شهر بافق یکی از زیباترین شهرهای ایران است که در استان یزد واقع شده است. در جایجای این شهر، آثار تاریخی و جاهای دیدنی فراوانی قرار گرفتهاند که همین مسئله موجب شده است تا سالانه مسافران بسیاری برای دیدن جاذبههای این شهر راهی سفر شوند. یکی از زیباترین قسمتهای هر سفر خرید سوغاتی است. سوغاتی آوردن رسمی است که به جا آوردنش زیباست و باعث میشود علاوه بر داشتن یادگاری از مقصد، کسانی که در سفر همراهمان نیستند نیز یاد شوند.
سوغاتیهای شهر بافق نیز علاوه بر آثار تاریخی این شهر، زبانزد عام خاص است. شرایط آب و هوایی در هر نقطه از شهر بافق متفاوت است؛ به همین دلیل محصولات کشاورزی تولید شده در این شهر نیز تا حدودی متنوع هستند. بسیاری از این محصولات تولید شده در بافق به عنوان سوغات خریداری شده و توسط مسافران و گردشگران به دیگر شهرها برده میشوند. خرما، پسته، انار، روناس و همچنین صنایع دستی از مهمترین سوغات این شهر هستند. در این مقاله از مجله گردشگری اتاقک با ما همراه باشید که قصد داریم، بهطور کامل سوغات شهر بافق را به شما معرفی کنیم.
معرفی معروفترین صنایع دستی و سوغات بافق
وقتی به سفر میرویم همه ما دوست داریم با آوردن سوغاتی یا یک ارمغان لذت سفر و خاطرات خوشمان را با دیگر عزیزانمان سهیم شویم. شهر بافق یکی از پهناورترین شهرهای استان یزد است که به دلیل شرایط آب و هوایی، دارای نخلستانهای پهناور است. درخت نخل در بین مردم این منطقه دارای اهمیت فراوانی است به گونهای که علاوه بر استفاده از خرمای شیرین آن از تمام قسمتها و بخشهای این درخت نیز بهرههای زیادی میبرند. سوغات شهر بافق بیشتر شامل خرما، پسته و صنایع دستی متعددی است که از الیاف، برگ و تنه درخت نخل ساخته میشوند؛ که در ادامه به معرفی هریک از آنها میپردازیم.
صنایع دستی شهر بافق
وجود نخلستانهای گسترده و همت و سختکوشی مردم این خطه، باعث شده که آنان علاوه بر استفاده از محصول شیرین و خوشمزه درخت خرما از تمام قسمتهای این درخت نیز برای ساخت صنایع دستی استفاده کرده و از این راه کسب درآمد کنند. بخشهای مختلف نخل در زبان محلیها با نامهای مختلفی شناخته میشود. به این صورت که تنه درخت نخل، «کنده»، الیاف، «سیس» و برگها، «مغ» نامیده میشود. از هر کدام از این بخشها، دست سازهها و صنایع دستی مختلفی به دست هنرمندان این شهر ساخته میشوند. محصولات ساخته شده از برگها و الیاف و یا ترکیبی از این دو رایجترین نوع صنایع دستی است که در این شهر ساخته میشود.
صنایع دستی ساخته شده از برگ نخل «مغی»
این نوع صنایع دستی از بافتن برگهای درخت نخل در انواع مختلف ساخته میشوند. حصیرهای زیرانداز، کلاههای حصیری و انواع بادبزن ازجمله مهمترین این نوع صنایع دستی هستند.
حصیر
حصیرها از مهمترین و شناختهشدهترین صنایع دستی ساخته شده از مغ هستند که امروزه کاربرد فراوانی دارند. حصیرهای فارسی و حصیرهای عربی از انواع مختلف این نوع مصنوعات هستند که از آنها به عنوان پادری، زیرانداز و سفره استفاده میکنند.
بادبزن
بادبزن از دیگر مصنوعات بافته شده از مغ است که در طرحهای مختلف در بازار عرضه میشوند. ساختار بادبزنهای حصیری در اندازههای مختلف و به شکل مربع یا مستطیل بوده و به یک چوب یا دسته جهت گرفتن در دست وصل میشوند. این نوع بادبزنها دارای رنگهای متنوعی هستند و ساخت آنها علاوه بر مهارت نیاز به دقت و ظرافت کافی دارد. بادبزن اسمی، گل ابریشمی، کوچک، یادگار مشهد، کبابی و گنبزی از انواع بادبزنها هستند.
کلاه
از دیگر مصنوعات ساخته شده از برگهای درخت نخل، کلاه است. کلاههای حصیری بسیار متنوع بوده و در طرحهای متعدد و مختلف تولید میشوند. کلاه بچهگانه، کلاه عروسکی، کلاه کشاورزی و کلاه عرق چینی از معروفترین مصنوعات مغی هستند.
