صنایع دستی و سوغات بندر انزلی | بازار رنگارنگ انزلی

تا قبل از سال ۱۳۵۷ بندر انزلی با نام بندر پهلوی شناخته می‌شد. در حال حاضر این بندر یکی از مهم‌ترین مناطق شهرهای گردشگری، مراکز مهم اقتصادی و البته قطب‌های ورزشی است. این بندر در مرکز شهرستان انزلی قرار گرفته و با توجه به مقدار تخلیه و بارگیری کالا در آن، مهم‌ترین بندر در شمال ایران به شمار می‌رود. این منطقه به دلیل جاذبه‌های بی‌شمار طبیعی، تاریخی و البته مذهبی خود، مکانی ایده‌آل برای مسافرت به شمار می‌رود. ما در این مقاله می‌خواهیم راهنمایی جامع برای خرید سوغات و صنایع دستی بندر انزلی را به شما ارائه کنیم، پس با ما همراه باشید.

برای آشنایی بیشتر مقاله بندر انزلی کجاست؟ را مطالعه کنید.

صنایع دستی و سوغات بندر انزلی

درباره صنایع دستی انزلی باید گفت این شهر نیز مانند دیگر نقاط شمال ایران، صنایع دستی متنوعی دارد. صنایع دستی این نقطه از ایران با طبیعت شهر گره خورده است. بسیاری از این صنایع توسط مردم برای زندگی عادی ساخته شده است و امروزه به دلیل زیبایی و کاربردی بودن به سوغاتی از بندر انزلی نیز تبدیل شده است. در این مقاله سعی می‌کنیم تک‌تک این صنایع دستی زیبا را به شما معرفی کنیم.

قلابدوزی

می‌توان پیشینه قلابدوزی را به چندین قرن قبل از میلاد مسیح نسبت داد. قلابدوزی یکی از قدیمی‌ترین انواع رودوزی‌های سنتی ایران نیز به شمار می‌رود. قلابدوزی در این منطقه به عنوان رشتی‌دوزی و گلبنددوزی نیز شناخته می‌شود. برای تولید محصولات این هنر اصیل از پارچه ماهوت در رنگ‌های متنوع و نخ ابریشم استفاده می‌شود. زنان بندر انزلی با ابزار ساده قلاب و با دستان هنرمند خود به خلق آثاری چشم‌نواز و زیبا می‌پردازند. شما می‌توانید انواع پارچه‌های قلابدوزی شده را در بازارهای هفتگی و محلی بندر انزلی بیابید.

صنایع مستظرفه چوبی

در این منطقه به دلیل وجود شرایط خاص اقلیمی و البته مناطق وسیع جنگلی و جلگه دارای انواع مختلف درختان جنگلی است. چوب این درختان همواره به دلایل مختلفی برای ساخت ظروف مصرفی استفاده می‌شد. همین امر سبب شده تا تولید صنایع چوبی از جمله مهم‌ترین صنایع دستی بندر انزلی به شمار برود. هر چند تولید صنایع چوبی در سراسر استان گیلان در حجم بالا و متنوع رایج است، اما عمده‌ترین مراکز تولید صنایع چوبی در این استان، شهر رشت و بندر انزلی به شمار می‌روند. از پر طرفدار‌ترین وسایل چوبی این منطقه می‌توان به کاسه، قاشق، ملاقه، بشقاب و… اشاره کرد.

 

بولاکی

ریشه ساخت این نوع صندوق‌های مخصوص به کشور روسیه بر می‌گردد. اما به مرور زمان تولید آن در بندر انزلی رواج یافته است. در حال حاضر ساخت بولاکی در اندازه‌های مختلف به وسیله چوب نراد در این منطقه رواج دارد. سطح این صندوق‌ها به وسیله فلز و گل میخ‌ها تزیین می‌شوند. بولاکی در سفر به بندر انزلی می‌تواند یکی از جذابت‌ترین سوغات بندر انزلی برای شما باشد.

مروار بافی

یکی از پرکاربردترین و مهم‌ترین صنایع دستی بندر انزلی، مروار بافی است. در مروار بافی از نوعی ترکه استفاده می‌شود. مروار اشاره

به اسم نوعی درخت بید دارد که چوب آن نرم و انعطاف‌پذیر است. در بندر انزلی و سایر نقاط استان گیلان، کارگاه‌های تولیدی متعددی برای تهیه بافت انواع وسایل مصرفی و تزیینی به وسیله مروار بافی مشغول به فعالیت هستند. یکی از ارزشمند‌ترین سوغات بندر انزلی نیز محصولات تولید شده به وسیله مروار بافی است.

