دماوند یکی از توریستی‌ترین مناطق کشور است که هوای پاک آن گردشگران بسیاری را به خصوص از شهر تهران به آن جا می‌کشاند. اگر شما هم قصد گشت و گذار در این منطقه‌ی سرسبز و خوش آب و هوا را دارید، همراه ما باشید تا در این مطلب از اتاقک سوغاتی و صنایع دستی دماوند را مرور کنیم.
برای آشنایی بیشتر مقاله دماوند کجاست؟ را مطالعه کنید.
دماوند؛ هنر دستان اهالی گنبد گیتی
کوه دماوند یا به قول شاعر پر آوازه کشورمان، محمد تقی بهار، “گنبد گیتی” نخستین مکانی است که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. در دامنه‌های این کوهستان که سرچشمه‌ی بسیاری از رودخانه‌های پر آب کشور است، شهر ییلاقی دماوند قرار دارد. طبیعت چشم‌نواز این شهر و روستاهای اطراف آن، گردشگران بسیاری را به این منطقه جذب می‌کند و پاتوق اصلی تهرانی‌ها در تعطیلات آخر هفته است.
دماوند شهری تاریخی و زیبایی که چشمه‌ها و آبشارهای بسیاری در دل آن جای گرفته‌اند. این شهرستان که در ۷۴ کیلومتری شرق تهران قرار دارد، از سمت شمال با شهرستان‌های بابل، آمل و قائم‌شهر و از جنوب با شهرستان گرمسار همسایه است. هرچه به سمت ارتفاعات این شهر بروید، هوا سردتر می‌شود و در پاییز و زمستان شاهد بارش‌های سنگین برف خواهیم بود. اما بخش میانی شهر هوایی نیمه خنک و مطبوع دارد که برای فرار از گرمای تهران محل بسیار مناسبی است.
در سفر به شرق استان، می‌توانید از کارهای دستیِ بومیان روستایی و جوانان هنرمند بازدید کنید و این آثار ارزشمند را برای عزیزانتان به عنوان سوغاتی دماوند هدیه ببرید. در ادامه به معرفی صنایع دستی دماوند می‌پردازیم. با ما همراه باشید
صنایع دستی دماوند
صنایع دستی دماوند، حاصل هنری اصیل نزد بومیان منطقه بوده و در گذشته از لحاظ اقتصادی در تامین معاش خانواده‌ها نقش پر رنگی داشته است. در حال حاضر اگرچه با رونق شهرنشینی و زندگی ماشینی از تب و تاب اولیه افتاده اما کم و بیش هستند کسانی که ارزش هنرِ دست را درک می‌کنند و حتی دیدن این محصولات آن‌ها را به وجد می‌آورد.
مردم خوش‌سلیقه دماوند با هنر‌های دستی خود مهارت، ظرافت، زیبایی و نوآوری را ترویج می‌دهند. اهالی دماوند برای فعالیت در حوزه صنایع دستی، به سرمایه اندکی احتیاج خواهند داشت و ساعات کاری آن‌ها منعطف خواهد بود. اما مهمترین صنایع دستی دماوند عبارت است از:
نمد مالی
همانطور که می‌دانید نمد با پشم تولید می‌شود و پشم آن باید از پشم بهاره گوسفند با الیاف بلند باشد. از آن جایی که محل چرای گوسفندان در شرق تهران، کوهپایه‌های دماوند است، از زمان‌های دور تاکنون هنر نمدمالی در این منطقه رواج داشته است. نمدها که اغلب به عنوان زیرانداز تولید می‌شوند در شب‌های سرد زمستانیِ دماوند بسیار کاربردی و مفید هستند. برای تهیه محصولات نمدی از فشار، رطوبت و حرارت برای درهم سازی الیاف پشمی استفاده می‌شود. ممکن است برای بالا بردن کیفیت کار از صابون و زرده تخم مرغ نیز استفاده شود. علاوه بر دماوند تهران، نمدمالی در استان‌های کرمانشاه، مازندران، خراسان و… نیز رواج دارد. محصولات نمدی شهرستان دماوند شامل زیرانداز نمدی، کلاه نمدی و روپوش زمستانی نمدی (کپنک) هستند.
منبت‌کاری
منبت‌کاری،از هنر‌های محبوب نزد مردم دماوند است که به وسیله‌ی مغارها و چکش، نقوش زیبا و معناگرایانه بر روی چوب ایجاد می‌کنند. روستای آینه‌ورزان شهرستان دماوند بیشترین هنرمند منبت‌کار را دارد که برای خرید این آثار ارزشمند چوبی می‌توانید به این روستای زیبا سر بزنید.
