بجنورد، شهری تاریخی و قدیمی است که در جای جایِ آن میتوان ردپای سلسلههای مختلف ساسانی، قاجاریه و پهلوی را مشاهده کرد. به همین علت مردمان آن از هر دوره یادگاریهایی در دست دارند که در حال حاضر به صنایع دستی و سوغات بجنورد تبدیل شدهاند. اگر شما هم قصد سفر و گردش در این شهر را دارید، با ما همراه باشید تا در دنیای سوغاتیهای بجنورد گردش کنیم!
برای آشنایی بیشتر مقاله بجنورد کجاست؟ را مطالعه کنید.
قالی دورو
یک صنایعدستی بینظیر برای سوغاتی بردن میخواهید؟ قالی دورو این شهر را تهیه کنید. این صنایع دستی بجنورد، توسط دو بافنده تولید میشود که به طور همزمان بافندگی میکنند.
هر کدام از این دو نفر در یک سمت دار قالی مینشینند و طرحی متفاوت میبافند. به این ترتیب این قالیها از هر دو سمت قابل استفاده هستند و معمولا نقش و نگاری بسیار چشمگیر و جذاب دارند. همچنین در بافت این قالیهای دورو، اغلب از نخ ابریشم استفاده میشود و در طرحهای مختلف قاپ قاپی، چهار فصل، یموت، ترنج و قرچاق عرضه میشوند.
این قالیها معمولا توسط اقوام ترکمن بافته میشود و یک سوغات نفیس و گرانبها برای عزیزانتان خواهد بود.
قالیچه ترکمن
یکی دیگر از دستبافتههای بجنوردیها، قالیچه ترکمن است که تاروپود آن را با پشم میبافند. این نوع قالیها معمولا در ابعادی کوچک هستند و از نقوش منظمی در آنها استفاده میشود. قالیچههای ترکمن، سوغاتی بسیار ارزشمند و زیبایی از بجنورد خواهد بود.
جاجیم
جاجیم یکی دیگر از صنایع دستی بجنورد است که از جمله قدیمیترین دستبافتههای ایرانیان نیز به شمار میرود. در شهر بجنورد این صنایع دستی رونق بسیاری دارد و در مغازههای سوغاتی فروشی، جاجیمهای رنگارنگ این شهر را خواهید دید. در بافت این زیراندازهای سبک و بدون پرز از پشم، پنبه یا ترکیبی از این دو استفاده میشود. امروزه از جاجیم در ساخت انواع کیفها و وسایل تزئینی نیز استفاده میشود.
سفره کردی
یکی دیگر از بافتههای عشایر اطراف بجنورد، سفره کردی نام دارد. این بافته از پشم گوسفندان تهیه میشود و روی آن طرحهایی از حیوانات، گیاهان و نقوش هندسی دیده میشود. سفره کردی برای افرادی که به دنبال سوغاتیهای خاص میگردند، حرف ندارد!
چاروق
ترکمنها نوعی پاپوش به نام چاروق میدوزند که در میان گردشگران بسیار محبوب است. چاروقها از چرم طبیعی و پوست حیوانات تهیه میشوند و برای بستن آنها به پا، باید از ریسمانهای محکم و ضخیمی کمک گرفت. روی برخی از این چاروقها، گلدوزیها و حکاکیهای ظریفی وجود دارد که زیبایی آنها را چندین برابر میکند.
از دیگر صنایع دستی بجنورد میتوان به گلیم، زیورآلات ترکمنی، لباس محلی، چوخه، پوستین تذهیب، سازهای سنتی و پشتی ترکمن اشاره کرد.
غذاهای محلی بجنورد
در سفر بیش از هر وقت دیگری غذا میچسبد. اگر این غذا تازه و محلی باشد که دیگر نورعلینور است. غذاهای محلی بجنورد در رستورانهای محلی شهر سرو میشوند. این غذاها اغلب سبزیهای محلی دارند و بسیاری مقوی هستند. از جمله غذاهای محلی بجنورد میتوان به آش یارمه، شله ماش بجنوردی، قروتو بجنورد، آش قلیه، کاچی بجنوردی، اشکنه، دیمه دنی و پلو قابلی اشاره کرد.
شکر پنیر
شکر پنیر یا آبنبات از قدیمیترین خوراکیهای بجنورد و ایران است که معمولا همراه با چای خورده میشود. شکر پنیر یا آبنبات بجنوردی در این شهر طرفداران فراوانی دارد و گردشگران نیز از این خوراکی استقبال میکنند. در سفر به این شهر، یک بسته از این شکر پنیرهای مرغوب را تهیه کنید تا در هنگام بازگشت به خانه، طعم شیرین سفر به این خطه برایتان تداعی شود!
