گردشگری فرهنگی نوعی از توریسم است که تمرکز خود را روی فرهنگ منطق گذاشته است؛ از جمله آداب و رسوم، هنر و صنایع دستی. یکی از بهترین نقاط ایران برای چنین گردشگری نیز استان مازندان خواهد بود. روی هر منطقه‌ای از این استان که دست بگذارید، گنج‌های نهفته‌ای را آشکار خواهد کرد. شاید هدف شما از گردش تنها تفریح و استراحت باشد. طبیعت سرسبز، هوای مطبوع و تاریخ غنی این شهرستان برای شما نیز حرف‌های گفتنی دارد. چه هدف‌تان گردشگری فرهنگی باشد و چه نه، خرید سوغات می‌تواند تجربه‌ی شیرینی برای شما باشد. مطمئن باشید خرید صنایع دستی کلاردشت و همراه آوردن آنها، هرگز از ذهن‌تان پاک نخواهد شد؛ پس با این مطلب از اتاقک همراه بمانید تا برای خرید، با ذهنی آماده اقدام کنید.
برای آشنایی بیشتر مقاله کلاردشت کجاست؟ را مطالعه کنید.
کلاردشت
غرب استان مازندران بهشت مسافران و گردشگران داخلی و خارجی به حساب می‌آید. یکی از این بهشت‌های زمینی نیز شهرستان کلاردشت است. این شهرستان در همسایگی تنکابن، چالوس عباس‌آباد و همچنین استان البرز قرار دارد. بخش مرکزی کلاردشت شامل دهستان‌های کلاردشت غربی و شرقی می‌شود که در سرتاسر آن بیش از ۲۳٬۰۰۰ نفر زندگی می‌کنند. جدا از آب‌وهوای خنک و معتدل، تاریخ این منطقه نیز درازای زیادی دارد. برای همین هم حتی در آثار قرن اول و دوم هجری، از این شهر نامی به میان آمده است. مردم زحمت‌کش منطقه نیز هم‌اکنون با زبان شیرینی مازندرانی صحبت می‌کنند و لهجه‌ی آنها کلارستاقی است. وجود روستاهای فراوان این ناحیه را به یک منطقه‌ی مناسب برای تفریح و استراحت تبدیل کرده است.
صنایع دستی کلاردشت
یکی از عادات و سنت‌های ما ایرانیان، سوغات آوردن از سفرمان است. ما با تقدیم هدیه به آشنایان و عزیزان، سعی در اشتراک لذت‌مان از سفر گذشته را داریم. یکی از بهترین سوغات کلاردشت نیز صنایع دستی این شهر است. جدا از زیبایی و جلوه‌ی این آثار، طول عمر زیاد آنها نیز سبب می‌شود تا بتوان برای سالیان زیادی از آنها استفاده کرد. پس تا دیر نشده بیایید با این دسته سوغاتی کلاردشت بیشتر آشنا شویم.
قالی کلاردشت
یکی از دیرینه‌ترین هنرها در بین ایرانیان بافت فرش‌های دست‌باف است. از سوغات کلاردشت نیز می‌توان به قالی این منطقه اشاره کرد. قالی کلاردشت یکی از نفیس‌ترین ارمغان‌هایی است که می‌توانید با خود به همراه بیاورید. جدا از کیفیت بافت این فرش‌ها نقوش خاص آن نیز به معروفیتش افزوده است. رج‌شمار این نوع قالی نیز به‌اصطلاح ضعیف محسوب می‌شود و به نام خرسک معروف شده است. تار و پود به کار رفته از جنس پنبه و پرز‌های روی این صنایع دستی نیز پشمی است. همان‌طور که گفته شد نقش قالی کلاردشت بسیار منحصربه‌فرد است و در آن از طرح‌های هندسی خاصی استفاده می‌شود. رنگ این طرح‌ها هم عموما از سرمه‌ای، قرمز، سبز، نارنجی و سیاه مشتکل گردیده است.