جاجیم بافی
مواد اولیه هنر جاجیم‌بافی پشم است و یکی از جذاب‌ترین سوغاتی‌های دماوند محسوب می‌شود. در سالیان گذشته مهمترین کاربرد جاجیم به عنوان رو انداز کرسی بود. در حال حاضر نیز از جاجیم‌ها روی کرسی‌های زمستانی مناطق روستانشین استفاده می‌شود. همچنین جاجیم را می‌توانید به عنوان زیرانداز محافظ در برابر سرما، بالاپوش و رومیزی خریداری کنید و به این ترتیب یادگاری متفاوت از صنایع دستی دماوند را به شهر و دیار خود ببرید.
جاجیم‌بافی در اکثر روستا‌ها و برخی شهرستان‌های ایران مخصوصا شهر کیلان دماوند رایج است و قدمتی چند صد ساله دارد. این نوع جاجیم‌ها پرز ندارند، از هر دو طرف قابل استفاده هستند و در نقش و نگارهای متفاوت بافته می‌شوند. جالب است بدانید که در بعضی از خانواده‌های شهرستان دماوند به رسم یادبود، جاجیم رنگ‌دار و زیبایی را برای شروع زندگی به تازه‌عروسان هدیه می‌دهند!
- ۵۰ هزار تومان تخفیف
- مخصوص کاربران بلاگ
- کد : OTGBLG50
همین الان رزرو کن!
گیوه بافی
گیوه، یکی از زیباترین و خاص‌ترین صنایع دستی دماوند به شمار می‌رود که مناسب پیاده‌روی‌های طولانی در فصل تابستان است. همه‌ی مراحل تولید گیوه دستی انجام می‌شود، رویه‌ی آن را از نخ قالی یا ابریشم می‌بافند و زیره آن از جنس پارچه، چرم یا لاستیک است.
این گیوه‌ها با سوزنی به نام جوالدوز دوخته می‌شوند و تولید آن‌ها کاری زمان‌بر است. در گذشته‌های نه چندان دور از گیوه برای عبور از راه‌های ناهموار استفاده می‌کردند و هم‌اکنون نیز گیوه‌ها در رنگ‌های مختلف به بازار آمده‌اند و اتفاقا موردتوجه جوانان شهرنشین قرار گرفته‌اند. توصیه می‌کنیم در سفر به دماوند یک جفت از این گیوه‌های دست‌باف مرغوب را برای خودتان یا عزیزانتان خریداری کنید.
معرق‌کاری
معرق، هنری است که در آن تکه‌های کوچک چوب، فلز، کاشی و… در کنار هم قرار گرفته و نقش‌های زیبا و برجسته‌ای را تشکیل می‌دهند. اما در شهرستان دماوند به واسطه‌ی وجود درختان فراوان و چوب‌های در دسترس، بیشتر معرق چوب رایج است. تابلوهای معرق سوغات نفیس دماوند است که طرفداران بسیاری دارد.
حوله بافی
حوله بافی در شهر کیلان دماوند بسیار رایج است و قدمتی چند صد ساله دارد. در این نوع حوله‌های دست‌باف از نخ استفاده می‌شود که به عنوان پود لا به لای چله تنیده می‌شود و بافت آن سه مرحله دارد. مراحل سه گانه‌ی بافندگی شامل دهنه‌کار، پودگذاری و دفتین زدن است که با حرکات دست و پا انجام می‌شود. از این نوع بافت به عنوان حوله، سفره، لباس، چادرشب و شال نیز استفاده می‌کنند. نخ‌های پنبه‌ای در رنگ‌های مختلف، چرخ ریسندگی، چرخ ماسوره، تعدادی چوب نازک و یک چوب بزرگ از لوازم موردنیاز برای این هنر اصیل دماوندی‌ها محسوب می‌شوند. این پارچه‌های لطیف و ابریشمی اصلی‌ترین سوغاتی دماوند هستند.
سوغاتی‌های خوراکی دماوند
اما سفر به دماوند بدون خوردن میوه‌های باغات آن که گل سرسبد آن سیب است، تکمیل نمی‌شود. از دیگر محصولات باغ‌های این منطقه که از مهمترین سوغات دماوند نیز به حساب می‌آیند، می‌توان به گلابی، قیسی، آلبالو، گیلاس و گوجه اشاره کرد.
همچنین توتک دماوند که نوعی نان گندمی است و با کره محلی پخته می‌شود، حلوا لوز دماوندی که با عسل،گردو و آرد برنج تهیه می‌شود و عسل دماوند از معروف‌ترین سوغاتی‌های دماوند هستند. در آخر نیز باید به آب معدنی چشمه‌های دماوند اشاره کنیم که بسیار زلال و گوارا است.
راهنمای اجاره ویلا، سوئیت و اتاق برای اقامت در دماوند
برای شما پیشنهاد ویژه‌ای داریم.
برای اجاره خانه در دماوند یا اقامتگاه، سوئیت و اتاق می‌توانید از طریق سایت اتاقک اقدام کنید و با گذراندن چند مرحله ساده اتاقک مناسب را در تاریخ مورد نظرتان، با قیمتی مناسب، رزرو کنید.
اقامت دلچسبی برای شما آرزو می‌کنیم.
