هنگامی که نام استان گیلان را می‌شنویم، در اولین لحظه تصویر شهر رشت برای ما تداعی می‌شود. با این حال زیبایی این استان تنها محدود به آن شهر نیست. حتی خود رشت هم در اطرافش مکان‌هایی دارد که باید به کاوش آن‌ها بپردازیم. یکی از این نقاط خمام است که نمی‌توان به گیلان سفر کرد و سراغ آن نرفت. طبیعت این سرزمین می‌تواند آرامش از دست‌رفته‌ی زندگی شهری را به ما بازگرداند. همچنین جاذبه‌های تاریخی خمام نیز ما را به دل تاریخ خواهد برد. اما این تنها اندوخته‌ی ما از سفر به آن‌جا نخواهد بود. با خرید سوغات و صنایع دستی خمام می‌توانیم از مسافرت‌مان توشه بگیریم و به خانه‌ی خود بیاوریم. شاید بعضی از ما با سوغات خمام آشنایی چندانی نداریم یا در انتخاب مردد هستیم. پس برای یک خرید دقیق و حساب‌شده این مطلب از وبلاگ اتاقک را از دست ندهیم.
صنایع دستی خمام
صنعت و هنر در جاجای ایران تاریخی بسیار دیرینه دارد. هرمنطقه هم باتوجه به منابع موجود در آن‌جا یک هنر خاص را پرورش داده است. شهر خمام نیز باتوجه به قدمت طولانی آن، از این قضیه مستثنی نیست. همچنین شنبه‌بازارهای این شهر بسیار معروف است. با توجه به این نکته برای آن‌که بدانیم در آن‌جا با چه چیزی مواجه می‌شویم، ابتدا به سراغ صنایع دستی می‌رویم.
حصیربافی
این نوع سوغاتی خمام تاریخ فرهنگ و تمدن آن منطقه را روایت می‌کند. چرا که قدیمی‌ترین بافتنی موجود در استان گیلان، همین حصیرها هستند. کاربرد این نوع صنایع دستی تنها به زیرانداز محدود نمی‌شود و از آن وسایل مختلفی می‌سازند؛ ساخت ظرف، سبد و کلاه تنها بخشی از کاربرد حصیربافی است. دلیل رونق این حرفه در منطقه خمام، رویش فراوان انواع گیاهان خودرو در تالاب‌ها است. معمولا مردم این خطه از دو گیاه سوف و گالی برای ساخت حصیر استفاده می‌کنند. در فرایند حصیربافی از ابزازهایی مختلف اما ساده استفاده می‌شود. وسایلی چون: شانه‌ی مخصوص، دستگاه بافت، سوزن، چاقو و وقیچی. ما نیز می‌توانیم با خرید این نوع صنایع دستی شهر خمام، به رونق اقتصاد منطقه و ادامه‌ی این هنر کمک کنیم.
بامبو
تنها مسافر هندی که روی خاک استان گیلان قدم گذاشت، چای نبود. گیاه بامبو که به آن خیزران هندی گفته می‌شود، یکی دیگر از آن مهاجران است. این گیاه توانست خود را با اقلیم آن منطقه سازگار کند و هم‌اکنون شاهد رویش آن، در اطراف تالاب‌ها هستیم. به‌جز جنبه‌ی تزئینی از بامبو می‌توانیم سازه‌های کاربردی نیز درست کنیم. به همین دلیل هم در ساخت صنایع دستی خمام، استادانِ کار از آن استفاده‌ی زیادی می‌کنند.
برای ساخت سازه‌های بامبویی نیاز به ابزارهایی چون ماشین بافت، اره، رنده، چاقو، داس، سوزن و… وجود دارد. هنرمندان شهر خمام با کمک وسایل بالا انواع ظروف، سبد، زیرانداز و حتی آباژور را تولید می‌کنند. به جز دوام بالا این محصولات زیبایی بسیاری دارند و می‌توانیم با کمک آن‌ها به خانه‌هامان رنگی تازه ببخشیم. پس هنگام قدم زدن در شهر یا رفتن به شنبه‌بازار، حواس‌مان باشد از کنار این محصولات دوست‌داشتنی ساده عبور نکنیم
گلیم
کم‌تری جایی در کشور را می‌توان پیدا کرد که مردمانش دستی به آتش گلیم‌بافی نداشته باشند. برای خرید سوغات خمام نیز یکی از گزینه‌های پیشِ روی ما همین زیراندازهای رنگارنگ و بادوام‌اند. می‌توانیم با یک قطعه از آن‌ها رونق تازه‌ای به منزل‌مان ببخشیم و زیبایی آن را بیشتر کنیم. البته حواس‌مان باشد که نباید گلیم را با جاجیم اشتباه بگیریم؛ این دو کالا کاملا متفاوت هستند.