ساچیم بافی
از دیگر صنایع دستی کلاردشت هنر اصیل و دیرینه‌ی ساچیم یا ساچین بافی است. در روزگاری نه‌چندان دور زنان و مردان کلاردشتی تخیل خود را روی قطعات ساچیم پیاده می‌کردند و محصولی دیدنی می‌آفریدند. از نظر ساختاری ساچیم‌ها شباهت زیادی به گلیم دارند، ولی تفاوت‌های چشم‌گیری نیز بین آنها وجود دارد. نقش‌های به‌کار رفته در ساچیم‌ها ساده و متشکل از مربع‌های کوچک و رنگی است که در کنار خطوط راه‌راه قرار گرفته است. از طرف دیگر ساچیم‌بافان از نقشه استفاده نمی‌کنند و طرح‌های روی محصول، حاصل پیاده‌سازی ذهن بافنده است. این سوغاتی کلاردشت کاربردهای بسیار زیادی دارد. هم می‌توان برای گرم ماندن روی خود انداخت، هم زیرانداز است و هم استفاده‌ی تزئینی دارد. برای مثال به‌عنوان رخت‌خواب‌پیچ، دیوار آویز و… این بافته‌های سبز، آبی، قرمز یا زرد رنگ اگر چه قدمتی طولانی دارند، اما در حال فراموشی هستند. برای احیای این هنر اصیل هم نیاز به توجه مسئولان است و هم نیاز به حمایت گردشگران. پس با خرید یک قطعه ساچیم می‌توانید هم به رونق این صنایع دستی کمک کنید و هم زیبایی را با خود ارمغان بیاورید.
جاجیم بافی
حالا که بحث به سمت منسوجات رفت، بیایید با یکی دیگر از سوغات کلاردشت در همین حوزه بیشتر آشنا شویم. شاید برای بسیاری از شما نام جاجیم آشنا باشد؛ به‌ویژه اگر به دیگر نقاط استان مازندران سفر کرده باشید. جاجیم‌ها در اصل گونه‌ای زیرانداز هستند که در دو رو بافته می‌شوند. از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این نوع صنایع دستی، بدون پرز بودن آنها است. همین نکته هم باعث شده بتوان راحت‌تر از جاجیم استفاده کرد. نخ‌های رنگارنگ موجود در جاجیم‌ها باعث شده نقش راه راه موجود در آنها، بسیار زیبا‌تر جلوه کند. البته اگر این نوع صنایع دستی کلاردشت را تهیه کردید، به پهن کردن آن کف اتاق بسنده نکنید. برای زیبا‌تر کردن محیط می‌توانید از جاجیم به عنوان آویز هم استفاده کنید. همچنین در فصل سرما به مهمانان خود برای رو انداز جاجیم بدهید. احتمالاً خوابیدن زیر یک محصول گرم و لطیف، بسیار لذت‌بخش خواهد بود.
گلیم بافی
استان مازندران در زمینه‌ی نساجی بسیار معروف است. برای همین هم سوغات بعدی کلاردشت نیز باز یک محصول بافتنی است. باید گفت قدمت بافت گلیم در این استان به هشت هزار‌ه‌ی گذشته بر می‌گردد. از دوران بسیار دور مردمان زحمت‌کش این خطه با استفاده از پشم دام‌های‌شان زیرانداز‌هایی می‌بافتند که حتی اکنون هم بین مردم محبوب هستند. اگر چه طراحی و بافت گلیم نسبت به فرش قدری ساده‌تر است، اما این چیزی از ارزش آن کم نمی‌کند. طبیعت را می‌توان مادر همه‌ی هنرها خواهند و گلیم‌بافی نیز به‌هیچ‌وجه مستثنی نیست. برای همین هم اگر به طرح موجود در این نوع صنایع دستی دقت کنید، در بین نقوش هندسی آن رد پایی از طبیعت خواهید دید. اگر برای تغییر چیدمان منزل دنبال یک روش کم‌هزینه هستید، شاید خرید گلیم بهترین گزینه برای شما باشد. جدا از آن، نگاه کردن به این سوغاتی می‌تواند خاطرات خوش سفرتان را هم زنده کند.
ظروف سفالی
با غذا خوردن در ظروف سفالی، حتماً تأیید می‌کنید مزه‌ی غذا در این ظرف‌ها چیز دیگری است. همین‌طور آبی که در کوزه مانده است هم طعم دیگری دارد. حالا که در یکی از قطب‌های سفال‌گری کشور قرار دارید، چرا این فرصت را از دست بدهید؟ از دیگر صنایع دستی کلاردشت که می‌توان با خودتان به خانه ببرید، همین کاسه‌ها، لیوان‌ها یا گلدان‌های سفالی هستند. اگر هم دل‌تان برای یک سفر تنگ شد و فرصت مسافرت نداشتید، با پخت یک غذای سنتی در این ظروف حداقل آن حس را دوباره تجربه کنید.