چادر شب بافی

بیشتر صنایع دستی بندر انزلی همانند سایر صنایع دستی کشور برای استفاده در زندگی روزمره تولید می‌شدند. البته به مرور زمان و با گسترش شهرنشینی بیشتر این صنایع برای تزئینات و گاهی نمایش در موزه‌ها تولید شده‌اند. چادر شب‌بافی در بخش وسیعی از استان گیلان تولید می‌شود. در گذشته به وسیله نخ ابریشم و برای جهیزیه دختران چادر شب‌بافی رایج بوده است. اما با گذشت زمان استفاده از نخ مصنوعی ابریشم، پشم و الیاف مصنوعی برای چادر شب‌بافی نیز رایج شد. استفاده از این دسته از نخ‌ها به خاطر تنوع در رنگ و نقش برای مردم مقرون به‌صرفه‌تر است. البته گذشت زمان باعث شده است تا چادر شب بافی در مسیر فراموشی قرار گیرد.

حصیر بافی

حصیر بافی را می‌توان یکی از صنایع دستی و خانگی بسیار رایج و حتی به نوعی معرف بندر انزلی و هنر مردمان آن دانست. حصیربافی در سراسر استان گیلان رواج دارد. مردم خوش‌ذوق این منطقه با استفاده از لی یا سوف که در حاشیه مرداب‌ها و آبگیر‌ها به صورت خودرو می‌رویند به ساخت حصیر می‌پردازند. در فصل‌هایی که کشاورزی در این منطقه انجام نمی‌گیرد، حصیر بافی به عنوان فعالیت غالب مردم رواج دارد. شما می‌توانید برای خرید فرآورده‌های حصیری با تنوع و شکل‌های مختلف به بازارهای هفتگی و محلی بندر انزلی مراجعه کنید. محصولات حصیری یکی از خاص ترین سوغات بندر انزلی به شمار می‌رود.

گلیم بافی

می‌توان گفت گلیم بافی در اصل متعلق به مردم چین است، اما با ورود گلیم به کشور ایران، هنر دوستان ایرانی با توجه به قریحه و ذوق خود در آن تغییرات قابل توجه‌ای ایجاد کردند. در حال حاضر گلیم‌ها، یکی از زیراندازهای سنتی کشور به شمار می‌روند و در موزه‌های ملی کشور می‌توان گلیم‌های با قدمت تاریخی بالا را دید. استان گیلان دارای مقام اول کشوری در صنعت گلیم‌بافی است. گلیم‌های تولید شده در شهر‌های مختلف گیلان از جمله بندرانزلی به دلیل ویژگی‌های خاص آن دارای زیبایی منحصربه‌فردی هستند و از بازار پر رونقی برای صادرات آن به کشور‌های خارجی دارند. گلیم‌های بافته شده در این منطقه را می‌توان به عنوان یکی از زیباترین سوغاتی بندر انزلی خریداری کرد.

پوشاک سنتی

پوشاک سنتی مردم شهر شمالی از جمله بندر انزلی به دلیل تنوع در رنگ و طرح آن‌ها همیشه مورد توجه گردشگران بوده است.  لباس‌های مردم شهرهای مختلف گیلان از آداب و سنن ویژه‌ای برخوردار هستند. زنان این منطقه برای تولید لباس‌های خود از پارچه‌های الوان استفاده می‌کنند. برای تزئین این پوشاک از نواردوزی، تکه‌دوزی و سکه‌دوزی استفاده می‌شود. همچنین برای تهیه تن‌پوش مخصوص دامداران و چوپانان و جنگل‌نشینان این منطقه از پارچه‌های نمد مالی شده استفاده می‌شود. یکی از جذابیت لباس‌های این منطقه به دلیل مهارت زنان هنر دوست بندر انزلی در بافتن روسری‌های ابریشمی، جوراب پشمی و ابریشمی با طرح و نقش‌های سنتی جالب است که از رنگ‌های زنده شادی برخوردار هستند.

نمد مالی

نمد مالی محصولاتی هستند که از پشم ساخته و بافته می‌شوند. نمد مالی در سراسر استان گیلان رواج دارد. یکی از خصوصیات تولیدات نمدی در بندر انزلی زیبایی، ظرافت، استحکام و مرغوبیت بسیار خوب آن‌ها است. البته تولیدات نمدی به دلیل خاصیت ضد رطوبتی خود در گذشته بیشتر مورد توجه بودند ولی امروزه با محصولات مصنوعی جایگزین شد.

تولیدات دستبافت پشمی

پشم تولیدشده از دام‌های بندر انزلی طی مراحلی به صورت‌های مختلف و برای امور متعددی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بخشی از پشم تولیدی در این ناحیه به وسیله دستگاه‌های کوچک دستی ریسیده می‌شوند. بعد از ریسیده شدن یا با رنگ اصلی خود یا به صورت رنگ‌رزی شده برای استفاده دبه شکل دستبافت‌های پشمی مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.