در بجنورد فروشگاههای بسیاری وجود دارد که آبنباتها را در طعمهای مختلف کاکائویی، کنجدی، زنجبیلی، دارچینی، پستهای، زعفرانی، لیمویی، زرشکی، نارگیلی و با طعم هل به فروش میرسانند. این آبنباتها در بستهبندیهای متنوع عرضه میشوند و به عنوان سوغاتی بجنورد حرف ندارند.
قرهقروت سیاه
اگر از عاشقان خوراکیهای ترش هستید و با شنیدن نام قرهقورت هم آب از دهانتان جاری میشود، به خوب جایی آمدهاید. این شهر مراتع سرسبز و چراگاههای مناسبی برای پرورش دام دارد و از لحاظ تولید لبنیات، درجه یک است. قرهقروت هم از جمله محصولات دامی به حساب میآید که از شیر محلی درست میشود. این خوراکی خوشمزه در طعم و رنگهای مختلفی از جمله زرد، سیاه و کرمی تولید میشود و کلسیم بالایی دارد. در نتیجه برای تقویت استخوانها بسیار مفید است.
قرهقروتهای بجنورد بسیار ترش و مرغوب هستند. این لبنیات خوشمزه، از محبوبترین سوغاتیهای بجنورد محسوب میشوند. اگر فقط یک بار قرهقروت این شهر را امتحان کنید، مشتری دائمی آن خواهید شد!
کشک محلی
یکی دیگر از فراوردههای دامی بجنورد، کشک محلی است. کشک بجنورد طعمی شور و ترش دارد و از شیر محلی تهیه میشود. بافت این فراورده دامی معمولا سفت است و مردمان محلی آن را خالی و بدون این که در غذا بریزند هم نوشجان میکنند. اگر گذرتان به مغازههای محلی افتاد، یکی از این کشکهای خوشمزه را در دهان بگذارید و اجازه دهید کم کم خیس بخورد و نرم شود. مطمئن باشید که طعم بینظیر این کشکهای سنتی شگفتزدهتان خواهد کرد!
نان قتلمه
قاتلاما یا نان قتلمه از جمله نانهای بسیار خوشطعم خراسان و بجنورد است. خمیر این نان را با نمک، سیاه دانه، زردچوبه و روغن محلی تهیه میکنند و سپس درون تنور میگذارند تا پخته شود. بافت این نان بسیار لطیف است و در دهان به سرعت آب میشود. این سوغات بجنورد را از نانواییهای این شهر میتوانید تهیه کنید.
در سفر به این شهر، چند نان قتلمه مقوی خریداری کرده و با پنیر محلی نوشجان کنید!
انگور
یکی از محصولات اصلی باغهای بجنورد، انگور است. در منطقه طبرستان بجنورد باغهای بزرگ انگور را میتوانید ببینید که در تمام روزهای تابستان انگورهای متنوعی از این باغها برداشت میشود.
اولین نوع انگور که در تیر ماه میرسد و آماده برداشت است، خلیلی نام دارد. یکی دیگر از انواع انگورهای بجنورد، رزاقی است که در اوایل مهر ماه برداشت میشود. پس اگر در فصل تابستان و اوایل پاییز گذرتان به بجنورد افتاد، از میوهفروشیها این انگورهای مرغوب ارگانیک را خریداری کنید و از طعم شیرین و آبدار آن لذت ببرید. مقداری انگور خوشطعم، میتواند سوغات مناسبی برای عزیزانتان باشد.
کشمش
اگر در تابستان به بجنورد سفر نکردید، هیچ نگران نباشید. چراکه اگر به فصل انگور نرسید، به کشمش خواهید رسید. کشمش همان انگور خشک شده است که علاوه بر طعم شیرین و خوشمزهاش، فواید زیادی را نصیب جسم و جانتان میکند. کشمش اصل بجنورد را تهیه کنید تا جایگزین سالمی برای قند و شکلات کنار چایتان باشد. این سوغاتی بجنورد بسیار مقوی است، از آن غافل نشوید!
گلوگیاهان دارویی و معطر
کوه و دشتهای اطراف بجنورد، پر از گلوگیاهان مختلف و گیاهان دارویی هستند. از پونه و آویشن و کاکوتی گرفته تا سبزیجات محلی و معطر در دشتهای سرسبز این خطه میروید. در غذاهای محلی بجنورد هم از قدیمالایام تا بهحال این سبزیجات استفاده میشود. اگر به رستورانهای محلی بجنورد سر بزنید، عطر و بوی این سبزیجات محلی اجازه نمیدهند دست رد به سینه این غذاها بزنید.
شما هم در سفر به این شهر میتوانید این سبزیجات تازه و خوشبو را تهیه کنید تا به غذاهایتان عطر ویژهای ببخشید و از خاصیت این گیاهان پرفایده بهرهمند شوید.
سایر سوغات خوراکی بجنورد
از دیگر سوغاتیهای بجنوردی میتوان به انواع خشکبار و آجیل، هلو، سیب و لواشکهای ترش اشاره کرد که به عنوان سوغاتی میتوانید آنها را تهیه کنید.