صنایع دستی ساخته شده از الیاف نخل «سیس»
سیس بافی هنری است خلاقانه و هنرمندانه که تار و پود آن از نخل خرما ساخته میشود. نخل که در گویش محلی بافقیها به آن خرما نیز میگویند علاوه بر برگ، دارای بخشهای دیگری نیز هست که از جمله میتوان به سیس اشاره کرد. سیس الیافی است که در کنار درخت خرما میروید. از سیس از زمانهای گذشته تا به امروز برای ساخت برخی صنایع دستی استفاده میشود. به این صورت که الیاف نخل را به صورت تار و پود در هم آویخته و محصول مورد نظر را به دست آورند. ریسمان یا طناب ضخیم، پادری، سبد و غیره ازجمله معروفترین محصولات هنر سیس بافی هستند.
ریسمان
ریسمان یا منال از این نوع دست ساختهها است که از تابیدن و پیچیدن سیسها به طور کاملاً هنرمندانه تولید میشوند. در گذشته که طنابهای پلاستیکی و یا نخی وجود نداشتند و یا چندان رایج نبودند از این ریسمانهای ساخته شده از سیس برای انجام کارهای مختلف استفاده میکردند. امروزه نیز از این ریسمانها بیشتر در بافت پادری که خود از دست ساختهها و مصنوعات سیسی است استفاده میشود.
پادری
پادری یکی از مصنوعات ساخته شده از سیس نخل است که از آن بیشتر برای تمیز کردن کفشها در جلوی درب منازل استفاده میشود.
صنایع دستی ساخته شده از ترکیب «مغ» و «سیس»
این نوع صنایع دستی نیز که در بافق بسیار رایج است از ترکیب الیاف و برگ درخت نخل ساخته میشوند. ترازوهای سنتی و انواع مختلف سبدها از این نوع هستند.
سوغات شهر بافق؛ خوراکیها
علاوه بر صنایع دستی ساخته شده از الیاف و برگ درختان خرما، خرمای شیرین بافق که از خوشمزهترین خرماهای کشور است نیز از محبوبترین سوغاتیهای این شهر محسوب میشود. در کنار خرما، پسته، انار و سایر خوراکیهای خوشمزه را میتوانید به عنوان سوغاتی از بازارهای این شهر خریداری کنید.
خرما
شهر بافق به سبب آب و هوای گرم و خشکی که دارد برای کشت و پرورش خرما بستر بسیار مناسبی است. تنوع زیاد و کیفیت بالا خرماهای تولید شده در نخلستانهای شهر بافق سبب شده است تا این ماده مقوی به معروفترین سوغات بافق تبدیل شود.
پسته
پسته در کنار خرما یکی از معروفترین سوغاتیهای شهر بافق است. پسته از مهمترین ترکیبات آجیل بوده و سرشار از مواد معدنی است. این ماده مغذی خواص دارویی و درمانی دارد و در بیشتر کشورها کشت و تولید میشود. در شهر بافق نیز با توجه به شرایط آب و هوایی این منطقه بهترین و مرغوبترین نوع پسته تولید و به عنوان سوغاتی در این شهر به فروش میرسد.
سخن آخر
شهر بافق یکی از شهرهای گرمسیری است که در فاصله ۱۲۰ کیلومتری شهر یزد واقع شده است. وجود جاذبههای دینی، آثار باستانی و نخلستانهای پهناور بافق، آن را به یکی از قطبهای گردشگری در ایران تبدیل کرده است. کویرگردی در میان دریایی از شنهای طلایی، تماشای نخلهای سر به فلک کشیده و در کنار اینها طبیعت بینظیر بافق، ارزش یکبار دیدن را دارد. اگر به این شهر سفر کردید از سوغاتیها و صنایع دستی که همگی از سخاوت درختان خرمای این شهر ساخته میشوند غافل نشوید.
در این مطلب به معرفی برخی از صنایع دستی و سوغات و غذاهای محلی خوشمزه این شهر پرداختیم تا در سفرتان به این شهر برای خود یا عزیزانتان تحفه یا یادگاری تهیه کنید. برای اقامت در شهر بافق نیز اقامتگاههای بومگردی، سوئیتها و هتل آپارتمانهای متعددی در این شهر برای مسافران مهیا شده تا بدون دغدغه اقامت، سفری خاطرهانگیز را داشته باشید. برای این کار میتوانید قبل از سفر به شهر بافق تمام اقامتگاههای موجود در این شهر را از سایت اتاقک مشاهده کرده و بسته به سلیقه و شرایطتان اقامتگاه مورد نظر را رزرو کرده و سفرتان را با خیال راحت آغاز کنید.