پشت‌زیک
کلاردشت هم مثل قم، سوهان دارد! اما به سبک خودش. پشت‌زیک نوعی شیرینی خوشمزه و شبیه به سوهان کنجدی است. در شمال کشور پرنده‌ای به نام زیک زندگی می‌کند که پرهای آن هم‌رنگ این شیرینی است. به همین دلیل نام این شیرینی را پشت‌زیک گذاشته‌اند. این شیرینی را با گردو و پسته نیز ترکیب می‌کنند تا یک خوراکی کامل، مقوی و سالم باشد. پشت‌زیک از سوغاتی‌های خوشمزه کلاردشت است که در سفر به این منطقه می‌توانید تهیه کنید.
رشته به رشته
در ماه مبارک رمضان، شیرینی موردتوجه کلاردشتی‌ها، رشته به رشته است. روستاییان، این شیرینی را به صورت خانگی می‌پزند و در بازارهای محلی به گردشگران عرضه می‌کنند. اگر شما هم به طعم و عطر دارچین و گردو علاقه دارید، این سوغاتی کلاردشت را از دست ندهید!
برنجک
یکی دیگر از شیرینی‌ها و سوغاتی‌های کلاردشت برنجک است. این خوراکی را با برنج مرغوب تهیه می‌کنند و مواد تشکیل‌دهنده آن شامل آب، آبلیمو، شکر، روغن و برنج است. این شیرینی را با نام بادونه یا بهاردونه نیز می‌شناسند و اغلب در فصول سرد سال در خانه‌ی محلیان پخته می‌شود. بافت ترد و طعم بی‌نظیر برنجک را در سفر به کلاردشت از دست ندهید. یک جعبه از این شیرینی می‌تواند سوغات بی‌نظیری برای عزیزان‌تان باشد.
آغوز نون
یکی دیگر از شیرینی‌های کلاردشت، آغوز نون نام دارد. این شیرینی خوشمزه در جشن‌ها و اعیاد پخته می‌شود. اغلب زنان محلی در شب یلدا آغوز نون می‌پزند و در کنار دیگر تنقلات، این شیرینی خوشمزه را همراه با خانواده نوش‌جان می‌کنند. آغوزنون با کنجد و گردو و آرد تهیه می‌شود. یک بسته از این شیرینی خوشمزه، طعم سفرتان را شیرین‌تر می‌کند!
قماق
یکی از شیرینی‌های سالم و مقوی کلاردشت که در آن شکر استفاده نمی‌شود، قماق است. این شیرینی را با ترکیب گردو، کره، تخم مرغ، شوید، شنبلیله و آرد گندم می‌پزند. قماق از خوراکی‌های محبوب منطقه به حساب می‌آید.
غذاهای محلی کلاردشت
مگر می‌شود به شهرهای شمالی رفت و لذت چشیدن غذاهای محلی آن را از دست داد؟ حیف است تا کلاردشت بروید و اردک و مرغ محلی با پلوی خوشمزه را از خودتان دریغ کنید. در رستوران‌های محلی این منطقه بیج‌بیج، آغوز مسما، کدو بره، مالابیج، کئی پلا، باقلا وابیج را در کنار نازخاتون و بادمجان کبابی نوش‌جان کنید تا لذت سفر به کلاردشت به جان‌تان بنشیند!
سخن پایانی
در این مطلب با برخی سوغات کلاردشت قدری آشنا شدیم. شاید به هوای همین سوغاتی‌ها، قصد سفر پیدا کرده باشید. اگر به دنبال اقامت در کلاردشت هستید و نمی‌دانید چگونه یک گزینه‌ی مناسب پیدا کنید، اتاقک کنار شما خواهد بود. با استفاده از اتاقک می‌توانید در کم‌ترین زمان ممکن انواع اقامتگاه (هتل، سوییت و…) را مقایسه و انتخاب کنید. مخصوصاً در این روزهای همه‌گیری ویروس کرونا، با این کار نیازی به رفت‌وآمدهای غیرضروری هم نخواهید داشت. با آروزی سفری خوش و پر از خرید برای شما.