ماده‌ی اولیه همه‌ی گلیم‌ها پشم است که پس از فرآوری، رنگ می‌شود. برای این کار تا جای ممکن از رنگ‌های طبیعی استفاده می‌کنند؛ زیرا سعی مردم این بوده که پیوند خود با طبیعت را تا جای ممکن ادامه دهند. پس از این کار نیز نخ‌های رنگ‌شده روی تارهای آویخته به دار قرار می‌گیرند. بعد از زحمتِ فروان بافت، نتیجه‌ی نهایی به دست می‌آید و ما می‌توانیم آن را به خانه‌های خود ببریم.
سوغات خوشمزه خمام
تنها سوغاتی خمام صنایع دستی آن‌جا و نیست و خوراکی‌های خوشمزه نیز انتظار ما را می‌کشند. یکی از معروف‌ترین خوردنی‌های این شهر یخ در بهشت معروف آن است. این خوراکی به‌نوعی به نماد شهر خمام تبدیل شده است. این نوشیدنی می‌تواند در گرمای تابستان ما را سرحال کند و حال‌وهوای بهشت را برای‌مان بسازد. معمولا یخ در بهشت را از موز، طالبی یا توت‌فرنگی تهیه می‌کنند. به جز این میوه‌ها در آن، از شیر، آب، پودر یخ و گلاب نیز استفاده می‌شود.
به دلیل رونق کشاورزی این منطقه برای خرید سوغات خمام می‌توانیم سراغ میوه‌های آب‌دار و تازه‌ی آن‌جا نیز برویم. اگر اواخرا فصل بهار به این شهر برسیم، بر سر شاخه‌ی درختان آلوچه‌های خوش‌رنگ و ترش را خواهیم دید. آلبالو نیز یکی دیگر از محصولات تولیدی آن منطقه است که دل ما را با خودش خواهد برد. لذت خوردن تمشک‌های پرآب و شیرین را نمی‌توان هیچ‌طوری توصیف کرد. در کنار این‌ها باید حواس‌مان به باغ‌های آلبالو شهر خمام نیز باشد؛ این میوه‌های باکیفیت بسیار مناسب تهیه‌ی مربا هستند. اگر عاشق طعم ترشی باشیم، زغال‌اخته‌ی تولیدی کشاورزان این شهر را اصلا نباید از دست بدهیم.
پرورش انواع میوه‌های نوبرانه و باغی در خمام، باعث می‌شود مواد اولیه ساخت لواشک مهیا باشد. وقتی این مواد اولیه باکیفیت با عشق و علاقه ترکیب می‌شوند، محصول نهایی یک خوراکی بی‌نظیر است. پس اگر یک گاز از این سوغاتی خمام بزنیم، دیگر طعمش فراموش‌مان نخواهد شد. یکی دیگر از پایه‌های ثابت سفره‌های صبحانه، ناهاریا شام خمامی‌ها نان کشتا است؛ البته این نان نام‌های دیگر مثل خلفه و خرفه نیز دارد. ویژگی منحصر‌به‌فرد آن نیز وجود کدو حلوایی و آرد برنج در ترکیبات نان کشتا است. برای پخت این نان به گمج نیز نیاز خواهید داشت. زیرا باید خمیر را بر پشت این ظرف سفالی پهن کنید تا به محصول نهایی برسید.
سخن پایانی
سفر و خرید سوغاتی لذت خاصی دارد و فراموش‌مان نخواهد شد. اما این تنها نکته‌ی مهم مسافرت نخواهد بود. بدون وجود اقامتگاهی آرام و باکیفیت، نمی‌توانیم از گردش خود لذت ببریم. اتاقک در کنار ما است تا به‌راحتی هتل، سوییت، اقامتگاه بوم‌گردی یا… مورد نظرمان را پیدا کنیم. تنها کافی است با چند کلیک ساده به هدف خود برسیم و بدون نگرانی چمدان‌مان را ببندیم.