زنان مناطق کوهستانی و سردسیر بندرانزلی از این نخ برای تولید تن‌پوش گرم و زمستانی استفاده می‌کنند و آن‌ها به وسیله ابزار ساده بافندگی، به تولید محصولاتی مانند دستکش، جوراب، شال‌گردن، بلوز و غیره با نقوش سنتی و زیبا می‌پردازند. جالب است بدانید که صنعت نساجی شالبافی را می‌توان به عنوان یکی از صنایع پرقدمت و ارزشمند استان گیلان نام برد. زنان این منطقه به وسیله الیاف پشمی ریسیده شده به بافتن پارچه‌های ضخیم زمستانی می‌پردارند. شما می‌توانید این تولیدات را در بازار‌های هفتگی و محلی بندر انزلی بیابید و به عنوان سوغات بندر انزلی برای عزیزان خود خریداری کنید.

سفالگری و سرامیک‌سازی

هنر سفالگری را می‌توان از انتزاعی‌ترین هنر‌های جهان دانست. به باور بسیاری از محققان و باستان‌شناسان مهد هنر سفال‌گری جهان، کشور ایران است. ظروف سفالی در واقع از اولین ظروف مورد استفاده بشر بوده و به مرور زمان این هنر زیبا گسترش و به اوج خود رسیده است. محصولات سفالگری و سرامیک‌سازی را می‌توان در سراسر استان گیلان از جمله رودسر، لنگرود، بندر انزلی، لاهیجان، سیاهکل، رشت، صومعه سرا، تالش، آستارا و غیره یافت. در این منطقه تولیدات سفالی از تنوع بسیاری برخوردار است. در بندر انزلی استفاده از ظروف سفالی در میان مردم جایگاه ویژه دارد.

بامبو بافی

بامبو به نوعی نی خیزران گفته می‌شود که در زمین‌های مردابی و پرآب می‌رویند. قدمت بامبو‌بافی در این منطقه را می توان همزمان با تولید چای در بندرانزلی دانست. به دلیل ویژگی منحصربه‌فرد بامبو از جمله خاصیت ارتجاعی و شکل‌پذیری آن، از بامبو برای تولید و بافتن محصولات متنوعی استفاده می‌شود.

چاروق و چموش دوزی

دامداری در این منطقه همیشه از اهمیت ویژه در ارتفاعات و مناطق کوهستانی برخوردار بوده است. چاروق و چموش از جنس چرم طبیعی تولید می‌شوند. نکته جالب اینکه ساخت چاروق و چموش‌دوزی بدون استفاده از میخ و چسب است و در این هنر صرفا از دوخت استفاده می‌شود. این نکات باعث می‌شود که چاروق یکی از زیباترین و منحصربه‌فردترین سوغاتی‌های بندر انزلی محسوب شود.

سوغات خوشمزه بندر انزلی

یکی از خصوصیات شهر شمالی از جمله بندر انزلی وجود شیرینی‌های خوشمزه محلی است. شیرینی‌های محلی در جشن‌ها و مراسم‌های مذهبی پخته و مصرف می‌شوند. بسیاری از گردشگران بندر انزلی شیرینی‌های خوشمزه سنتی آن را به عنوان سوغاتی بندر انزلی تهیه می‌کنند. از دیگر سوغاتی‌های خوشمزه بندر انزلی می‌توان به رشته خشکار، باقلوای یاس، حلوای به، شیرینی آگرده، پنیر سیاه مزگی، نان محلی تمیجان گیلان، گل پالوده، دوشاب بج، نان خلفه (کشتا)، کلوچه مخصوص این منطقه و کوکی اشاره کرد.

محصولات کشاورزی بندر انزلی

به دلیل آب و هوا این منطقه، ماهی و محصولات کشاورزی از مهم‌ترین سوغاتی‌های بندر انزلی محسوب می‌شوند. از جمله مهم‌ترین محصولات کشاورزی که گردشگران این منطقه خواهان خرید آن هستند، می‌توان به چای، بادام زمینی، برنج، ازگیل و زیتون اشاره کرد. همچنین دربازار‌های هفتگی این منطقه می‌توانید انواع ماهی‌های تازه را خریداری کنید.

سخن آخر

در این مقاله درباره صنایع دستی و سوغات بندر انزلی صحبت کردیم، برای خرید سوغاتی‌ها و صنایع دستی بندرانزلی می‌توانید به سراغ بازارهای محلی شهر بروید. یکی از این بازارها، شنبه بازار انزلی است. در شنبه بازار می‌توانید محصولات کشاورزی، ماهی و صنایع دستی مهم انزلی را تهیه و خریداری کنید. شنبه بازار انزلی یکی از قدیمی‌ترین بازارهای محلی شمال ایران محسوب می‌شود. برای سفر به انزلی و لذت خرید سوغاتی‌ها می‌توانید پیش از سفر اجاره ویلا و سوئیت در بندرانزلی را قطعی کنید تا در سفر با مشکل اقامت مواجه نشوید.

.