اهالی تهران معتقدند، اگر زنی باردار ناگهان هوس یک میوه خارج از ‌فصل کند، احتمالا بتوانید آن میوه را در بازار بهجت آباد پیدا کنید. علاوه بر این، در بهجت‌آباد برخی فروشگاه‌ها اجناس خارجی و خوراکی‌هایی از کشورهای کره، چین و … دارند.

کلیسای سنت سرکیس مقدس، بنای پر از شگفتی

کمی جلوتر از بازار بهجت آباد و در ابتدای خیابان نجات‌الهی، می‌توانید یکی از مهم‌ترین کلیساهای ایران را ببینید. این کلیسا معمولا به جز یکشنبه‌ها و زمان برگزاری مراسم خاص، اجازه ورود گردشگران را می‌دهد و می‌توانید داخل آن را نیز ببینید.

مجموعه سینما آزادی، میعادگاه عاشقان هنر هفتم

اگر از پارک شفق به سمت تقاطع دو خیابان بهشتی و میرزای شیرازی بروید، می‌توانید مجموعه سینما آزادی را پیدا کنید. این‌جا چند سالن نمایش فیلم، کافه و فضاهای خوبی برای نشستن دارد. این سینما سه‌شنبه‌ها و آخرهفته‌ها بسیار شلوغ می‌شود.

سینما گلریز، سالن قدیمی تهران

حدود یک کیلومتر بالاتر از پارک شفق می‌توانید یکی از قدیمی‌ترین سالن‌های نمایش در تهران را مشاهده کنید. این سالن سال ۱۳۳۷ در تهران ساخته شده و پس از مرمت، این روزها نیز مجدد مشغول به فعالیت است. سینما گلریز گاهی نمایش تئاتر نیز دارد و معمولا برنامه‌های آن برای خانواده‌ها مناسب است.

پارک ساعی، پارک زیبای ولیعصر

اگر اهل پیاده‌روی هستید، حدود یک و نیم کیلومتر بالاتر از پارک شفق و درست در کنار خیابان ولیعصر، یکی دیگر از پارک‌های بزرگ و معروف تهران یعنی پارک ساعی را می‌بینید. این پارک فضاهای بازی، پیاده‌روی و محیط‌های خوبی برای خانواده‌ها دارد.

چگونه با مترو به پارک شفق برویم؟

اگر می‌خواهید با مترو به پارک شفق برسید، ابتدا خط ۳ را سوار و بعد در ایستگاه میدان جهاد پیاده شوید. از میدان جهاد تا پارک شفق حدود ۱ کیلومتر راه است که می‌توانید پیاده یا با تاکسی آن را طی کنید.

سخن آخر

در این مقاله از اتاقک به بررسی پارک شفق، یکی از پارک‌های مهم تهران پرداختیم. این پارک برای اهالی منطقه یوسف‌آباد، مردم تهران و دوست‌داران هنر و معماری بسیار ارزشمند است. اگر شما هم دوست دارید پارک شفق را از نزدیک ببینید اتاقک با ارائه مجموعه‌ای کامل از اقامتگا‌ه‌های تهران و امکان اجاره روزانه خانه در تهران کنار شماست. در سایت اتاقک برای بودجه‌های گوناگون و سلیقه‌های مختلف، اقامتی آسان و دلپذیر را تدارک دیده‌ایم تا بدون دغدغه از گشت‌وگذارتان در پایتخت لذت ببرید.

سوالات متداول